Norvega lingvo
norvega | ||
norsk | ||
lingvo • makrolingvo • moderna lingvo | ||
---|---|---|
Nordĝermana lingvaro • okcident-skandinava lingvaro | ||
Parolata en | Norvegio | |
Parolantoj | 5 200 000 | |
Denaskaj parolantoj | >4 milionoj | |
Skribo | Latina skribo | |
Lingvistika klasifiko | ||
Hindeŭropa lingvaro | ||
Oficiala statuso | ||
Oficiala lingvo en | Norvegio, Nordlanda Konsilistaro | |
Reguligita de | Språkråd[1] | |
Lingvaj kodoj | ||
Lingvaj kodoj | ||
ISO 639-1 | no | |
ISO 639-2 | ||
Bibliografia | nor – Norvega nob – Bokmål | |
Terminologia | nob – Bokmål | |
ISO 639-3 | nor | |
SIL | NOR | |
Glottolog | norw1258 | |
Angla nomo | Norwegian | |
Franca nomo | norvégien | |
Vikipedio | ||
La Norvega lingvo (norvege: norsk) estas nordĝermana lingvo, kiun oni parolas en Norvegio. Oni skribas ĝin per latinaj literoj, kun la samaj aldonaj literoj kiel la dana lingvo, nome Æ/æ, Ø/ø kaj Å/å.
Historio
Pro la valoplena pejzaĝo de Norvegio ĉiam estis centoj da malsamaj dialektoj en jena lando. Sed se oni per "lingvo" intencas diri "skrib-konvencio", tiam fakte ekzistas du norvegaj lingvoj. De 1380 ĝis 1814 Norvegio estis unuiĝinta kun Danio kaj regata el Kopenhago. Dum tiu tempo la dana lingvo, prononcata laŭ norvegaj reguloj, estis parolata en Norvegio. Post la disiĝo de Danio ankaŭ la lingvo disiĝis: al Riksmål (= la dana kun kelkaj norvegaĵoj) kaj Landsmål, kiu fakte estas planlingvo, kreita de la poeto kaj sciencisto Ivar Aasen el pluraj arkaikaj kamparanaj dialektoj. Ekde 1929 Riksmål oficiale nomiĝas Bokmål (="librolingvo") kaj Landsmål nomiĝas Nynorsk (="novnorvega"). Nuntempe ambaŭ (skrib)lingvoj samrajte estas uzataj.
Nynorsk kaj Bokmål
Ĉiuj norveganoj edukiĝas kaj en nynorsk kaj en Bokmål. Laŭ enketo de 2005, 86,3% de la norveganoj uzas ĉefe Bokmål kiel ĉiutagan skriblingvon, 5,5% uzas kaj Bokmål kaj Nynorsk, kaj 7,5% uzas ĉefe Nynorsk.
Specimenoj (la Patro Nia)
Bokmål | Nynorsk |
---|---|
Fader vår, du som er i himmelen! | Fader vår, du som er i himmelen! |
La ditt navn holdes hellig. | Lat namnet ditt helgast. |
La ditt rike komme. | Lat riket ditt koma. |
La din vilje skje på jorden | Lat viljen din råda på jorda |
som i himmelen. | so som i himmelen. |
Gi oss i dag vårt daglige brød. | Gjev oss i dag vårt daglege brød. |
Forlat oss vår skyld, | Forlat oss vår skuld, |
som vi òg forlater våre skyldnere. | som vi òg forlet våre skuldmenn. |
Led oss ikke inn i fristelse, | Før oss ikkje ut i freisting, |
men frels oss fra det onde. | men frels oss frå det vonde. |
For riket er ditt, og makten | For riket er ditt, og makta |
og æren i evighet. | og æra i all æve. |
Amen. | Amen. |
Notoj
Vidu ankaŭ
Vikipedio havas du versiojn en norvega: bokmål (alirkodoj: alternative nb aŭ no) kaj alian en nynorsk (nn).
- Pri Norvega lingvo en SIL angle
- Pri Norvega lingvo en Ethnologue (angle)
- Pri Bokmål en Ethnologue (angle)
- Pri Nynorsk en Ethnologue (angle)