Pepino la juna

Vidu ankaŭ: Pepino el Herstal kaj Pepino de Landen

Pepino la juna
Persona informo
Pippinus Brevis Pépin le Bref
Naskiĝo	714 en Lieĝo
Morto	24-an de septembro 768 (0768-09-24) en Sankt-Denizo
Tombo	Baziliko de Saint-Denis vd
Ŝtataneco	Franka imperio vd
Subskribo
Familio
Dinastio	Karolidoj vd
Patro	Karolo Martelo vd
Patrino	Rotrude de Treviro vd
Gefratoj	Karlomano la 1-a, Grifo, Bernardo, Hieronimo, Remiĝo de Rueno, Hiltrud de Bavario, Auda of France (en) kaj Landrada (en) vd
Edz(in)o	Bertrada de Laon (740 (Gregoria)–) vd
Infanoj	Karolo la Granda, Pipino, Chrothais (en) , Gisela, Abbess of Chelles (en) , Karloman la 1-a, Adelais (en) vd
Parencoj	Pepino el Herstal (avo) vd
Profesio
Okupo	monarko vd
Postenoj Postenoj reĝo de la frankoj (751–768) Majordomo (741–751) vd
Reĝo de la frankoj
Dum	751–768
Antaŭulo	Ĉilderiko la 3-a
vd	Fonto: Vikidatumoj

Pepino la juna, ankaŭ Pepino la 3-a aŭ Pepino la Malalta (n. 714, m. 24-an de septembro 768 en Saint-Denis ĉe Parizo) estis majordomo franka, poste reĝo de la frankoj (751–768). Li estis filo de Karolo Martelo kaj patro de Karolo la Granda kun sia edzino Bertrada de Laon.

Pepino la Malalta aŭ Pepino la juna estis reĝo de la Frankoj de 751 ĝis sia morto en 768. Li estis la unua karolido kiu fariĝis reĝo.

Pepino estis la filo de la franka princo Karolo Martelo kaj lia edzino Rotruda (690-725). La edukado de Pepino estis distingita per la eklezia edukado, kiun li ricevis de la kristanaj monaĥoj de la abateja preĝejo de Sankta Denizo, proksime de Parizo. En 741, post kiam Pepino kaj lia pli aĝa frato Karlomano sieĝis sian duonfraton Grifono (kiu ne akceptis la sukcedajn planojn de sia patro) ĉe Laono kaj malliberigis lin en monaĥejo, li kaj Karlomano sukcedis sian patron kiel urbestron de la palaco. Efektive, Pepino regis super Francio kune kun sia pli aĝa frato, Karlomano.

Pepino regis en Neŭstrio, Burgonjo kaj Provenco, dum lia pli aĝa frato Karlomano establis sin en Aŭstrazio, Alemanio kaj Turingio. La fratoj aktive subpremis ribelojn gvidatajn de la bavaroj, akvitanoj, saksoj kaj alemanoj en la fruaj jaroj de siaj regadoj. En 743, ili finis la fr:frankan interregon elektante Ĉilderikon la 3-an, kiu estus la lasta merovida monarko, kiel ĉefan reĝon de la Frankoj.

Estante bonvolaj al la kristana eklezio kaj la papeco pro sia eklezia edukado, Pepino kaj Karlomano daŭrigis la laboron de sia patro subtenante Sanktan Bonifacion en la reformado de la franka eklezio kaj evangelizado de la saksoj. Post kiam Karlomano, intense pia viro, retiriĝis al religia vivo, en 747, Pepino fariĝis la sola reganto de la Frankoj.

Pepino subpremis ribelon gvidatan de sia eskapinta duonfrato Grifono (kiun helpis lia patrinflanka praonklo Duko Odilo de Bavario) kaj sukcesis fariĝi la senkontesta sinjoro de la tuta Francio. Rezigninte pri pretekstoj, Pepino poste devigis Ĉilderikon eniri en monaĥejon kaj proklamis sin Reĝo de la Frankoj kun la subteno de Papo Zakario, en 751. Ne ĉiuj membroj de la karolida familio subtenis la decidon, kaj Pepino devis subpremi ribelon gvidatan de la filo de Karlomano, Drogono, kaj denove de Grifono.

