Rūjiena

Rūjiena
Urbo
Urbodomo
Flago Blazono
Lando	Latvio
Municipo	Valmiera
Historia regiono	Livonio aŭ Livlando (latve Vidzeme)
Rivero	Rūja
Supermara alteco	55 m s. m.
Koordinatoj	57° 54′ 00″ N 25° 19′ 18″ O (mapo)
Areo	7,8 km² (780 ha)
Loĝantaro	2 725 (29.01.2021)
Denseco	349,36 loĝ./km²
Urborajtoj	1920
Horzono	EET (UTC+2)
- somera tempo	EEST (UTC+3)
Poŝtkodo	LV-4240
Vikimedia Komunejo: Rūjiena
Retpaĝo: www.rujiena.lv

Rūjiena estas urbo en Latvia historia regiono Vidzeme, en la nordo de Latvio. Ĝi apartenas al distrikto Valmiera kaj situas en norda parto de la distrikto, sur la bordoj de rivero Rūja. En Latvio Rūjiena estas konata pro la Rūjiena glaciaĵo produktita en la Rūjiena laktaĵfabriko. La distancoj al la plej gravaj centroj estas 42 km de Valmiera, 50 km de Valka kaj 153 km de Rigo.

Historio

Rūjiena ricevis sian nomon de rivero Rūja, kiu fluas tra la urbo. Rūja, kiu fluas de la lago Ruhijärv en Estonio, estas plej verŝajne nomita laŭ la estona vorto ruhi (trogo, unu-arba boato).

Ĝis la 13-a jarcento ekzistis kasteltumulo proksimume 3 km oriente de la nuna urbo.

La historio de Rūjiena en skribaj fontoj komenciĝas kun la fondo de Rūjiena kastelo (hove to Ruyen) de la Livonia Ordeno komence de la 14-a jarcento, sur la granvojo, kiu kondukis de Burtnieki ĝis Viljandi kastelo en Sakala tero. En 1461 estas menciita la urbeto Rujen proksime de la kastelo. La kastelo estis plurfoje okupita de moskvaj trupoj dum la 15-a kaj 16-a jarcentoj.

Post la fino de la Livonia Milito en 1582, la kasteldistrikto estis integrigita en la pola Duklando de Livonio. Poste (1629) ĝi venis sub sveda regado, sed en 1704 kastelo kaj urbeto estis detruita de rusaj trupoj en la Granda Nordia Milito. Post la milito, Rūjiena estis aneksita al la Livlanda gubernio de Rusio.

Komence de la 19-a jarcento, Rūjiena komencis evolui en urbeton, kaj en 1896 la etŝpura fervoja linio Valka-Rūjiena-Pärnu estis malfermita. La populacio atingis 3000.

En 1920 al la urbo Rūjena estis koncedita urborajtoj. Ekde 1923 la nomo Rūjiena estis utiligita anstataŭe de Rūjena. En 1937, la Rigo-Rūjiena larĝŝpura fervoja linio estis malfermita. Dum la Dua Mondmilito en septembro 1944 la germana armeo bruligis proksimume 200 konstruaĵojn antaŭ retiriĝi kaj tute detruis la Valka-Rūjiena-Pärnu fervojon. Fervoja trafiko kun Rigo estis restarigita nur en la 1970-aj jaroj kaj ekzistis ĝis 1996.

Geografio

La urbo situas en la Norda Vidzeme malaltebenaĵo.

Averaĝa temperaturo estas -5°C en januaro kaj +16,5°C - +17°C en julio. Da precipitaĵo falas 700-750 mm jare.

Transporto

La ĉefa aŭtovojoj de urbo estas P17 (Valmiera-Rūjiena-Estonio), P21 (Rūjiena-Mazsalaca) kaj P22 (Valka-Rūjiena), lokaj vojoj estas V170 (Rūjiena-Virķēni-Estonio), V175 (Rūjiena-Estonio) kaj V171 (Rūjiena-Krogzemji).

Loĝantaro

Laŭ la stato de la jaro 2023 en la urbo vivis 2 684 personoj sur areo de 7,76 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 346 loĝantoj/km².

Ŝanĝo de loĝantaro

Jaro	Homoj
1881	1709
1897	2946
1935	4337
1959	3507
1979	3804
2000	3721
2021	2683

Etna strukturo

Jaro	Homoj kune	Latvoj	Rusoj	Belorusoj	Ukrainoj	Poloj	Litovoj	La cetero
2000	3721	3543 (95%)	95 (3%)	17 (0%)	24 (1%)	17 (0%)	7 (0%)	18 (0%)
2021	2683	2558 (95%)	61 (2%)	13 (0%)	18 (1%)	11 (0%)	3 (0%)	19 (1%)

Vidindaĵoj

• Urbodomo (1936)
• Monumento al agrikulturministro Alberings (1938, 1988)
• Terneja parko
• Rūja inundebenaĵo
• Laktaĵfabriko

Bildoj

• 
  Laktaĵfabriko.
• 
  Kastelruinoj.
• 
  Lutera preĝejo.
• 
  Monumento al Alberings.
• 
  Rūja rivero.

Eksteraj ligiloj

Bildoj, sonoj kaj videoj pri temo Rūjiena en Vikimedia Komunejo