Kunprinco de Andoro
| Kunprinco de Andoro | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
pozicio 
| |||||
| ŝtatestro • Fürst • princo | |||||
| Komenco | 8-a de septembro 1278 vd | ||||
| Lando(j) | Andoro vd | ||||
| |||||
La Kunprinco de Andoro (katalune Copríncep, france Coprince), rilatas al la Episkopo de Urgell kaj la Prezidanto de Francio en ilia funkcio kiel kolektivaj ŝtatestroj de la Princlando Andoro. Ĝi estas speciala formo de duobla povo. [1]
- La Episkopo de Urgell estas la Episkopa Kunprinco de la Princlando Andoro (Episkopa Kunprinco),
- La franca prezidanto estas la Copríncep laic del Principat d'Andorra (laika kunprinco).
La povoj de la kunprincoj inkluzivas la superan aŭtoritaton pri la konfirmo de internaciaj traktatoj kun la Regno Hispanio kaj la Franca Respubliko, interna sekureco, nacia defendo, teritoriaj aferoj, diplomatia reprezentado kaj kunlaboro en juraj kaj punaj aferoj.
La unika strukturo de la politika sistemo de Andoro datiĝas de la Pareatges — du arbitraciaj decidoj el 1278 kaj 1288, kiuj establis la komunan regadon de la franca Grafo de Foix kaj la hispana Episkopo de Urgell. La rajtoj de la Grafo de Foix herede transiris al la Domo de Navaro en 1479 kaj fine al la franca krono kun la surtroniĝo de Henriko la 4-a.
Ekde tiam, krom interrompo dum la Franca Revolucio, la ŝtatestro de Francio havas la titolon kaj privilegiojn de Kunprinco de Andoro; la rajtoj de la Krono estis transdonitaj al la Prezidanteco.
Dum ilia foresto, la kunprincoj ĉiu nomumas personan reprezentanton, kiu hodiaŭ kutime plenumas ĉiujn taskojn, kiuj ne nepre postulas la ĉeeston de la kunprinco mem. La 25-an de aŭgusto 1973, la episkopo de Urgell, Joan Martí Alanís, kaj la franca prezidanto, Georges Pompidou, renkontiĝis en la franca komunumo Cahors ; tio estis la unua renkontiĝo de andoraj kunprincoj ekde 1278.
La nunaj kunprincoj estas episkopo de Urgell Josep-Lluís Serrano Pentinat (ekde majo 2025) kaj la franca prezidanto Emmanuel Macron (ekde 2017). Ĉiu kunprinco nomumas personan reprezentanton. La episkopon kunprincon nuntempe reprezentas Eduard Ibáñez kaj la francan kunprincon Patrice Faure. [2][3][4]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ The constitution of the Principality of Andorra.
- ↑ "Eduard Ibáñez és el nou representant del Copríncep episcopal", Diari d'Andorra, 28 November 2023. (katalune)
- ↑ "Patrice Faure és nomenat representant personal del Copríncep francès", Diari d'Andorra, 20 November 2024. (katalune)
- ↑ "Eduard Ibáñez, nou Representant personal del Copríncep d’Andorra", Catalunya Religió, 27 November 2023. (katalune)
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]- Politikaj institucioj de Andoro
- Regantaj kapitanoj (San-Marino)