Kiel Reĝo de la Frankoj, Pepino komencis ambician programon por vastigi sian potencon. Li reformis la leĝaron de la Frankoj kaj daŭrigis la ekleziajn reformojn de Bonifacio. Pepino ankaŭ intervenis favore al la Papofico de Stefano la 2-a kontraŭ la Longobardoj en Italio. En la somermezo de 754, Stefano la 2-a denove sanktoleis Pepinon, kune kun siaj du filoj, Karolo kaj Karlomano. La ceremonio okazis en la Abateja Preĝejo de Sankta Denizo, kaj la Papo formale malpermesis al la Frankoj elekti kiel reĝon iun ajn, kiu ne estis de la sankta genlinio de Pepino.

Li ankaŭ donis al Pepino kaj liaj filoj la titolon kiel Patricius Romanus ("Patricioj de Romo"). Pepino sukcesis certigi plurajn urbojn, kiujn li poste donis al la Papo kiel parton de la Donaco de Pepino. Ĉi tio formis la juran bazon por la Papaj Ŝtatoj en la Mezepoko. La Bizancaj Grekoj, fervoraj fari bonajn rilatojn kun la kreskanta potenco de la Franka Imperio, donis al Pepino la titolon Patricio.

En ekspansio-militoj por la franka regno, Pepino konkeris Septimanion de la Umajadaj kaj Andalusaj Islamanoj kaj venkis ilin ĉe la sieĝo de Narbono, en 759, kaj daŭrigis subpremi la sudajn regnojn plurfoje venkante Vaifro kaj liajn gaskonajn trupojn, post kio la gaskonaj kaj akvitanaj sinjoroj vidis neniun elekton krom ĵuri lojalecon al la Frankoj.

Islamaj trupoj forlasantaj Narbono al Pepino la juna, en 759. Ilustraĵo de Émile Bayard, 1880.

Alegoria pentraĵo de Pepino. Per unu sola glavobato Pepino tranĉas la leonkapon kun dua virbovo.

Papo Stefano la 2-a pledas por la sekureco de Pepino la Malalta kontraŭ la Longobardoj.

La donaco de Pepino la Malalta al la Papo Stefano la 2-a (laŭ Traktato de Quierzy-sur-Oise).

Pepino tamen estis ĝenata de la senĉesaj ribeloj de la Saksoj kaj la Bavaroj. Li senlace kampanjis ankaŭ en Germanio, sed la fina submetiĝo al la ĝermanaj triboj estis lasita al liaj posteuloj.

Pepino mortis en 768 pro nekonataj kaŭzoj kaj estis sukcedita de siaj filoj Karolo la Granda kaj Karlomano. Kvankam Pepino estis unu el la plej potencaj kaj sukcesaj regantoj de sia tempo, lia regado estis plejparte ombrita de tiu de lia pli fama filo, Karolo la Granda.

Ascendo al la potenco

La patro de Pepino, Karolo Martelo, mortis en 741. Li dividis la regadon de la franka regno inter Pepino kaj lia pli aĝa frato, Karlomano, kaj siaj postvivantaj filoj de sia unua edzino: Karlomano fariĝis urbestro de la Palaco de Aŭstrazio, Pepino fariĝis urbestro de la Palaco de Neŭstrio. Grifono, filo de Karolo kun lia dua edzino, Sŭanahilda (705-741), postulis parton de la heredaĵo, sed li estis sieĝita en Laono, devigita kapitulaci kaj malliberigita en monaĥejo fare de siaj du duonfratoj.

En la franka regno, la unueco de la regno estis esence ligita al la persono de la reĝo. Do Karlomano, por certigi ĉi tiun unuecon, levis la merovidan Ĉilderikon la 3-an al la trono (743). Poste, en 747, Karlomano decidis eniri en la monaĥejon post jaroj da konsiderado. Tio lasis Francion en la manoj de Pepino kiel sola urbestro de la palaco samkiel "dux et princeps Imperii Francorum" ("duko kaj princo de Franka Imperio").

Dum la retiriĝo de Karlomano, Grifono eskapis sian malliberigon kaj fuĝis al duko Odilo de Bavario, kiu estis edziĝinta al Hiltruda, la fratino de Pepino. Pepino subpremis la renovigitan ribelon gvidatan de sia duonfrato kaj sukcese restarigis la limojn de la regno.

