Gaja Teatro
La Gaja Teatro aŭ Komedia Teatro origine hungare Vígszínház estas historia monumento kaj signifa kaj impona teatro en Budapeŝto.
Enhavo
Historio[redakti | redakti fonton]
La teatro estis konstruita en la jaro 1896. La unua direktoro Mór Ditrói fondis ankaŭ aktoran lernejon por la teatro. En la komencaj jaroj la repertuaro konsistis el francaj komedioj, sed poste aperis ankaŭ hungaraj kaj eksterlandaj dramoj ekzemple de Sándor Bródy, Ferenc Molnár, Jenő Heltai, Zsigmond Móricz, George Bernard Shaw, Anton Ĉeĥov, Bertolt Brecht. En 1945 bombo trafis la konstruaĵon, post monatoj la trupo funkciis en proksima kinejo. En 1949 ŝtatiĝo okazis, post 2 jaroj la teatro denove ekfunkciis en la malnova loko, sed laŭ nomo Teatro de Hungara Armeo. En 1960 la teatro rericevis la originan nomon. En 1967 oni inaŭguris filian teatron kun 560 sidlokoj en la proksima distrikto, sed pli frue inter 1935–1948 havis en alia loko filian teatron. Ekde la 1970-aj jaroj al la repertuaro aldoniĝis muzikaloj. En 1974 la konstruaĵo ricevis protektadon laŭ historia monumento. Inter 1993 kaj 1994 la teatrejo plene renoviĝis, eĉ estis pligrandigita, tiam la spektakloj okazis en la proksimeco en granda tendaro. En 1995 ankaŭ malgranda scenejo ekfunkciis por modernaj teatraĵoj. Resume la teatro havas 1700 sidlokojn. En la frua 21-a jarcento tutmonde la vizitado de grandaj teatroj malpliiĝis, tamen Gaja Teatro ne perdis la teatroamantojn.
Konstruaĵo[redakti | redakti fonton]
La konstruaĵo situas sola laŭ la granda bulvardo. La fasado estas ornamriĉa kaj simetria. Post la ĉefenirejo alta kupola ĉambrego etendiĝas.
Signifaj teatrestroj[redakti | redakti fonton]
- Mór Ditrói (1896–1917) kaj Ferenc Szécsi (dramisto) (1896-1901]]
- Dániel Jób (arta teatrestro; 1921–1938, 1945–1948)
- Imre Roboz (financa teatrestro: 1921–1926, poste luanto ĝis 1939)
- Zsolt Harsányi (1938–1943)
- Tibor Hegedűs (1943–1944, 1955-1957)
- Gyula Benkő (1948–1949)
- Gábor Goda (1958–1959)
- István Somló (1959–1962)
- Zoltán Várkonyi (1971–1979)
- István Horvai (1979–1985)
- László Marton (reĝisoro) (1985–2009)
- Enikő Eszenyi (2009- )
Signifaj aktoroj (elekto)[redakti | redakti fonton]
- Andor Ajtay
- Róbert Alföldi
- Éva Almási
- Jenő Balassa
- Péter Balázs
- Lajos Balázsovits
- Ildikó Bánsági
- Ödön Bárdi
- György Bárdy
- Lajos Básti
- Rita Békés
- Gyula Benkő
- Ilona Béres
- Tivadar Bilicsi
- Tibor Bitskey
- Elma Bulla
- László Csákányi
- Gyula Csortos
- Iván Darvas
- Lili Darvas
- György Dénes
- Béla Ernyey
- Emil Fenyvesi
- Teri Földi
- Franciska Gaál
- Frida Gombaszögi
- Ella Gombaszögi
- Sándor Góth
- Judit Halász
- Endre Harkányi
- Géza Hegedűs D
- Éva Igó
- Pál Jávor
- Gyula Kabos
- Iván Kamarás
- Attila Kaszás (aktoro)
- Paula Kende
- Emil Keres
- András Kern
- Dezső Kertész
- Juci Komlós
- Gábor Koncz
- Erzsébet Kútvölgyi
- Zoltán Latinovits
- Mária Lázár
- Margit Makay
- István Maszlay
- György Miklósy
- Lili Muráti
- Lina Nikó
- Antal Páger
- György Pálos
- Lajos Pándy
- Vera Pap
- Ildikó Pécsi
- Sándor Pethes
- Ádám Rajhona
- Éva Ruttkai
- Éva Schubert
- Artúr Somlay
- Rudolf Somogyvári
- Mária Sulyok
- József Szarvas
- Erika Szegedi
- Zoltán Szerémy
- Gyula Szombathy
- Nóra Tábori
- Frigyes Tanay
- Dezsö Tapolczai
- Klári Tolnay
- Nándor Tomanek
- Géza Tordy
- Péter Vallai
- Irén Varsányi
- Vera Venczel
- Lajos Vértes
- József Zana
Aliaj membroj (elekto)[redakti | redakti fonton]
- Pál Gergely (dirigento)
- László Méhes, reĝisoro
- Zsuzsa Radnóti, dramaturgo
- Ernő Szabolcs, reĝisoro
- Tibor Upor, dekoraciisto
