Praturka lingvo

El Vikipedio, la libera enciklopedio

La praturka lingvo estas la lingva rekonstruo de la komuna praulo de la tjurkaj lingvoj kiu estis parolita de la praturkoj aŭ pratjurkoj - probable ĉefe en la teritorio de la moderna Mongolio - antaŭ ilia diverĝo en la diversajn tjurkajn popolojn. La praturka disiĝis en ogura (okcidenta) kaj komuna tjurka (orienta) branĉoj. Unu takso postulas, ke la praturka lingvo estis parolita antaŭ 2 500 jaroj en Orienta Azio.

La plej malnovaj notoj pri tjurka lingvo, la Orĥon-surskriboj de la 7-a jarcenta ĥanlando de la gokturkoj, verkitaj en la malnova tjurka lingvaro, jam montras trajtojn de orienta komuna tjurka lingvo kaj rekonstruo de la praturka devas fidi je komparoj de la malnova tjurka lingvo kun fruaj fontoj de la okcidentaj komunaj tjurkaj branĉoj, kiel ekzemple oguza kaj kipĉaka, same kiel la okcidentaj oguraj lingvoj propraj (bulgara, ĉuvaŝa, ĥazara). Ĉar frua atestado de ĉi tiuj ne-orientaj lingvoj estas multe pli malabunda, rekonstruo de la praturka ankoraŭ baziĝas fundamente sur la plej orienta malnova tjurka lingvo de la Gokturkoj.