Sub la reorganizado de la Franka imperio fare de Karolo Martelo, la dux et princeps Francorum estis la komandanto de la armeoj de la regno, aldone al siaj administraj devoj kiel urbestro de la palaco.

Unua karolida reĝo

Kiel urbestro de la palaco, Pepino estis formale submetita al la decidoj de Ĉilderiko la 3-a, kiu havis nur la titolon de reĝo, sen ia ajn potenco. Ĉar Pepino havis kontrolon super la magnatoj kaj havis la reĝopotencon, li nun adresis al Papo Zakario sugestian demandon:

— "Rilate al la reĝoj de la Frankoj, kiuj jam ne posedas la reĝan potencon: ĉu ĉi tiu stato de aferoj estas konvena?"

Forte premata de la Longobardoj, Papo Zakario bonvenigis ĉi tiun movon de la Frankoj por fini netolereblan staton kaj meti la konstituciajn fundamentojn por ekzercado de la reĝa potenco. La Papo respondis, ke tia stato de aferoj ne estas konvena. Sub ĉi tiuj cirkonstancoj, la posedanto de la fakta potenco devus esti nomata Reĝo. Post ĉi tiu decido, Ĉilderiko la 3-a estis detronigita kaj enŝlosita en monaĥejon. Li estis la lasta el la merovidoj.

Pepino estis poste elektita Reĝo de la Frankoj fare de asembleo de la frankaj nobeloj, kun granda parto de lia armeo ĉeestanta. La plej frua raporto pri lia elekto kaj sanktoleado estas la Clausula de Pippino, skribita ĉirkaŭ 767. Dume, Grifono daŭrigis sian ribelon sed fine mortis en la batalo de Saint-Jean-de-Maurienne, en 753.

Pepino estis helpata de sia amiko Vergilius de Salcburgo, irlanda monaĥo kiu probable uzis kopion de la "Collectio canonum Hibernensis" (irlanda kolekto de kanonika juro) por konsili lin ricevi reĝan sanktoleadon por helpi lian rekonon kiel reĝon. Sanktoleita unuafoje, en 751, en Soissons, Pepino pliigis sian potencon post kiam Papo Stefano la 2-a vojaĝis al Parizo por sanktolei lin duan fojon en luksa ceremonio ĉe la Baziliko de Sankta Denizo, en 754, donante al li la aldonan titolon de "Patricius Romanorum" ("Patricio de la Romanoj").

Ĉi tio estis la unua registrita kronado de civila reganto fare de Papo. Ĉar la vivdaŭro estis mallonga en tiuj tagoj, kaj Pepino deziris familian kontinuecon, la Papo ankaŭ sanktoleis la filojn de Pepino, Karolon (poste konatan kiel Karolon la Grandan), kiu estis 12-jaraĝa, kaj Karlomanon, kiu estis 3-jaraĝa.

La signifo de la sanktoleada ceremonio videblas en tio, ke la Papo nove adoptis ĝin kaj tio estis neaŭdita en Romo. Ĉi tio, kune kun la donado de la titolo de Patricio de la Romanoj, kiu estis ligita al la rolo de Defensor civitatis ("protektanto de subpremataj civitanoj"), signifis, ke Pepino nun estis nomumita kiel la defendanto de la Eklezio.

Vastiĝo de la franka regno

La unua grava ago de Pepino kiel Reĝo de la Frankoj estis militi kontraŭ la Longobarda reĝo Astolfo, kiu estis disvastiginta siaj dominiojn en la "ducatus Romanus". Post renkontiĝo kun Papo Stefano la 2-a ĉe Pontiono, Pepino devigis la Longobardan reĝon redoni la posedaĵon konfiskitan de la Eklezio. Li konfirmis la papoficigon en Raveno kaj la Pentapoliso, la tiel nomatan "Donacon de Pepino", per kiu la Papaj Ŝtatoj estis establitaj, kaj la tempa regado de la papeco oficiale komenciĝis. Ĉirkaŭ 752 li turnis sian atenton al Septimanio, regiono en la suda Gaŭlio kiu formale apartenis al la Visigota Regno. La nova reĝo direktis sin suden en militan ekspedicion laŭ la Valo de Rodano.

