Somermeza dramo
| Farlig midsommar | |
|---|---|
| skribita verko | |
| Aŭtoroj | |
| Aŭtoro | Tove Jansson |
| Lingvoj | |
| Lingvo | sveda lingvo |
| Eldonado | |
| Eldondato | 1954 |
| Loko | Finnlando |
| Ĝenro | porinfana literaturo |
Somermeza dramo (svede Farlig midsommar) estas infanlibro verkita de la sveda - finna aŭtoro Tove Jansson kaj unue eldonita en 1954 de la eldonejo "Schildts Förlags Ab". Tio estas la kvina libro en la Mumin-libroserio. La libro estis tradukita en Esperanton fare de Sten Johansson kaj eldonita de EAB en 2024.
La grava temo de la romano estas teatro, priskribita kiel furiozanta sed fine rekompencanta procezon. La libro estas priskribita kiel "ludo de identecoj, iluzioj kaj vivoroloj, kun sonĝoj, sopiroj kaj atendoj." [1]
Intrigo
[redakti | redakti fonton]Marea ondo ekigita per vulkana erupcio inundas la Muminvalon. La Muminoj unue eskapas al la tegmento, tiam en konstruaĵon flosantan preter. Ili estas mirigitaj de la stranga domo: ĝi ne havas kuirejon kaj nur tri murojn, sed anstataŭe grandan kurtenon, turniĝantan plankon kaj ĉambrojn plenajn de vestaĵoj. Post iom da tempo ili malkovras, ke iu alia loĝas en la domo: la teatra rato Emma, la vidvino de la reĝisoro Filifjonk, kiu klarigas al ili, ke ĝi estas teatro. La Muminoj neniam aŭdis pri teatro, sed estas fascinitaj de la ideo prezenti teatraĵon. Muminpatro tuj komencas verki. Intertempe, Mumin kaj la Snorkmaiden estis apartigitaj de la familio kaj vagas sole tra la Muminvalo. Snuffle vojaĝas reen en Muminvalo de malsama direkto. Li renkontas malgrandan Mü, kiu ankaŭ estas perdita. La du ŝteliras kune en la parkon de la parkgardisto, Hemulen, kiu longe estis dorno en la flanko de Snuffle kun siaj multaj malpermessignoj. Ili malkonstruas la signojn kaj liberigas dudek kvar infanojn de la strikta prizorgo de la parkgardisto kaj lia edzino. Pro miskompreno, Mumin kaj la Snorkmaiden estas arestitaj kaj senditaj al malliberejo. Ili sukcesas liberigi sin per truko kaj iras serĉi la teatron. Mumin, la Snorkmaiden kaj Snufflepuff kun Mu kaj la infanoj alvenas ĝustatempe por la premiero. Ŝia alveno kaj fuĝo de la polico estas komprenitaj fare de la spektantaro kiel parto de la teatraĵo, kaj realeco kaj teatro kunfandiĝas.
Roluloj
[redakti | redakti fonton]Aldone al Mumin kaj liaj gepatroj, la grandgranda familio Mumin en tiu romano inkludas Mummy, Little Mummy kaj la Snork-Vinulinon. Snufflebug ankaŭ interligas ilin denove direkte al la fino de la libro. Krome, en ĉi tiu libro la Muminoj provizore prenas du homojn en sian domanaron: la deprimita Misa, knabino kun malalta memestimo kiu tiam malkovras sian pasion por tragediaj roloj, kaj juna Homsa, kiu kun sia konscienca naturo parte transprenas la funkcion de Snork, kiu ne aperas en tiu ĉi libro. Emma, kiu prezentas la Muminojn al teatro, ankaŭ instruas al infanoj la bazajn konceptojn de la teatra mondo humura maniero.
Temoj
[redakti | redakti fonton]Post kiam la antaŭa Mumin-libro, Memoroj de Muminpatro, estis parodio de memorliteraturo, Tove Jansson daŭrigis la parodiojn de literaturaj ĝenroj: ĉi-foje ŝi turnis sin al teatro kaj lasis teatraĵon planitan kiel klasika tragedio malaperigi kaj fariĝi komedio. Jansson ankaŭ korpigis siajn proprajn spertojn kun sia teatra debuto Moomintrollet och kometen, scenadaptado de ŝia libro Kometo en Muminvalo. Humura kaj celita pli al plenkreska spektantaro, ĝi priskribas la malfacilaĵojn de Muminpatro en lia skribprocezo. Li faras sian taskon precipe malfacila por li mem provante skribi la pecon en heksametro - populara metriko en finna-sveda poezio. La libro estas dediĉita al la teatrodirektoro Vivica Bandler, kiu konsilis Jansson pri ĉiuj aferoj de teatro kaj reĝisoris la unuajn Mumin-teatraĵojn.
La teatraĵo, skribita fare de Muminpatro, estas bazita sur Somermeznokta sonĝo de William Shakespeare : la konfuza intrigo, plena de kompleksaj familiaj rilatoj, kaj la rolo de la leono estas pruntitaj de la teatraĵo, kiel estas la malklarigado de tragedio kaj komedio kaj la interveno de la spektantaro. Poste adaptante la libron en teatraĵon mem, Jansson ankaŭ adoptis la ĉeftemon de la " teatraĵo ene de teatraĵo " de Somermeznokta sonĝo de Shakespeare. La titolo de la teatraĵo de Muminpatro, The Lion Brides aŭ The Bonds of Blood, estas bazita sur la balado The Lion Bride (d:Q1879900) de Adelbert von Chamisso. Dum ŝi laboris pri tiu verko, Tove Jansson pentris pentraĵon de preĝejo en Övermark, Ostrobotnio. Ŝia esplorado de bibliaj temoj fluis en la verkon: Snufflepuff trovas malgrandan Muon kiel Moseo en korbo ene de la kanoj, Mumin revenas kiel erarinta filo, kaj la teatro formas savan keston por la estaĵoj de Muminvalo dum granda inundo.
En Esperanto aperis
[redakti | redakti fonton]- Tradukita de Sten Johansson, eldonita de Esperanto-Asocio de Britio (2024), poŝlibro, 142 paĝoj, ISBN 0902756753
La malantaŭkovrilo diras
La akvo simple altiĝas, altiĝadas, kaj ĉio ekflosas.
Jen aperas drivanta teatro, kaj per tiu la Muminfamilio drivas en somermezan nokton plenan de sorĉo kaj surprizo, kun novaj amikoj kaj malamikoj.
Ĉi tio estas la rakonto pri tio, kio okazis dum la magia monato junio en tiu jaro, kiam la fajrosputa monto ekmoviĝis, kaj la patrino de Mumintrolo faris sian plej belan arboŝelan ŝipeton.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Westin, Boel. (2014) Tove Jansson: Life, Art, Words. Sort of Books, p. 264–265.