Raduĵnij (Ĥanta-Mansio)
|
Por aliaj signifoj, bv. rigardi la apartigilan paĝon: Raduĵnij |
| Raduĵnij | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| administra dividaĵo de Rusio urbo  vd
| |||
|
|
| ||
| Flago | Blazono | ||
| Administrado | |||
| Poŝtkodo | 628461–628464 | ||
| En TTT | Oficiala retejo [+] | ||
| Demografio | |||
| Loĝantaro | 43 577 (2021) [+] | ||
| Loĝdenso | 256 loĝ./km² | ||
| Geografio | |||
| Geografia situo | 62° 8′ N, 77° 28′ O (mapo)62.13333333333377.466666666667Koordinatoj: 62° 8′ N, 77° 28′ O (mapo) [+] | ||
| Alto | 70 m [+] | ||
| Areo | 170 km² (17 000 ha) [+] | ||
| |||
|
| |||
| Alia projekto | |||
 Vikimedia Komunejo Raduzhny, Khantia-Mansia [+]
| |||
).png)
Raduĵnij (ruse Радужный) estas urbo en Ĥanta-Mansa aŭtonoma distrikto - Jugra en Rusio.
Kodo de OKATO de la urbo (en jaro 2005) estas 71137.
La urbo havas statuson de urbo ekde jaro 1985.
La interurba telefona kodo estas 34668, la enurbaj telefonnumeroj estas kvinciferaj (en jaro 2005).
Diferenco de la loka kaj moskva tempoj estas 2 horoj (en jaro 2005).
La urbo estas ĉe rivero Agan (Аган).
Klimato
[redakti | redakti fonton]La urba klimato estas konsiderata modere malvarma. Ĉiumonate falas multe da precipitaĵoj — ĝis 527 mm jare. Laŭ klimata klasifiko de Köppen ĝi apartenas al Dfb. Averaĝa aera temperaturo estas -3,8 °C.
| Tjumeno[1] | Monatoj | Sezonoj | Jaro | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jan | Feb | Mar | Apr | Maj | Jun | Jul | Aŭg | Sep | Okt | Nov | Dec | Vin | Pri | Som | Aŭt | ||
| Averaĝa plej alta temp. (°C) | −18,3 | −16,7 | −7,2 | 0,6 | 8,5 | 17,7 | 22,4 | 18 | 11,3 | 0,2 | −10,2 | −15 | −16,7 | 0,6 | 19,4 | 0,4 | 0,9 |
| Averaĝa temp. (°C) | −22,9 | −21,8 | −13,2 | −4,9 | 3,4 | 12,6 | 17,3 | 13,4 | 7,3 | −2,9 | −14,3 | −20 | −21,6 | −4,9 | 14,4 | −3,3 | −3,8 |
| Averaĝa plej malalta temp. (°C) | −27,5 | −26,9 | −19,1 | −10,3 | −1,7 | 7,6 | 12,3 | 8,8 | 3,3 | −5,9 | −18,3 | −24 | −26,1 | −10,4 | 9,6 | −7 | −8,5 |
| Precipitaĵoj (mm) | 26 | 19 | 20 | 29 | 41 | 69 | 72 | 76 | 58 | 49 | 38 | 3 | 48 | 90 | 217 | 145 | 500 |
Naturo
[redakti | redakti fonton]En la urba areo troviĝas 6 150 hektaroj de arbaroj, kie kreskas cedro, pino, abio, betulo kaj tremolo. Totala lignokapacito estas 461 mil kubaj metroj. En apudaj arbaroj abundas cedra nukso, fungoj, mirtelo, blua kaj ruĝa vakcinioj, kamemoro, oksikoko ktp. De ĉiu hektaro de cedroj eblas rikolti ĝis 70 kg da nuksoj. En arbaroj vivas vulpoj, leporoj, sciuroj, birdoj, brunaj ursoj, alkoj. Multas riveroj kaj lagoj kun abunda fiŝaro.
Loĝantaro
[redakti | redakti fonton]La 1-an de januaro 2017 konstanta loĝantaro de Raduĵnij nombris je 43 100 homoj. Kresko okazas ĉefe pro nasko, ne pro enmigrado. En 2016 nombro de naskiĝintoj egalis al 683 kaj 2,9-oble superis tiun de mortintoj.