Li ricevis la submetiĝon de orienta Septimanio (t.e., Nîmes, Magelono, Beziero kaj Agdo) post certigado de la fideleco de la grafo Anzemundo. Poste, la franka reĝo daŭrigis konkerante la urbon Narbono, kiu nelonge estis transirinta al la Emirlando de Kordovo, kun la fina venko de la kristanaj Frankoj, en 759. Fine, Pepino forpuŝis la islamajn arabojn kaj berberojn for de Septimanio kaj konkeris Narbonon, en 759, post kio la urbo fariĝis parto de la franka Vicgraflando de Narbono. Septimanio fariĝis markio de la karolida Imperio kaj poste de Okcidenta Francio ĝis la 13-a jarcento, kvankam ĝi estis kulture kaj politike sendependa de la centra reĝa registaro centrigita en norda Francio.

Antaŭ la fino de la 9-a jarcento, la regiono estis renomita Gothia aŭ Marca Gothica ("Gotika Markio"). La regiono estis sub influo de la homoj el la grafaj teritorioj de Tuluzo, Provenco kaj la antikva Graflando de Barcelono. Ĝi estis parto de la plej vaste kultura kaj lingva regiono inkluzivanta la sudan trionon de Francio konata kiel Okcitanio.

Tamen, Akvitanio restis sub la gaskona-akvitania regado de Vaifro kaj ekster la atingo de la frankoj. Duko Vaifro ŝajne konfiskis la ekleziajn terojn, eble distribuante ilin inter siaj soldatoj. En 760, post konkerado de Rusiljono de la venkitaj islamanoj kaj kondamnado de la agoj de Vaifro, Pepino movis siajn soldatojn al Tuluzo kaj Albi, detruis per fajro kaj glavo la plejparton de Akvitanio, kaj, kiel reprezalio, la grafoj lojalaj al Vaifro detruis Burgonjon.

Pepino, siavice, sieĝis la akvitani-tenatajn urbojn kaj fortikaĵojn de Burbono, Klermono, Ŝantele, Burĝo kaj Tŭaro, defenditajn de la gaskonaj soldatoj de Vaifro, kiuj estis venkitaj, kaptitaj kaj deportitaj en nordan Francion kune kun iliaj infanoj kaj edzinoj.

En 763, Pepino avancis plu en la koron de la dominioj de Vaifro kaj konkeris gravajn fortikaĵojn (Poitiers, Limoges, Angulemo, ktp.), post kio Vaifro kontraŭatakis kaj la milito fariĝis amara. Pepino preferis disvastigi teruron, bruligante vilaĝojn, detruante vitejojn kaj senhomigante monaĥejojn. En 765, la brutalaj taktikoj ŝajnis rekompenci la Frankojn, kiuj nuligis la reziston en la centra Akvitanio kaj detruis la tutan regionon.

La urbo Tuluzo estis konkerita de Pepino, en 767, same kiel la ĉefurbo de Vaifro, Bordozo. Rezulte, akvitanaj nobeloj kaj gaskonoj de trans la Garono ankaŭ vidis neniun elekton krom akcepti la por-frankan packontrakton. Vaifro eskapis sed estis asasinita de siaj frustritaj sekvantoj, en 768.

Heredaĵo

Pepino mortis dum kampanjo en 768 kun la aĝo de 54 jaroj. Li estis enterigita en la Baziliko de Sankta Denizo en la nuntempa Metropola Parizo. Lia edzino Bertrada (727-783) ankaŭ estis enterigita tie en 783. Karolo la Granda rekonstruis la Bazilikon honore al siaj gepatroj kaj metis markilojn ĉe la enirejo.

La franka regno estis dividita laŭ la salfranka leĝo inter liaj du filoj: Karolo la Granda kaj Karlomano la 1-a.

Historia opinio ofte ŝajnas rigardi lin kiel la plej malgrandan filon kaj plej malgrandan patron de du plej grandaj viroj, kvankam li estis granda viro memrajte. Li daŭre konstruis la pezan kavalerion, kiun lia patro estis komencinta. Li subtenis la permanentan armeon, kiun lia patro trovis necesa por protekti la regnon kaj formi la kernon de ĝia tuta armeo dum militaj tempoj.

