Izobutila acetato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Izobutila acetato
izobutila acetato
Plata kemia strukturo de la Izobutila acetato
izobutila acetato
Tridimensia kemia strukturo de la Izobutila acetato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Etanato de izobutilo
  • Acetato de izobutilo
  • Isobutila etanato
Kemia formulo
C6H12O2
CAS-numero-kodo 110-19-0
ChemSpider kodo 7747
PubChem-kodo 8038
Merck Index 15,5175
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora, brulema likvaĵo kun agrabla odoro
Molmaso 116,16 g·mol−1
Denseco 0,875g cm−3
Fandpunkto −99 °C[1]
Bolpunkto 118 °C
Refrakta indico  1,3902[2]
Ekflama temperaturo 22 °C[3]
Memsparka temperaturo 510 °C[3]
Solvebleco Akvo:6,3 g/L
Mortiga dozo (LD50) 1763 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R11 R66
Sekureco S16 S23 S25 S29 S33
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H336
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P271, P280, P303+361+353, P304+340, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501][4]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Izobutila acetatoC6H12O2 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la acetata acido kaj izobutanolo, senkolora, brulema likvaĵo kun agrabla odoro, uzata kiel solvanto kaj kiel gustiga kaj odorigagento. Kutime ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo. Izobutila acetato estas malmulte solvebla en akvo, sed estas tute solvebla en alkoholo, duetila etero, kloroformo kaj plejmulto el la organikaj solvantoj.

Izobutila acetato ankaŭ uzatas kiel solvanto por farboj. Ĝi reakcias kun acidoj kaj alkoholoj liberigante grandan kvanton da energio kaj varmo. Fortaj oksidigaj acidoj povas kaŭzi eksplodan reakcion sufiĉe alta por ekbruli la produktojn de la reakcio. Granda amaso da varmo ankaŭ liberiĝas per interagado de la estero kun kaŭstikaj solvaĵoj. Kun alkalaj metaloj kaj alkalaj metaloj ĝi generas bruleman hidrogenon.

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

acetata acido+izobutanoloizobutila acetato+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

acetata anhidrido+izobutanoloizobutila acetato+acetata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

izobutila klorido+acetata acidoizobutila acetato+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

natria acetato+izobutila kloridoizobutila acetato+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

izobutila formiato+metila acetatoizobutila acetato+metila formiato

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

  • Per transigo de la izobutila radikalo inter izobutila benzoato kaj acetata acido:

izobutila benzoato+acetata acidoizobutila acetato+benzoata acido

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la izobutila acetato:

izobutila acetato+akvoizobutanolo+acetata acido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la izobutila acetato:

izobutila acetato+natria hidroksidoizobutanolo+natria acetato

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la izobutila acetato:

izobutila acetatoacetaldehido+izobutanolo

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

izobutila acetato+anizila cinamatoizobutila cinamato+anizila acetato

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

izobutila acetato+klorida acidoacetata acido+izobutila klorido

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

izobutila acetato+amoniakoacetamido+izobutanolo

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

Ĉi tiu artikolo estas verkita en Esperanto-Vikipedio kiel la unua el ĉiuj lingvoj en la tuta Vikipedia projekto.