Gvineaj montarbaroj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Gvineaj montarbaroj
ekoregiono
AT0114 map.png

Gvineaj montarbaroj (Tero)
Situo de la ekoregiono de la gvineaj montarbaroj
Wikidata-logo.svg
Information icon.svg
vdr

La gvineaj montarbaroj estas tersupraĵa ekoregiono el la afrik-arbara ekoprovinco de la afrotropisa ekozono laŭ la tipologio de la Monda Natur-Fonduso (WWF). Biome ĝi estas ekoregiono kiu apartenas al tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj de la montara zono de Okcidentafriko.

Ĝi konstituas, kune kun la orient-gvineaj arbaroj kaj la okcident-gvineaj malaltaĵaj arbaroj, la tutmondaj 200-regionon nomita gvineaj humidaj arbaroj kaj situas en biodiverseco-riĉaĵejo "Gvineaj arbaroj de Okcidentafriko" laŭ la organizaĵo Naturprotekto Internacie.

Priskribo[redakti | redakti fonton]

Panoramo de montarbaroj en Futa Ĝalon.
Pejzaĝo apud Monto Nimbao.

La ekoregiono okupas 31 100 kvadratajn kilometrojn en diversaj montarmasivoj de Ebur-Bordo, Gvineo, Liberio kaj Sieraleono: Loma-Monto, kaj Tingi-Monto en Sieraleono, la masivoj de Simandú, Ziama kaj Futa Ĝalon en Gvineo, Dutova-Monto en Liberio, Peko-Monto kaj Man-Masivo en Ebur-Bordo, kaj Monto Nimbao, apud la landlimo inter Liberio, Gvineo kaj Ebur-Bordo.

La ekoregiono leviĝas super la gvinea arbara-savana mozaiko, en la nordo, kaj la okcident-gvineaj malaltaĵaj arbaroj, en la sudo.

Flaŭro[redakti | redakti fonton]

Faŭno[redakti | redakti fonton]

Endemioj[redakti | redakti fonton]

Oni nombras tridek kvin endemiajn plantospeciojn kaj dek kvin vertebrulojn; kelkaj el ili estas limigitaj al unu sola montarmasivo, kiel la orkideo Rhipidoglossum paucifolium kaj la anuro Nimbaphrynoides occidentalis de Monto Nimbao.

Minacoj kaj konservado[redakti | redakti fonton]

La ekoregiono estas krize endanĝerigita. La situacio ne estas klara kaŭze de la seninterrompaj internaj militoj en la regiono.

La Total-Naturrezervejo de Monto Nimbao, en Ebur-Bordo kaj Gvineo, estas proklamita Mondan heredaĵon de Unesko.

Vidu ankaŭ[redakti | redakti fonton]


