Zalău: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Zetey (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Zetey (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
[[Dosiero:zilah 100.jpg|right|thumb]] |
[[Dosiero:zilah 100.jpg|right|thumb]] |
||
'''Zalău''' (hungare '''Zilah''', germane: '''Waltenberg''', ''Zillenmarkt'') estas urbo en [[Rumanio]] ĉe la nordokcidenta piedo de Meseş-monto laŭ la rivereto Zalău okcidente de [[Şimleu Silvaniei]]. Ĝi estas la ĉefurbo de la distrikto [[Sălaj]]. Administre apartenas al ĝi [[Stâna]]. En la ĉefplaco de la urbo staras la skulptaĵo de [[János Fadrusz]] pri [[Miklós Wesselényi]]. Tie maturdiplomiĝis [[Endre Ady]]. La kolegio Wesselényi, kie li lernis 4 jarojn kaj konsideris ĝin kiel sia plej favorita lernejo. Ĝia nomo estas nun Liceo |
'''Zalău''' (hungare '''Zilah''', germane: '''Waltenberg''', ''Zillenmarkt'') estas urbo en [[Rumanio]] ĉe la nordokcidenta piedo de Meseş-monto laŭ la rivereto Zalău okcidente de [[Şimleu Silvaniei]]. Ĝi estas la ĉefurbo de la distrikto [[Sălaj]]. Administre apartenas al ĝi [[Stâna]]. En la ĉefplaco de la urbo staras la skulptaĵo de [[János Fadrusz]] pri [[Miklós Wesselényi]]. Tie maturdiplomiĝis [[Endre Ady]]. La kolegio Wesselényi, kie li lernis 4 jarojn kaj konsideris ĝin kiel sia plej favorita lernejo. Ĝia nomo estas nun ''Liceo Ady Endre''. |
||
== Loĝantaro == |
== Loĝantaro == |
||
Kiel registrite je 08:59, 18 jul. 2007
Zalău (hungare Zilah, germane: Waltenberg, Zillenmarkt) estas urbo en Rumanio ĉe la nordokcidenta piedo de Meseş-monto laŭ la rivereto Zalău okcidente de Şimleu Silvaniei. Ĝi estas la ĉefurbo de la distrikto Sălaj. Administre apartenas al ĝi Stâna. En la ĉefplaco de la urbo staras la skulptaĵo de János Fadrusz pri Miklós Wesselényi. Tie maturdiplomiĝis Endre Ady. La kolegio Wesselényi, kie li lernis 4 jarojn kaj konsideris ĝin kiel sia plej favorita lernejo. Ĝia nomo estas nun Liceo Ady Endre.
Loĝantaro
En 1910 ĝi havis 8062 loĝantojn (hungaroj, rumanoj); en 1992 67.977 (80% rumanoj).
Historio
Ĝiaj unuaj skribaj mencioj estas en 1173, 1184, 1214. Ĝis 1919 kaj inter 1940 kaj 1944 la urbo apartenis al Hungario (Szilágy vármegye).
Renomaj personoj
- Endre Ajtay Zoltán (11-a de februaro 1900 – Budapest, 3-a de decembro 1983): inĝeniero pri minejoj, inventisto, laŭreato de Kossuth-premio (1951)
- György Barra (26-a de marto 1902 – Budapest, 31-a de oktobro 1970): matematikisto, pedagogo.
- György Beretzky (1807 – Krasznamihályfalva, 1876): juristo, subprefekto.
- Csaba Fábián (*20-a de majo 1941): matematikisto, ekonomisto, universitata profesoro.
- Lajos Daróczi (3-a de aprilo 1903 – Oradea, 14-a de majo 1970): rumania hungara verkisto, ĵurnalisto.
- Gyula Éltető (1864 – Szeged, 26-a de januaro 1909 - ?): hungara aktoro, dekoracipentristo.
- Illés István Győri (9-a de majo 1892 – Budapest, 11-a de decembro 1970): verkisto, ĵurnalisto.
- Miklós Hidas, Hartstein (Zilah, 15-a de novembro 1902 – Budapest, 26-a de julio 1956: elektroinĝeniero.
- Ferenc Hiry (Ilosva?, 2-a de novembro 1798 – Zilah, 5-a de decembro 1876): pedagogo, verkisto.
- György Józsa (2-a de aprilo 1914 – Budapest, 7-a de novembro 1984): instruisto, instrumentisto, abelisto.
- Sámuel Kapus (16-a de junio 1867 - ?, ?): verkisto.
- Benő Karácsony, Bernát Klarmann (7-a de septembro 1888 - Aŭŝvico, ? 1944): verkisto.
- Gyula Kincs (16-a de aŭgusto 1859 – Zilah, 31-a de decembro 1915): verkisto, ĵurnalisto, redaktoro.
- László Kulin (1901 – Budapest, 24-a de julio 1989): kuracisto, pediatro, univ. prof., laŭreato de Kossuth-premio (1953).
- Juci Lábas (22-a de julio 1896 – Budapest, 24-a de aŭgusto 1932): hungara aktorino.
- József Málik (5-a de aŭgusto 1849 - 11-a de marto 1901): ĵurnalisto, redaktoro.
- Ferenc Márton (*6-a de marto 1943): poeto.
- Tamás Nagy (25-a de aŭgusto 1941 – Budapest, 9-a de majo 1983): sportgvidanto, kandidato de korpedukaj sciencoj (1983).
- Csaba Ősz (18-a de decembro 1951): hungara marionetaktoro.
- Márton Pattantyús-Ábrahám (Zilah, 1857 – Trencsén, 1932): kuracisto, turistgvidanto.
- János Péter (7-a de novembro 1935 – Cluj-Napoca, 28-a de decembro 1988): hungara marionetaktoro.
- Jenő Pintér, Purpriger (15-a de decembro 1920 – Budapest, 1-a de septembro 1988): reformita pastro, sekciogvidanto en koncilia oficejo.
- József Salamon (30-a de aŭgusto 1790 – samloke, 19-a de marto 1871): instruisto, reformita eklezia verkisto.
- László Sámi (16-a de novembro 1817 - Kolozsvár, 23-a de oktobro 1881): pedagogo, publicisto.
- József Simonfy (1953): poeto.
- Etel Szilágyi (1865 – Szentendre, 7-a de januaro 1944): hungara aktorino.
- István Szirmai (13-a de aprilo 1906 – Budapest, 29-a de septembro 1969): ĵurnalisto.
- András Tassy (1900 – Budapest, 18-a de septembro 1963): hungara aktoro, ano de la Nacia Teatro.
- Gyula Toducz (10-a de junio 1930 – Cluj-Napoca, 3-a de julio 1988): hungara aktoro.
- Imre Zilahi-Kiss (3-a de februaro 1845 – Pest, 17-a de februaro 1867): hungara ĵurnalisto, tradukisto.
- Károly Zilahi-Kiss (28-a de oktobro 1838 – Buda, 15-a de marto 1864): hungara ĵurnalisto, kritikisto.
- Gyula Zilahy, Balogh (22-a de januaro 1859 – Budapest, 16-a de majo 1938): hungara aktoro, teatrodirektoro.
- Károly Zilahy (28-a de oktobro 1838 - Buda, 16-a de majo 1864): kritikisto, ĵurnalisto, poeto.
- Lucia Vonica (*1930): rumana kantistino (soprano).