Propila acetato

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Propila etanato
propila acetato
Plata kemia strukturo de la Propila acetato
propila acetato
Tridimensia kemia strukturo de la Propila acetato
Alternativa(j) nomo(j)
  • Acetato de propilo
  • Propila estero de la acetata acido
  • Etanato de propilo
  • Propila etanato
  • Propila estero de la etanata acido
Kemia formulo
C5H10O2
CAS-numero-kodo 109-60-4
ChemSpider kodo 7706
PubChem-kodo 7997
Merck Index 15,7954
Fizikaj proprecoj
Aspekto senkolora, rapidbola likvaĵo kun odoro je persiko
Molmaso 102,133 g·mol−1
Denseco 0,836g cm−3
Fandpunkto −92 °C
Bolpunkto 101,6 °C
Refrakta indico  1,3844
Ekflama temperaturo 14 °C
Memsparka temperaturo 450 °C
Acideco (pKa) -7
Solvebleco Akvo:16 g/L
Mortiga dozo (LD50) 9370 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R11 R36
Sekureco S16 S26 S29 S33
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H319, H336
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P233, P240, P241, P242, P243, P261, P264, P271, P280, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P337+313, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Propila acetatoC5H10O2 estas kemia kombinaĵo, apartenanta al la funkcia grupo de la esteroj de la acetata acido kaj propanolo, senkolora, rapidbola likvaĵo kun odoro je persikoj, uzata kiel solvanto kaj kiel gustiga kaj odorigagento. Kutime ĝi aldoniĝas kiel nutrosuplemento en la produktado de konfitaĵoj, trinkaĵoj, frandaĵoj, kosmetikaĵoj, ktp. Ĝi estiĝas per kondensiĝa reakcio aŭ per esterigo de Fischer-Speyer kun sulfata acido kiel katalizilo.

Propila acetato nature trovatas en multaj nutraĵoj tiaj kiaj figoj, pomoj, papajoj kaj kakaoj. Ĝi estas solvebla en akvo,alkoholo, kloroformo, etero kaj sennombraj organikaj solvantoj kaj posedas mezajn proprecojn inter etila kaj butila acetatoj. Ĝi ankaŭ estas solvanto uzata en la fabrikado de multaj tipoj de sintezaj rezinoj tiaj kiaj celulozo-acetata butirato, nitrocelulozo, vinilaj kunpolimeroj, poliesteroj, poliamidoj, akrilatoj kaj alkidaj rezinoj[2]

Sintezoj[redakti | redakti fonton]

Sintezo 1[redakti | redakti fonton]

acetata acido+propanolopropila acetato+akvo

Sintezo 2[redakti | redakti fonton]

acetata anhidrido+propanolopropila acetato+acetata acido

Sintezo 3[redakti | redakti fonton]

kloropropano+acetata acidopropila acetato+klorida acido

Sintezo 4[redakti | redakti fonton]

natria acetato+kloropropanopropila acetato+natria klorido

Sintezo 5[redakti | redakti fonton]

acetila klorido+natria propoksidopropila acetato+natria klorido

Sintezo 6[redakti | redakti fonton]

  • Per transesteriga reakcio inter etila acetato kaj propila formiato:

etila acetato+propila formiatopropila acetato+etila formiato

Sintezo 7[redakti | redakti fonton]

propila propanato+metila acetatopropila acetato+metila propionato

Sintezo 8[redakti | redakti fonton]

  • Per transpropiliga reakcio inter propila propanato kaj acetata acido:

propila propanato+acetata acidopropila acetato+propionata acido

Reakcioj[redakti | redakti fonton]

Reakcio 1[redakti | redakti fonton]

  • Hidrolizo de la propila acetato:

propila acetato+akvopropanolo+acetata acido

Reakcio 2[redakti | redakti fonton]

  • Sapigo de la propila acetato:

propila acetato+natria hidroksidopropanolo+natria acetato

Reakcio 3[redakti | redakti fonton]

  • Reduktigo de la propila acetato:

2propila acetatopropanolo+acetata acido+acetaldehido+propano

Reakcio 4[redakti | redakti fonton]

propila acetato+amoniakoacetamido+propanolo

Reakcio 5[redakti | redakti fonton]

propila acetato+anizila formiato propila acetato+anizila acetato

Reakcio 6[redakti | redakti fonton]

propila acetato+klorida acidoacetata acido+kloropropano

Literaturo[redakti | redakti fonton]

Referencoj[redakti | redakti fonton]

  1. PubChem
  2. Alkidaj rezinoj estas produktataj per reakcio inter acido, alkoholo kaj sekiga oleo.