Ousmane Sembene
(Alidirektita el Ousmane Sembène)
| Ousmane Sembene | |||||
|---|---|---|---|---|---|
_by_Guenter_Prust.jpg)
| |||||
| Persona informo | |||||
| Naskiĝo | 1-an de januaro 1923 en Ziginĉor | ||||
| Morto | 9-an de junio 2007 (84-jaraĝa) en Dakaro | ||||
| Tombo | Yoff vd | ||||
| Lingvoj | franca • volofa vd | ||||
| Ŝtataneco | Senegalo vd | ||||
| Alma mater | Tutrusia Ŝtata Instituto de Kinematografio vd | ||||
| Partio | Franca Komunista Partio vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | verkisto • filmreĝisoro • filmproduktoro • aktoro • dramaturgo • scenaristo • stivisto • kinisto • politika aktivisto • prozisto • reĝisoro vd | ||||
| Aktiva en | Senegalo vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | God's Bits of Wood ❦ Black Girl ❦ Mandabi ❦ Xala ❦ Ceddo ❦ Moolaadé ❦ Borom Sarret vd | ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Ousmane Sembène (n. 1-an de januaro 1923 en Ziginĉor; m. 9-an de junio 2007 en Dakar) estis senegalia verkisto, reĝisoro, aktoro kaj scenaristo. Li estas rigardata kiel unu el la plej eminentaj verkistoj de Afriko kaj kiel „la patro de la afrika kinoarto" sude de la Saharo. Liaj filmoj ofte traktas socie engaĝitajn temojn kiel ekzemple koloniismon, rasismon kaj virinajn rajtojn. Li gajnis premiojn en la festivaloj de Berlino, Cannes kaj Venecio.
Pri lingvoj[redakti | redakti fonton]
Sembène verkis romanojn en la franca kaj la volofa[1].
Demandinte de ĵurnalisto ĉu liaj filmoj estas komprenataj en Eŭropo, li respondis jene: "Por klareco iomete. Post 100 jaroj en mia lando, ĉu ili parolas mian lingvon? Mi parolas ilian (lingvon). Kial esti sunfloro kaj turni sin al la suno anstataŭ esti la suno?"[2]
Verkaro[redakti | redakti fonton]
Romanoj[redakti | redakti fonton]
- 1956 : Le Docker noir, (reeldonita Présence africaine), 2000, ISBN 2-7087-0293-9)
- 1957 : Ô pays, mon beau peuple
- 1960 : Les Bouts de bois de Dieu
- 1962 : Voltaïque
- 1964 : L'Harmattan
- 1965 : Le Mandat
- 2000 : Vehi-Ciosane, aŭ, Blanche-Genèse ;
- 1973 : Xala, Présence Africaine, reeldonita 1995
- 1981 : Le Dernier de l'Empire
- 1987 : Niiwam
- 2000 : Vehi-Ciosane, aŭ, Blanche-Genèse ; reeldonita 2000, ISBN 2-7087-0170-3
Filmografio[redakti | redakti fonton]
- 1963 Borom Sarret, kurtfilmo
- 1963 L’Empire songhay, dokumentada kurtfilmo
- 1964 Niaye
- 1966 La Noire de... (scenaristo, reĝisoro)
- 1968 Le Mandat (Mandabi) (scenaristo, reĝisoro)
- 1970 Taaw, kurtfilmo
- 1971 Emitaï (Dieu du tonnerre) (scenaristo, reĝisoro)
- 1974 Xala (scenaristo, reĝisoro)
- 1976 Ceddo (scenaristo, reĝisoro, aktoro)
- 1987 Le Camp de Thiaroye (scenaristo, reĝisoro)
- 1992 Guelwaar
- 2000 Faat Kiné
- 2003 Moolaadé (scenaristo, reĝisoro)
Bibliografio[redakti | redakti fonton]
Verkoj pri Sembène[redakti | redakti fonton]
- france: Samba Gadjigo, Ousmane Sembène: Une conscience africaine, Paris, Homnisphères (collection Lattitudes noires), 2007
- angle: Samba Gadjigo, Ousmane Sembène: Dialogues with Critics and Writers, Amherst, University of Massachusetts Press, 1993
- germane: Pierre Haffner, « Der Widerstandskämpfer: Sembène Ousmane », en Revue pour le cinéma français (CICIM), n° 27-28, Institut français de Munich, 1989, p. 76-92 (laŭ intervjuo de 1977)
- france: Martin T. Bestman, Sembene Ousmane et l'esthétique du roman negro-africain, Sherbrooke, Éditions Naaan, 1981
- france: Khonde Bonfenda, Le néo-bourgeois de Dakar, d'après Sembene Ousmane, Université de Montréal, 1991 (M.A.)
- france: Marie A. Lanthiez-Schweitzer, Ousmane Sembène, romancier de l'Afrique émergente, University of British Columbia, 1976 (disertacio)
- angle: David Murphy, Imagining Alternatives in Film and Fiction - Sembene, Oxford, Africa World Press Inc., 2001
- angle: Sada Niang et Samba Gadjigo, « Intervjuo kun Ousmane Sembene », Research in African Literatures, 26:3 (aŭtuno 1995), p. 174-178
- angle: Françoise Pfaff, The Cinema of Ousmane Sembène, New York, Londres, 1984
- france: « Sembène Ousmane », CinémAction, n° 34, 1995
- france: Sada Niang, Littérature et cinéma en Afrique francophone : Ousmane Sembène et Assia Djebar, Paris, L’Harmattan, 1996
- france: Ahmed Rufa'i, L'image de la femme africaine dans l'œuvre d'Ousmane Sembene, Université de Sherbrooke, 1983 (M.A.)
- france: Paulin Soumanou Vieyra, Ousmane Sembène : cinéaste. Unua periodo 1962-1971, Paris, Présence Africaine, 1972, 244 p.
Referencoj[redakti | redakti fonton]
- ↑ (en) Ousmane Sembene, 84; Sengalese hailed as «the father of African film» Arkivita de la originalo la 8-an de marto 2014 pere de Wayback Machine. Los Angeles Times. la 14-an de junio 2007
- ↑ (nl) Wanneer ik zelf de zon ben (Kiam mi mem estas la suno), 2Doc.nl, la 9-an de oktobro 2023.
Eksteraj ligiloj[redakti | redakti fonton]
- oficiala retpaĝo Arkivigite je 2007-09-15 per la retarkivo Wayback Machine
- La paĝo dediĉita al Ousmane Sembène sur la retpaĝo Senegalaisement.com Arkivigite je 2007-09-15 per la retarkivo Wayback Machine
- Portrait d'Ousmane Sembène Arkivigite je 2009-01-25 per la retarkivo Wayback Machine
- Omaĝo al Ousmane Sembène sur la retpaĝo Senegalpass.net Arkivigite je 2010-12-03 per la retarkivo Wayback Machine
À propos « de Moolaadé » :