Oscar Zariski
| Oscar Zariski | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskonomo | Ошер Зарицкий |
| Naskiĝo | 24-an de aprilo 1899 en Kobrin |
| Morto | 4-an de julio 1986 (87-jaraĝa) en Brookline |
| Tombo | tombejo Mount Auburn, AZALEA 9943-6-1 42° 22′ 05″ Nordo 71° 08′ 49″ Okcidento / 42.368154 °N, 71.147034 °U (mapo) 
|
| Lingvoj | angla |
| Ŝtataneco | Rusia Imperio (–1917) Usono
|
| Alma mater | Universitato de Romo "La Sapienza" (1921–1924) universitato de Kievo (1918–1920)
|
| Okupo | |
| Okupo | matematikisto universitata instruisto
|
| Verkoj | ĉefteoremo de Zariski konekseca teoremo de Zariski Zariski's finiteness theorem lemo de Zariski topologio de Zariski tanĝa spaco de Zariski spaco de Zariski-Riemann geometrio de Zariski ringo de Zariski surfaco de Zariski konjekto de Zariski |
Oscar ZARISKI (24-a de aprilo 1899 en Kobrin, Polujo - 4-a de julio 1986 en Brookline, Masaĉuseco) estis usona matematikisto de pola deveno. Li estas konsiderata unu el la fondintoj de moderna algebra geometrio.
Biografio
[redakti | redakti fonton]Zariski naskiĝis en Kobrin, tiam parto de la Rusa Imperio (nuntempe Polujo). Lia patro estis talmuda scienculo kiu mortis kiam Zariski havis nur du jarojn, lasante lian patrinon Hannah subteni sep infanojn per butiko. Zariski studis en la Universitato de Kievo kaj poste en la Universitato de Romo "La Sapienza", kie li ricevis sian doktorecon en 1923 kun verko pri la Teorio de Galois.
En 1927 Zariski ricevis stipendion por studi ĉe Johns Hopkins University en Usono. Poste li laboris kiel profesoro en Johns Hopkins kaj Harvard University. Li mortis en Brookline, Masaĉuseco, en 1986.
Kontribuoj al matematiko
[redakti | redakti fonton]Zariski revoluciis la algebran geometrion per la apliko de modernaj algebraj metodoj. Lia labaro fundamentis novan aliron al algebra geometrio, kombinante ĝin kun komuta algebro. Tio permesis fari algebran geometrion super arbitraj kampoj kaj apliki ĝin al profundaj problemoj en nombroteorio.
Liaj precipaj kontribuoj inkludas:
- Labaron pri singularaj punktoj de algebraaj variaĵoj
- Teorion pri biracionalaj korespondadoj
- Teorion pri multipleco de intersekciĝoj
- Fundamentajn kontribuojn al la algebraj fundamentoj de algebraaj geometrio
Premioj kaj rekonado
[redakti | redakti fonton]Zariski ricevis multajn honorojn pro siaj kontribuoj al matematiko:
- Premio Wolf de Matematiko (1981) - kune kun Lars Ahlfors por "krei la modernan aliron al algebra geometrio per ĝia fuziigo kun komuta algebro"
- Premio Frank Nelson Cole de la Amerika Matematika Societo
- Li estis prezidanto de la Amerika Matematika Societo
Heredaĵo
[redakti | redakti fonton]Zariski trejnis multajn studentojn ĉe Johns Hopkins kaj Harvard, kiuj fariĝis eminentaj matematikistoj. Lia verko permanente ŝanĝis la fundamentojn de algebra geometrio kaj daŭre influas la kampon hodiaŭ.
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Referencoj
[redakti | redakti fonton]- Wolf Foundation: Oscar Zariski Wolf Prize Laureate in Mathematics 1981
- American Mathematical Society: AMS Presidents - Oscar Zariski
- MacTutor History of Mathematics: Oscar Zariski Biography