Li ne nur limigis la hispanajn islamanojn tiel kiel lia patro faris, sed ankaŭ forpuŝis ilin el tio kio hodiaŭ estas la nuna Francio, kaj, same grave, li sukcesis subpremi la Akvitanojn kaj la Gaskonojn post tri generacioj de intermita konflikto, malfermante la vojon al la centra kaj suda Gaŭlio kaj al la islama Hispanio. Li daŭrigis la ekspansion de la franka eklezio (misia laboro en Germanio kaj Skandinavio) komencita de sia patro kaj la institucian infrastrukturon (feŭdismon), kio iĝis la spinon de la mezepoka Eŭropo.

Lia regado estis historie signifoplena kaj tre utila por la Frankoj kiel popolo. La transpreno de la krono fare de Pepino kaj la titolo de Patricio de Romo estis antaŭsignoj de la imperia kronado de lia filo. Li faris la karolidojn la regantan dinastion de la Frankoj kaj la plej gravan potencon de Eŭropo.

Familio

Pepino edziĝis kun Leutberga el la Danuba regiono. Ili havis kvin infanojn. Ŝi estis repudiita iam post la naskiĝo de Karolo la Granda, kaj ŝiaj infanoj estis senditaj al monaĥejoj.

En 744, Pepino edziĝis kun Bertrada, filino de Kariberto de Laono. Oni scias, ke ili havis sep infanojn, el kiuj almenaŭ tri travivis ĝis plenaĝeco:

• Karolo (2a de aprilo 747 – 28a de januaro 814)
• Karlomano (751 – 4a de decembro 771)
• Pepino (756–762)
• Gisela (757–810) abatino de Ŝeles
• Berto, ŝi mortis juna
• Adelais (Adelajda), mortis juna, entombigita en Metz
• Chrothais (Rotaida), (746-762), entombigita en Metz.

Literaturo

• Erich Caspar: Pippin und die römische Kirche. Kritische Untersuchungen zum fränkisch-päpstlichen Bunde im 8. Jahrhundert. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1973, ISBN 3-534-05699-X (Repr. d. Ausg. Berlin 1914).
• Ivan Gobry: Pépin le Bref. Pygmalion, Paris 2001. ISBN 2-85704-717-7.
• Heinrich Hahn: Jahrbücher des fränkischen Reichs. 741–752. Duncker & Humblot, Berlin 1975, ISBN 3-428-03365-5 (Repr. d. Ausg. Leipz. 1863).
• Ludwig Oelsner: Jahrbücher des fränkischen Reichs unter König Pippin. Duncker & Humblot, Berlin 1871.
• Walter Mohr: Fränkische Kirche und Papsttum zwischen Karlmann und Pippin. Gesellschaft für bildendes Schrifttum, Saarbrücken 1966.
• Reinhold Rau: Quellen zur karolingischen Reichsgeschichte = Fontes ad historiam regni Francorum aevi Karolini illustrandam. Wissenschaftliche Buchgesellschaft, Darmstadt 1987, ISBN 3-534-06963-3.
• Rudolf Schieffer: Die Karolinger. Kohlhammer, Stuttgart u. a. 2006, ISBN 3-17-019099-7.
• Bernhard Schneider: Das Frankenreich, 4. überarbeitete und erneuerte Aufl., München 2001.
• Hans K. Schulze: Das Reich und die Deutschen. Vom Reich der Franken zum Land der Deutschen: Merowinger und Karolinger, Berlin 1987.
• Jürgen Strothmann: Das Königtum Pippins als Königtum der Familie und die Bedeutung der Clausula de unctione Pippini. In: Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte. 125. Bd., Germanistische Abteilung, 2008, ISSN 0323-4045, S. 411–429.

Eksteraj ligiloj

• Informoj pri Pepino la juna en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
• Genealogio de Pepino
• dokumento de Pepino por la monaĥejo Fulda, kiel foto en la arkivo de la marburga universitato Arkivigite je 2022-04-09 per la retarkivo Wayback Machine