Francisque Sarcey
| Francisque Sarcey | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Naskonomo | François Sarcey | ||||
| Naskiĝo | 8-an de oktobro 1827 en Dourdan | ||||
| Morto | 16-an de majo 1899 (71-jaraĝa) en 9-a arondismento de Parizo | ||||
| Tombo | Tombejo de Montmartre  vd
| ||||
| Lingvoj | franca vd | ||||
| Ŝtataneco | Francio vd
| ||||
| Alma mater | Supera normala lernejo vd
| ||||
Subskribo 
| |||||
| Familio | |||||
| Infanoj | Yvonne Sarcey (en)  vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | ĵurnalisto verkisto teatra kritikisto eksperto-komentisto vd
| ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Francisque SARCEY de Sutières (n. la 8-an de oktobro 1827 en Dourdan, Seine-et-Oise ; m. la 16-an de majo 1899 en Parizo) estis franca ĵurnalisto, verkisto kaj teatra kritikisto en Parizo.
Li frekventis la prestiĝan Lycée Charlemagne, kie li renkontis Edmond About, kun kiu li restis amikoj dum sia tuta vivo. Li poste estis akceptita en la same faman École normale supérieure, kie li renkontis Hippolyte Taine, Alfred Assolant, kaj Lucien-Anatole Prévost-Paradol. Post diplomiĝo en 1851, li fariĝis instruisto ĉe Chaumont, sed li ne taŭgis por la posteno.
En 1857, lia amiko Edmond About prezentis lin al Le Figaro, kie li komencis labori kiel ĵurnalisto. Li ankaŭ verkis por L'Illustration, Le Gaulois, Le XIX e siècle, kaj aliaj revuoj; lia ĉefa intereso tamen estis teatra kritiko, kiun li komencis en 1859 en L'Opinion nationale.
En 1867, li komencis verki teatrajn recenzojn por la arta sekcio de la influa gazeto Le Temps, kion li daŭrigis dum 32 jaroj ĝis sia morto. Li verkis sian lastan recenzon ok horojn antaŭ sia morto. Li ricevis la kromnomon "L'oncle" pro sia granda reputacio kaj tenis tian fortan pozicion, ke lia opinio estis konsiderata definitiva. Lia pozicio ankaŭ estis priskribita kiel antiklerikala. Tamen, li kritikis la Parizan Komunumon en 1871.
Estante modera liberalulo, en siaj juĝoj pri la fenomenoj de arto li estis gvidata de la kriterio de "komuna racio", tio estas, li verkis laŭ maniero akceptebla kaj komprenebla por la averaĝa pariza burĝo. Kiel teatra kritikisto, F. Sarce rapide okupis unu el la ĉefajn lokojn. Li ofte laŭdis verkojn, kiuj distingiĝis ekskluzive per eksteraj spektaklaj pozicioj, ofte ignorante la teatraĵojn de tiuj dramistoj, kiuj, evitante artefaritajn efikojn en la konstruado de la intrigo, provis doni pli profundan bildon de homaj spertoj kaj rilatoj. Defendanto de francaj komediaj tradicioj, F. Sarcet troe laŭdis E. Labiche kaj Gandillo, konsideris E. Scribe kaj V. Sarda eble la unuaj dramistoj de Francio, restante tute fremda al la novaj tendencoj en la kampo de dramaturgio asociitaj kun la nomoj de H. Ibsen, L. Tolstoj, G. Hauptmann kaj H. Sudermann.
Li ankaŭ estis tre sukcesa kiel preleganto. La aŭdantaro sekvis kun ravita atento la dikan, bonkoran maljunan sinjoron kun viglaj gestoj, kiu parolis tiel rapide kaj malkaŝe pri ĉio, kun multaj pitoreskaj esprimoj, ne ĉiam ĝustaj, sed ĉiam klaraj kaj ĉiam profunde konvinkitaj pri la vero de tio, kion li diris. Oni ofte instigis lin kolekti siajn teatrajn artikolojn, sed li rifuzis, ĉar li sentis, ke li ne havis sufiĉe da tempo por ilin arkivi. Li do publikigis relative malmultajn verkojn, nome: Le mot et la chose (1862; 2-a eldono 1882), Le nouveau seigneur du village (1862), Le bilan de l'année 1868 (1869), Le siége de Paris (1871), Étienne Moret (1876), Le nouveau seigneur du village (1862), Le bilan de l'année 1868 (1869), Le siége de Paris (1871), Étienne Moret ( 1876 ), Le piano de Jeanne (same year-18-8) miséres d'un fonctionnaire chinois (1882), Gare à vos yeux (1884), Souvenirs de jeunesse (sama jaro), Souvenirs d'âge mur (1892), Comment je devins conférencier (1893-94), Paris vivant (1893), Grandeur et décadence de Minon-Minette (1895).
Li neniam petis la Legion de Honoro, rifuzis ofertojn de la Franca Akademio kaj volis gravuri sur sian tombon la humilan tomban surskribon: "Ĉi tie kuŝas Sarcey, instruisto kaj ĵurnalisto."
Verkoj (selektado)
[redakti | redakti fonton]- Le Siège de Paris (1871)
- Comédiens et Comédiennes (1878–1884)
- Souvenirs de jeunesse (1884)
- Souvenirs d'âge mûr (1892)