Quilapayún

Quilapayún
Bazaj informoj
Ĝenroj	Nova latinamerika kanto • Nova Ĉilia Kanto
Retejo	www.quilapayun.com
	v • d • r

Quilapayún ([kilapaĜUN], de la mapundungun kila, 'tri', kaj payún, 'barboj') estas ĉilia bando de Popola muziko, kiu formis parton de la movado nomita "Nueva Canción Chilena" (Nova Ĉilia Kanto) dum la 1960-aj jaroj kaj kiu plue sekvas en aktiveco. La origina triopo estis formita de Julio Carrasco, Julio Numhauser kaj Eduardo Carrasco. Poste aliĝis Patricio Castillo (intermite ĝis 1970) kaj poste definitive Carlos Quezada, Willy Oddó, Hernán Gómez kaj Rodolfo Parada. Quilapayún integris kiel arta direktoro Víctor Jara, kun kiu ili adoptis ludan stilon kiu famigos ilin elstare per barboj kaj nigraj ponĉoj.

En 1968 ili registris la LP X Vietnam en kiu adoptis stilon kiu iĝos modelo de la revolucia popolkanto. En 1970 ili registris la Cantata de Santa María de Iquique, de Luis Advis, kiu iĝis majstroverko de la ĉilia muziko kaj modelo por verkoj similtipaj tra tuta Hispanameriko. Dum la regado de Salvador Allende ili estis nomumitaj kulturaj ambasadoroj, kaj turneis tra Eŭropo kun granda sukceso ankaŭ en Argentino kaj Urugvajo. En tiu epoko ili alternas kantojn kaj aliajn verkojn apoge al la reĝimo de la Unidad Popular kaj de atako al la konservativulaj sektoroj per verkoj kiel «Quilapayún 5».

En Februaro 1973 en la Festivalo de Viña del Mar okazis forta kverelo inter partianoj kaj opoziciantoj al la grupo, kio rezultis en cenzuroj al la planitaj elsendoj per televido. Quilapayún estis turnee en Eŭropo kiam okazis la puĉo de Augusto Pinochet. Fakte, kvar tagojn post la puĉo, nome la 15an de septembro 1973 la grupo kantis en la Teatro Olympia de Parizo, estante la unua ĉilia grupo sur tiu scenejo. Post la puĉo, la grupo restis en Francio en ekzilo kiu por kelkaj estos definitiva. La grupo ekde la komenco partoprenis en kampanjoj de solidareco kun la ĉilia maldekstrularo en landoj kiel Alĝerio, Francio, Nederlando, Germanio kaj Svedio.

En la 1980-aj jaroj kelkaj povis reveni kaj ekde tiam okazis forta krizo inter la grupanoj kiuj restis en Francio kaj tiuj kiuj revenis en Ĉilion. Okazis juraj procesoj pro la lukto por la nomrajto kaj fakte ili koncertis preskaŭ ĉiam kiel du apartaj ensembloj.

Diskaro[redakti | redakti fonton]

Studiaj albumoj[redakti | redakti fonton]

1967 - Quilapayún
1967 - Canciones folclóricas de América (kun Víctor Jara)
1968 - X Vietnam
1969 - Quilapayún 3
1969 - Basta
1970 - Quilapayún 4
1970 - Cantata Santa María de Iquique
1971 - Vivir como él
1972 - Quilapayún 5
1973 - La fragua
1975 - El pueblo unido jamás será vencido
1975 - Adelante
1976 - Patria
1978 - Cantata Santa María de Iquique
1979 - Umbral
1980 - Alentours
1980 - Darle al otoño un golpe de ventana para que el verano llegue hasta diciembre
1982 - La revolución y las estrellas
1984 - Tralalí tralalá
1987 - Survarío
1988 - Los tres tiempos de América (kun Paloma San Basilio)
1992 - Latitudes
1999 - Al horizonte
2007 - Siempre
2009 - Solistas
2012 - Absolutamente Quilapayún (franca ensemblo)
2013 - Encuentros
2018 - Quilapayún Sinfónico