Friedrich Wilhelm Eugen Döll

Friedrich Wilhelm Eugen Döll
Persona informo
Naskiĝo	8-an de oktobro 1750 (1750-10-08) en Veilsdorf
Morto	30-an de marto 1816 (1816-03-30) (65-jaraĝa) en Gotha
Lingvoj	germana
Ŝtataneco	Saksio-Gotao-Altenburgo
Okupo
Okupo	skulptisto

Sfingo, nuntempe sur la Sankta insulo en Gotha

Friedrich Wilhelm Eugen DÖLL (naskiĝinta la 8-an de oktobro 1750 en Veilsdorf, mortinta la 30-an de marto 1816 en Gotao) estis germana skulptisto.

Vivo

Monumento por Christiane Becker-Neumann en Vajmaro, laŭ desegnaĵoj de Heinrich Meyer

TPiramida tombo por Studnitz en Gotao, ĉe la Ernestinum-lernejo

Estante filo de porcelanpentristo li komence estis lernoknabo ĉe la skulptisto Ney en Fulda. Kiel juna skulptisto li pasigis laŭ komisio de la heredprinco Ernesto de Saksio-Gotao-Altenburg (ekde 1772 duko Ernesto la 2-a (Saksio-Gotao-Altenburg) tri jarojn en Parizo kaj Romo (1770-1773). Rekomendon por li faris barono Friedrich Melchior Grimm. Parize li estis disĉiplo de Jean-Antoine Houdon; Rome li plukleriĝis sub la gvido de Raphael Mengs kaj Johann Friedrich Reiffenstein.

Post reveno li nomumitis en 1781 kortega skulptisto ricevante mendojn ĉefe el la rezidejoj Gotao, Anhalt-Dessau kaj Meiningen. Kreitis portretaj bustoj, monumentoj kaj reliefoj. En 1786 Döll iĝis profesoro kaj en 1787 li ekĉefinspektistis ĉe la artaĵoj gotaaj. Döll ankaŭ mem instruis kaj vekis desegnadinteresegon ekz. ĉe la junulino Louise Seidler (kiu inter 1800 kaj 1803 lernantinis ĉe la gotaa Supera porknabina lernejo de Sophie Ludolfine Stieler). Döll entombigitis en la Tombejo malnova de Gotha. Post 1906 oni ne plu havis kontojn pri tomboŝtono lia.

Lia filo Friedrich Leopold Döll ankaŭ skulptistis; li ekz. faris la monumenton por Ernst Wilhelm Arnoldi proksime de la ĉefpoŝtejo gotaa.

Verkoj

• kandelabro en Altenbergen
• Kredo, amo kaj espero por la ĉefa kirko de Luneburgo
• 22 reliefoj stukaj ĉe la princa hipodromo en Dessau
• statuo de natura grandeco de carino Katerina la 2-a (Rusio) kiel Minerva
• la sama carino oferanta filinon suraltare
• Winckelmann-monumento en Romo
• bustoj de Sapfo kaj de Anton Raphael Mengs
• la naŭ muzoj (basreliefo)
• Gustavo la 2-a Adolfo (Svedio) rajdanta kun venkokrono (basreliefo)
• figuroj de Minvera, de muzo kaj de Higio (de natura grandeco)
• tombomonumentoj de la grafino de Einsiedel en Dresdeno kaj de duko Karlo de Meiningen
• monumento de Gotthold Ephraim Lessing ĉe la Duko-Aŭgusto-biblioteko en Wolfenbüttel
• busto de Johano Keplero en la templo monoptera de Emanuel Herigoyen en Regensburg
• monumento egipta ĉe Cigno-lageto en Gotao (la sfingo troviĝas nun sur la Sankta insulo en la Kastelparko Gotha)
• monumento por Christian August Geutebrück en Gotao
• Puto de la nimfoj ĉe Kastelo Wilhelmsthal (originale ekde 1797)
• Studnitz-piramido en Gotao

Literaturo

Puto kun nimoj/Kastelo Wilhelmsthal (Marksuhl)

• Pri Friedrich Wilhelm Döll ĉe GBV
• Informoj pri Friedrich Wilhelm Eugen Döll en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
• August Beck: Döll, Friedrich Wilhelm. En: Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 5, Duncker & Humblot, Leipzig 1877, S. 313.
• Bernhard Maaz: Das Lächeln des Weisen. Englische Einflüsse in der deutschen Porträtplastik gegen 1800. Friedrich Wilhelm Eugen Doell und seine Kaestner-Büste. Ĉe: Jahrbuch der Berliner Museen, ISSN 0075-2207 , Band 44 (2002), p. 35–48.
• Petra Rau: Friedrich Wilhelm Doell (1750–1816). Leben und Werk. Editura Mega, Cluj-Napoca 2003, ISBN 973-86505-2-6

Eksteraj ligiloj

• La agado kreiva de Döll ĉe Kastelo Wilhelmsthal Arkivigite je 2007-09-27 per la retarkivo Wayback Machine
• Skulptistoj ĉirkaŭ Goeto
• La Lessing-monumento Arkivigite je 2007-02-19 per la retarkivo Wayback Machine en Wolfenbüttel