Pascual Pont Martínez

Pascual PONT Martínez (Ĥativo, 1937 - Valencio, 13a de aprilo 2023) estis humanisto kaj esperantisto de Valencio kiu tre kontribuis al la Valencia Esperanto-Grupo per altkvalitaj verkoj.

Pascual Pont Martínez en prelego en la Valencia Esperanto-Grupo.

Membiografio

Naskita en Ĥativo en 1937, li fariĝis orfo pro la Hispana Enlanda Milito kiam li havis nur 15 monatojn. Li laboris en oficejo pri administrado, kiel helpanto en kamiono, kaj en brik- kaj tigol-fabriko. Je la aĝo de 15 jaroj, li translokiĝis al Valencio por ekkomenci kiel metilernanto en MACOSA, granda metalurgia entrepreno. Tie, la Kristana Laborista Junularo (JOC) instigis en li senton pri la digno de la laboro kaj de la laboristoj.

Dum 1957, li loĝis en Ĝenevo kaj laboris en la Secheron-laborejoj, komisiite de la valenciana entrepreno. Li starigis fortajn rilatojn kun la svisaj sindikatoj kaj kun la franca JOC. La svisa demokratia spirito profunde influis lin. Li partoprenis la Internacian Kongreson de la JOC en Romo kiel interpretisto inter la franca kaj la hispana. Tie li interkonsentis kun la naciaj gvidantoj de la hispana JOC pri sia aliĝo al la Nacia Komisiono en la sekva januaro.

Li funkciis kiel Nacia Respondeculo pri Metilernantoj inter 1958 kaj 1960. En 1961 li revenis al la laborejo en Valencio kaj fariĝis Direktoro pri Studoj en la Laborista Socia Instituto. En 1962 li edziĝis al Rosa Andrés, kun kiu li kundividis profundan senton pri homa digno. En 1963 li estis elektita kiel Laborista Ĵuriano en la entrepreno, kaj ree elektita en 1966 kun pli ol 99 % de la voĉoj. Li ekis kontaktojn por starigi la sekretan sindikaton USO en Valencio, sed familiaj problemoj kaj granda respondeco en la laborejo — intertraktado de kolektiva kontrakto kaj traktado de kriza dosiero kiu minacis la maldungon de pli ol 200 laboristoj — devigis lin forlasi la sekretan agadon kaj ankaŭ sian rolon en la Laborista Socia Instituto.

Tamen li devis ankoraŭ partopreni en alia kontraktintertraktado kaj kriza solvado. Lia plej granda sindikata kontento estis, ke neniu laboristo estis finfine maldungita en tiuj du krizoj, kvankam entute pli ol 400 suferis sub tiu minaco.

La hispana politika transiro estis travivita de li el la laboreja vidpunkto. Kvin sindikataj grupoj luktis por reprezento kaj direkto de la agado; kvar petis lian aliĝon, sed li ne aliĝis al iu ajn el ili. Li ne akceptis iliajn diferencojn kaj dubis pri la efikeco de sindikata agado, ĉar la kapitalisma dinamiko facile nuligis la atingitajn plibonigojn. Li konkludis ke pli profunda reformo estas necesa.

Volonte li retiriĝis el la sindikata agado kaj relanĉis la studadon pri peritekniko, kiun li antaŭe forlasis pro sia engaĝiĝo en JOC, sed fine li denove ĉesis pro manko de intereso. En 1977 li akceptis postenon kiel kontrolisto, proponitan de la entrepreno. Tiu nova tasko ebligis al li pli bone kompreni la homan naturon. La konfliktoj kun laboristoj kiujn li administris devenis el la fakto ke li ne povis egale doni bonŝancojn al ĉiuj.

La naskiĝo de liaj tri infanoj malkaŝis al li la bedaŭrindan staton de la lernejoj en lia kvartalo — Cruz Cubierta en Valencio. La petoj, promesoj, mensogoj kaj obstakloj suferitaj de la grupo da laboristoj kiuj mobiliziĝis por akiri bazan rajton kiel lernejo por siaj infanoj, okupis lin tiam. En 1979, la familio translokiĝis al la najbara laborista kvartalo San Marcelino, kie, spite al mankoj, ekzistis batalema najbara movado kaj diversaj asocioj, en kiuj la tuta familio partoprenis laŭ siaj interesoj. Li mem eniris la Asocion de Najbaroj kaj estis voĉdonita kiel respondeculo pri urboplanado. Inter la multaj bataloj por plibonigi la kvartalon, la plej komplika temis pri la kontraŭstaro al la kontraŭleĝa konstruado de municipa kremaciejo sur la sola verda areo de la distrikto. Tiu lukto inkluzivis la postulon pri taŭga ĝardenado inter la tombejo kaj la kvartalo.

Frua emeritiĝo en januaro 1993, pro restrukturado de la entrepreno, ebligis al li disponi de tempo por pripensado, verkado kaj reordigo de sia percepto pri la senco de la ekzisto. Li verkis abunde pri diversaj temoj, ĉar por li ĉio en la vivo estas interplektita. Najbaro, Miguel Fuster, kiu konis kelkajn el liaj verkoj, instigis lin enmeti ilin en Interreton. Li inkluzivis tre personajn tekstojn kiel “Demando de kredo” kaj “Persona vojo”, kiuj formas parton de ampleksa verko de 2005. Ili eble ne interesiĝos al la ĝenerala publiko, sed ili valoras por tiuj kiuj volas kompreni lian pensan evoluon. Li inkludis, kiel parto de sia membiografio, mallongan studon verkitan en 1992 kun la titolo “La Triunuo nomiĝas E.M.I.”, kiu spegulas liajn tiamajn pensojn. Tamen ĝia esenco restas, eĉ se jam malklare skizita en lia juneco. Tial, post relegado, kiam li rimarkis la alternon inter pasinteca kaj nuntempa verbotempoj, li decidis lasi ĝin tiel, ĉar kvankam temis pri okazintaĵoj, iliaj efikoj daŭre influis lian nuntempon.

En 1996 li partoprenis en konferenco de la Nobel-premiito pri ekonomiko Reinhard Selten ĉe la Universitato de Murcio. Ambaŭ parolis en esperanto, kun samtempa traduko al la hispana. La okazaĵo konfirmis lian engaĝiĝon pri la internacia lingvo, kiun li konsideris realisma ilo por neimperiisma tutmonda komunikado. Li konservis amikan rilaton kun Selten kaj ofte defendis publike la valoron de esperanto por la estonteco de Eŭropo kaj la mondo.