Habsburgoj

Reviziita versio de ĉi tiu paĝo, aprobita je 12 apr. 2015, estis bazita sur ĉi tiu versio.

La Habsburgoj, anoj de la nobela dinastio Habsburg, dum pluraj jarcentoj (ĝis 1806, fino de la Sankta Romia Imperio) estis la dominanta nobela dinastio de Meza Eŭropo. El ĝi venis ŝtatestroj de Aŭstrio kaj Hispanio kaj imperiestroj de la Sankta Romia imperio.

La nomo venas de Kastelo Habsburgo en la hodiaŭa komunumo Habsburgo la kantono Argovio (Svislando), kiu en la 12-a kaj 13-a jarcentoj estis la familia sidejo. Sian pralandaron la Habsburgoj definitive perdis en la jaro 1415, kiam la Svisa Ĵurkomunumo konkeris Argovion. Nepo de la konstruinto de la kastelo, Otto la 2-a, kiel unua nomis sin "grafo de Habsburg". Li mortis en 1111. De 1108 la dinastio ĝenerale uzis tiun nomon.

La kariero de la habsburgoj estis kruta: Dum la jaro 1273 Rudolfo la 1-a iĝis imperiestro de la Sankta Romia Imperio, kiun la familio estis regonta ĝis 1291, de 1298 ĝis 1308 kaj de 1438 ĝis 1740 (tri jarcentojn). De 1745 ĝis 1806 la imperion regis la parenca dinastio Habsburgo-Loreno (aŭ Habsburgo-Lotaringo).

Gravaj dinastianoj

Kelkaj regantoj el la dinastio:

Sankta Romia Imperio: Habsburgo

Imperiestroj.

Rudolfo la 1-a de Habsburgo 1273-1291
Alberto la 1-a de Habsburgo 1298-1308
Albreĥto la 2-a de Habsburgo 1438-1439
Frederiko la 3-a: 1452 - 1493 (reĝo ekde 1440)
Maksimiliano la 1-a: 1508 - 1519 (reĝo ekde 1486)
Karolo la 5-a: 1519 - 1556
Ferdinando la 1-a: 1558 - 1564
Maksimiliano la 2-a: 1564 - 1576
Rudolfo la 2-a: 1576 - 1611
Matiaso la 1-a: 1612 - 1619
Ferdinando la 2-a: 1619 - 1637
Ferdinando la 3-a: 1637 - 1657
Ferdinando la 4-a: reĝo 1653 - 1654
Leopoldo la 1-a: 1658 - 1705
Jozefo la 1-a: 1705 - 1711
Karlo la 6-a: 1711 - 1740

Sankta Romia Imperio: Habsburgo-Loreno

Imperiestroj.

1745-1765 Francisko la 1-a Stefano de Loreno, edzo de Maria Terezia
1765-1790 Jozefo la 2-a, filo de Maria Terezia
1790-1792 Leopoldo la 2-a
1792-1806 Francisko la 2-a Jozefo Karlo

Aŭstra imperio, ekde 1867 Aŭstrio-Hungario

Imperiestroj.

1804-1835 Francisko la 1-a
1835-1848 Ferdinando la 1-a
1848-1916 Francisko Jozefo la 1-a
1916-1918 Karlo la 1-a

Ne-reganto: tronheredonto Franz Ferdinand, murdita 1914 en Sarajevo

Meksiko

Imperiestro.

1864-1867 Maksimiliano

Hispanio

Reĝoj de Hispanio dum du jarcentoj, kaj dum 1581-1640 ankaŭ de Portugalio.

1504-1506 Filipo la 1-a (Kastilio), edziĝinta kun Johana de Kastilio, filino de la "Katolikaj Gereĝoj"
1516-1556 Karlo la 1-a, estis ankaŭ imperiestro Karlo la 5-a
1556-1598 Filipo la 2-a, estis ankaŭ 1581-1598 Filipo la 1-a de Portugalio
1598-1621 Filipo la 3-a, estis ankaŭ 1598-1621 Filipo la 2-a de Portugalio
1621-1665 Filipo la 4-a, estis ankaŭ 1621-1640 Filipo la 3-a de Portugalio
1665-1700 Karlo la 2-a

Aliaj gegravuloj

Marie-Louise de Aŭstrio

Bildaro

flago de la Habsburga monarkio (stato de 1869)
blazono de la Habsburga Imperiestro de la Sankta Romia Regno montranta ĝiajn diversajn teritoriojn
mezepoka blazono de la dinastio
Blazono de la familio Habsburgo-Loreno, kunmetita el blazonoj de vilaĝo Habsburg, de Aŭstrio kaj de Loreno