Afrotropisaj tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj
AT0101 Albert-riftaj montarbaroj Flago-de-Burundo.svg Burundo, Flago-de-la-Demokratia-Respubliko-Kongo.svg Demokratia Respubliko Kongo, Flago-de-Tanzanio.svg Tanzanio, Flago-de-Ruando.svg Ruando, Flago-de-Ugando.svg Ugando
AT0102 Atlantik-marbordaj ekvatoraj arbaroj Flago-de-Angolo.svg Angolo, Flago-de-Ekvatora-Gvineo.svg Ekvatora Gvineo, Flago-de-Gabono.svg Gabono, Flago-de-Kameruno.svg Kameruno, Flago-de-la-Respubliko-Kongo.svg Respubliko Kongo, Flago-de-la-Demokratia-Respubliko-Kongo.svg Demokratia Respubliko Kongo
AT0103 Kamerunaj montarbaroj Flago-de-Kameruno.svg Kameruno, Flago-de-Niĝerio.svg Niĝerio
AT0104 Centra-kongaj malaltaĵaj arbaroj Flago-de-la-Demokratia-Respubliko-Kongo.svg Demokratia Respubliko Kongo
AT0105 Komoraj arbaroj Flago-de-la-Komoroj.svg Komoroj
AT0106 Kros-niĝeraj transiraj arbaroj Flago-de-Niĝerio.svg Niĝerio
AT0107 Marbordaj arbaroj de Kros-Sanago-Bioko Flago-de-Ekvatora-Gvineo.svg Ekvatora Gvineo, Flago-de-Kameruno.svg Kameruno, Flago-de-Niĝerio.svg Niĝerio
AT0108 Orientafrikaj montarbaroj Flago-de-Kenjo.svg Kenjo, Flago-de-Sud-Sudano.svg Sud-Sudano, Flago-de-Tanzanio.svg Tanzanio, Flago-de-Ugando.svg Ugando
AT0110 Orient-kongaj marĉarbaroj Flago-de-la-Demokratia-Respubliko-Kongo.svg Demokratia Respubliko Kongo
AT0111 Orient-gvineaj arbaroj Flago-de-Benino.svg Benino, Flago-de-Ebur-Bordo.svg Ebura Bordo, Flago-de-Ganao.svg Ganao, Flago-de-Togolando.svg Togolando
AT0113 Granit-sejŝelaj tropikaj humidaj arbaroj Flago-de-la-Sejŝeloj.svg Sejŝeloj
AT0114 Gvineaj montarbaroj Flago-de-Ebur-Bordo.svg Ebura Bordo, Flago-de-Gvineo.svg Gvineo, Flago-de-Liberio.svg Liberio, Flag of Sierra Leone.svg Sieraleono
AT0115 Knajsnaj-amatolaj montarbaroj Flago-de-Sudafriko.svg Sud-Afriko
AT0116 Kvazulanda-Kablanda arbara mozaiko Flago-de-Sudafriko.svg Sud-Afriko
AT0117 Madagaskaraj malaltaĵaj arbaroj Flago-de-Madagaskaro.svg Madagaskaro
AT0118 Madagaskaraj subhumidaj arbaroj Flago-de-Madagaskaro.svg Madagaskaro
AT0120 Maskarenaj arbaroj Flago-de-Francio.svg Francio, Flago-de-Maŭricio.svg Maŭricio
AT0121 Monto-kamerunaj kaj biokaj montarbaroj Flago-de-Ekvatora-Gvineo.svg Ekvatora Gvineo, Flago-de-Kameruno.svg Kameruno
AT0124 Nordorient-kongaj malaltaĵaj arbaroj Flago-de-la-Centr-Afrika-Respubliko.svg Centr-Afrika Respubliko, Flago-de-la-Demokratia-Respubliko-Kongo.svg Demokratia Respubliko Kongo
AT0125 Norda zanzibara-inhambana marborda arbarmozaiko Flago-de-Kenjo.svg Kenjo, Flago-de-Somalio.svg Somalio, Flago-de-Tanzanio.svg Tanzanio
AT0126 Nordokcident-kongaj malaltaĵaj arbaroj Flago-de-la-Centr-Afrika-Respubliko.svg Centr-Afrika Respubliko, Flago-de-Gabono.svg Gabono, Flago-de-Kameruno.svg Kameruno, Flago-de-la-Respubliko-Kongo.svg Respubliko Kongo
AT0128 Suda zanzibara-inhambana marborda arbarmozaiko Flago-de-Malavio.svg Malavio, Flago-de-Mozambiko.svg Mozambiko, Flago-de-Tanzanio.svg Tanzanio, Flago-de-Zimbabvo.svg Zimbabvo
AT0129 Okcident-kongaj marĉarbaroj Flago-de-la-Respubliko-Kongo.svg Respubliko Kongo, Flago-de-la-Demokratia-Respubliko-Kongo.svg Demokratia Respubliko Kongo
AT0130 Okcident-gvineaj malaltaĵaj arbaroj Flago-de-Ebur-Bordo.svg Ebura Bordo, Flago-de-Liberio.svg Liberio, Flago-de-Gvineo.svg Gvineo, Flag of Sierra Leone.svg Sieraleono

Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]