Karbidpafado
Karbidpafado estas loka kutimo en kelkaj sudaj, nordaj kaj orientaj regionoj de Nederlando. Ĝi kutime okazas je aŭ ĉirkaŭ silvestro, kvankam en la sudo de Nederlando ĝi estas tradicie ankaŭ multe farita vespere de la geedziĝa enskribiĝo. La tradicio ekzistas ankaŭ en Belgio kaj en la lastaj jaroj okazis reviviĝo kun silvestro, kaj ankaŭ ĉe geedziĝoj.
Kalcia karbido estas metita en laktujon, farboskatolon aŭ modifitan gasbotelon kaj iomete malsekigitan, ekz. kun salivo aŭ akvo, post kio oni fermas la ladskatolon per la kovrilo aŭ (plasta) pilko. La formiĝanta etino estas ekbruligita tra malgranda truo (aŭ per sparkilo) kaj eksplodas kun bata frapo, kun la kovrilo aŭ pilko pafante el la ladskatolo kaj surteriĝanta dekojn de metroj for. Ĉe granda laktujo, la bruego estas ofte surdigebla. Tial oni rekomendas porti aŭdan protekton dum pafado de karbido.
Por malhelpi difekton de la fluganta kovrilo, ĝi estas kutime ligita per fortika ŝnuro de kelkaj dekoj da metroj longa.
La defio de karbura pafado kuŝas en eltrovi la ĝustan tempon por ekbruligo. Estas sporto krei optimuman eksplodon variigante la kvanton de karbido kaj akvo kaj la tempon por ekbruligi. En kelkaj vilaĝoj, dekoj da ujoj estas pafitaj samtempe kaj gravas bone direkti la pafadon, por ke la aŭtobusoj ĉiuj regule popu sinsekve. Tiu ĉi formo de organizita karbidpafado ofte estas en la manoj de sporta asocio, aŭ speciala karbido aŭ silvestra asocio.
Por kaŭzi eĉ pli grandajn eksplodojn, foje pli granda materialo estas uzata, kiel transformitaj flusterkujoj.
La historio de karbidpafado ne estas konata. La tradicio eventuale iras reen al la ĝermanaj Julo-festadoj. En la 19-a jarcento, kaj en la kamparo kaj en la urbo, estis kutimo brui en specialaj tagoj. La tradicio de pafado de kanonoj en urboj malaperis komence de la deknaŭa jarcento kiam ĝi estis malpermesita. En la kamparo la kutimo pafi dum geedziĝa enskribiĝo, daŭre ekzistas. Pro tio verŝajne originis la karbidpafado. Karbido iĝis havebla ĉe la fino de la deknaŭa jarcento.
Karbido ankaŭ estis uzataj por biciklolumo antaŭ 2-a Mondmilito. Antaŭ ol boteloj da acetilengaso iĝis haveblaj, karbido estis uzita fare de la plej multaj vilaĝforĝistoj por veldado. Do ĝi estis facile akirebla kaj malmultekosta. Laktujoj ankaŭ estis vaste haveblaj en la kamparo ekde la fino de la 19-a jarcento. En la daŭro de la dudeka jarcento, pafado per laktoskatoloj iĝis modo.