Raduĵnij estas konsiderata unu el la plej «junaj» municipoj de Ĥanto-Mansio laŭ aĝo de la loĝantoj (la 5a loko). Averaĝa aĝo komence de 2016 estis 33,8 jaroj, do duonjare malpli ol averaĝa aĝo en Ĥanto-Mansio.
Migrado estas aktiva. En 2016 venis 2 605 homoj, forisi 2 848, do migra perdo konsistigis 243 homoj.
| 1989 | 1992 | 1996 | 1998 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 43 700 | ↗46 800 | ↘46 600 | ↘46 100 | ↘45 800 | ↗46 400 | ↗47 060 | ↗47 100 | ↗47 900 | →47 900 | ↘47 800 | ↘47 700 | ↗47 811 | ↘43 399 | ↗43 680 | ↘43 565 | ↗43 580 | ↘43 177 | ↘42 911 | ↗42 963 | ↗43 157 |
La urbo enhavas plurajn etnajn komunumojn. Jen datumoj de la Tutrusia censo (2010).
| № | Etno | Nombro | Procentaĵo |
|---|---|---|---|
| 01 | Rusoj | 22 221 | 51,20 |
| 02 | Ukrainoj | 3 978 | 9,17 |
| 03 | Tataroj | 2 977 | 6,86 |
| 04 | Lezgoj | 1 818 | 4,19 |
| 05 | Azeroj | 2 100 | 3,56 |
| 06 | Baŝkiroj | 1 385 | 3,19 |
| 07 | Kumikoj | 728 | 2,36 |
| 08 | Taĝikoj | 715 | 1,79 |
| 09 | Belorusoj | 443 | 1,02 |
| 10 | Moldavoj | 337 | 0,78 |
| 11 | Gagauzoj | 306 | 0,71 |
| 12 | Ĉuvaŝoj | 270 | 0,62 |
| 13 | Uzbekoj | 261 | 0,60 |
| 14 | Germanoj | 213 | 0,49 |
| 15 | Armenoj | 207 | 0,48 |
| 16 | Aliaj | 1 866 | 4,30 |
| 17 | Ne indikis | 3 767 | 8,68 |
| Sume | 43 399 | 100,00 |
Historio
[redakti | redakti fonton]Laŭ indiĝena legendo tiu tereno apartenis al ĥanta dio Tingur-Iki kaj estis posedaĵo de la ĥanta gento Kazamkinoj ekde almenaŭ la 18-a jarcento.
En junio 1973 la unuaj 12 kunlaborantoj de la 9-a Konstrua-Muntada Administracio de la trusto Niĵnevartovskneftestroj venis al loko Jagelnoje. La 14-an de marto 1978 Tjumena provinca ekzekutiva komitato laŭ peto de la ekzekutiva komitato de Ĥanta-Mansa administracia distrikto registris vilaĝon Raduĵnij kiel centron de la samnoma kampara municipo de Niĵnevartovska distrikto. En 1981 ĝi ricevis statuson urbotipa loĝloko.
Ekzistas pluraj versioj pri elekto de la nomo, ja Raduĵnij (ruse Радужный) signifas Ĉielarka. La plej fidinda estas konsiderata tiu de Anatolij Kaurtajev, eksa vic-prezidanto de Niĵnevartovska distrikta ekzekutiva komitato.
 |
| ||||||
La unuaj provizoraj domoj, ofte plurkoloraj aperis sur la dekstra bordo de la rivero Agano kaj post unu jaro oni konstruis la unuan konstantan domon. En 1981 komenciĝis geedziĝoj inter la unuaj loĝantoj, plejparte gejunuloj. Tiujare malfermiĝis la unua infanĝardeno Kolokolĉik (Kampanulo), kiun sekvis pliaj du. En 1982 aperis la unua kvinetaĝa domo. Konstruado estis tre aktiva, ĉie kreskis pluretaĝaj loĝejoj, lernejoj, infanĝardenoj, aperis malsanulejo. En 1983 estis finita la dua mezlernejo. Konstruado daŭris tage kaj nokte, speciale en mallonga soomera periodo.
La 15-an de aŭgusto 1985 Raduĵnij ricevis urban statuson, ĝia loĝantaro superis 26 mil homoj.