Kenjo

Republic of Kenya Jamhuri ya Kenya
Kenjo
Detaloj	Detaloj
Nacia himno: Ee Mungu Nguvu Yetu
Nacia devizo: Harambee Kunlaboru
Bazaj informoj
Ĉefurbo	Najrobo
Oficiala(j) lingvo(j)	svahila lingvo, angla lingvo
Ĉefa(j) lingvo(j)	angla lingvo
Plej ofta(j) religio(j)	Kristianismo, Islamo, Animismo
Areo  % de akvo	580 367 km² ?
Loĝantaro	44 353 691
Loĝdenso	67,2 loĝ./km²
Vivolongo	55
Horzono	UTC+03:00
Interreta domajno	.ke
Landokodo	KEN
Telefona kodo	+254
Plej alta punkto	Batian
Plej malalta punkto	Hinda Oceano
Politiko
Ŝtatestro	Uhuru Kenyatta
Nacia tago	12-a de decembro
Sendependiĝo disde Unuiĝinta Reĝlando	12-a de decembro 1963
Ekonomio
Valuto	Kenja ŝilingo (KES)
MEP	laŭ 2012
– suma	$ 41 117 Mio.
– pokapa	$ 976

DEC Najrobo DEC Nyeri DEC Mombasa DEC Embu DEC Garissa DEC Kisumu DEC Nakuru DEC Kakamega DEC Batian Tanzanio Ugando Sudsudano Etiopio Somalio Hindia oceano Turkana- lago Viktoria-lago

Kenjo (angle kaj svahile Kenya) estas lando en Orienta Afriko.

Historio

• Maŭ Maŭ
• Brita Orienta Afriko

Geografio

Tana estas la plej granda rivero de Kenjo. Pri ĝia longo estas diversaj indikoj inter 700 kaj 1000 kilometroj - tion kaŭzas la fakto, ke ĝia komenciĝo en la teritorio de la tutjare neĝokovrita Monto Kenja ne klare fikseblas.

La Viktoria Lago (iam lago Ukereve, Nam Lolwe en luoa; "Nalubaale" en ganda; Nyanza in ruanda kaj en kelkaj bantuaj lingvoj) estas lago en orienta Afriko inter Kenjo, Tanzanio kaj Ugando, nome unu el la Afrikaj Grandaj Lagoj. Post Majanji finas la teritorio de Ugando kaj ekas tiu de Kenjo, fakte kie venas la enfluo de la rivero Nzoia. Iomete pli sude estas longa kaj larĝa golfo Winam ĉe kies buŝo estas kelkaj insuloj inter kiuj la Insulo Rusinga. Norde de la golfo estas la urbo Kisumu kaj sude la urbo Kisii.

Lago Nakuru estas unu el la lagoj el la Rifta Valo kun alto de 1754 m super marnivelo. Ĝi kuŝas sude de Nakuru, en la Rifta valo de Kenjo kaj estas protektata kiel Nacia Parko Lago Nakuru.

Administra divido

• Nordorienta provinco de Kenjo
• Orienta provinco de Kenjo

Demografio

• Kenjaj blankuloj

Urboj

Mombasa (aŭ en esperantigita formo Mombaso) estas la plej granda haveno kaj dua (laŭ loĝantaro) urbo de Kenjo, kun proksimume 900.000 loĝantoj. Aliaj urboj estas la jenaj:

• Embu
• Garissa
• Kakamega
• Kisii
• Kisumu
• Nakuru
• Nyeri

Politiko

Ekstera politiko

Kenjo apartenas al la AKP-ŝtatoj, internacia organizaĵo de momente 77 nacioj el la regionoj Afriko, Karibio kaj la Pacifiko.

Transporto

La Uganda Fervojo estas fervoja linio en Ugando kaj Kenjo, kiu ligas la haven-urbon Mombasa ĉe la Hinda Oceano al Kampalo en Ugando. Ĝi longas 940 km. Gravaj stacioj estas Najrobo, Nakuru, Kisumu kaj Jinja.

Medicino

Kenjo okupas la unuan lokon inter afrikaj landoj laŭ efektiveco de la batalado kontraŭ Aidoso. Se komence de 1990-aj jaroj infektitaj estis 10 % da kenjanoj, do en 2009 ĉi tiu indico egalas nur 6 %. En oktobro 2009 aŭtoritatuloj deklaris pri la intenco fari en junio 2010 nombradon de gejoj por pli bone defendi ilin je Aidoso. Samtempe pridemandotoj estos esplorataj per HIV-testoj kaj provizataj per informoj pri sekura seksa praktiko.

Kulturo

Grace Ogot estis kenja verkisto, flegisto, ĵurnalisto, politikisto kaj diplomato. Ŝi estas kun Charity Waciuma la unua anglalingva ina kenja verkisto kies verkoj eldoniĝis.

Esperanto-movado

• Kenja Esperanto-Asocio (vidu UEA)
• Jessé le Prince Nzaniye

Vidu ankaŭ

• Mombasa
• Joy Adamson

Eksteraj ligiloj

• esperante Informoj pri Kenjo en la vikio de UEA
• Lingvaj situacio kaj leĝoj en Kenjo
• Bazaj informoj pri la Kenja Esperanto-Asocio en la retejo de UEA