Sándor Giesswein
| Sándor Giesswein | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 4-an de februaro 1856 en Tata |
| Morto | 15-an de novembro 1923 (67-jaraĝa) en Budapeŝto |
| Lingvoj | Esperanto • hungara • germana • Volapuko |
| Ŝtataneco | Hungario |
| Okupo | |
| Okupo | katolika sacerdoto • politikisto • esperantisto • filozofo • lingvisto • antropologo • religiosciencisto • pastro |
GIESSWEIN Sándor, Aleksandro Giesswein [gisvejn], 1856–1923, estis hungara doktoro, prelato, pacifisto, esperantisto kaj politikisto. Krom teologiaj studoj li okupiĝis multe pri filologio, sociologio ktp, kaj estis pioniro de pacifismo, feminismo kaj de aliaj sociaj reform-klopodoj. Li estis parlamentano por kristan-socialistaj partio de Hungario. Li naskiĝis la 4-an de februaro 1856 en Tata, kaj mortis la 15-an de novembro 1923 en Budapeŝto.
Giesswein estis esperantisto kaj estis de 1911 prezidanto de la Hungarlanda Esperanto-Societo ĝis sia morto. Li pledis kelkfoje por Esperanto en la parlamento – la unuan fojon en 1911 – kaj dum la universalaj kongresoj de Esperanto en Antwerpen 1911 kaj Krakow 1912 li reprezentis la hungaran ministron de la edukado.[1] Dum kelkaj kongresoj li celebris meson kaj predikis esperante. Li faris paroladojn pri Esperanto en multaj hungaraj urboj kaj estis en la gvidantaro de internaciaj esperantosocietoj.
Dum la unua mondmilito Giesswein fervore subtenis la kontraŭmilitan movadon. Laŭ EdE, dum sia lasta vespero li instruis Esperanton al sia parencino.
Memorigiloj[redakti | redakti fonton]
- Budapest VIII. tombejo Kerepesi, 53-1-82. Nuligita tombo.[2]
- Dombóvár, Sur la muro de katafalko de katolika tombejo, memortabulo el granito
- Győr, Káptalandomb 7, Biblioteko de Teologia Altlernejo – busto el gipso
- Győr, Preĝejo de episkopa katedralo. Lia nuna tombo – memortabulo el ruĝa granito.
- Mosonmagyaróvár, En la ĝardeno de preĝejo Sankta Gerardo – statuo
- Pécs, strato Papnövelde, Esperanto-parko. Memortabulo el granito.
- Tata, sur la fasado de pastrejo – memortabulo (placo Kossuth 15)
- Taksony, sur la tegmento de preĝejo Sankta Anna – statuo de la iama Giesswein-tombo
Verkaro[redakti | redakti fonton]
- Az összehasonlító nyelvészet fő problémái – Győr, 1890
- Munkásvédelem, 1901
- Egyiptom és a Biblia – Budapeŝto, 1909
- Világegyetem és a lélek világa – Budapeŝto, 1913
- A szociális kérdés és a keresztény szociálizmus. "Népiratkák" 294. Szent István Társulat – Budapeŝto, 1914
- A háború és a társadalomtudomány – Budapeŝto, 1915
- Új idők küszöbén – Budapeŝto, 1918
Notoj kaj referencoj[redakti | redakti fonton]
- En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Giesswein Sándor en la hungara Vikipedio.
- Ĉi tiu artikolo baziĝas (parte aŭ tute) sur la artikolo Giesswein el la Enciklopedio de Esperanto.
- ↑ Hungarujo en EdE
- ↑ Árpád Rátkai dr.: Esperantalioj en Hungario kaj en kelkaj translimaj urboj.[rompita ligilo]