Abituro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
'''Abituro''' (aŭ '''abiturienta diplomo''' aŭ '''matur(ec)diplomoo''') estas diplomo, kiun oni ricevas kiam oni finas la duagradan lernejon, kutime je aĝo de proksimume 18 jaroj, kaj kiu estas ordinare baza kondiĉo por daŭrigi studadon ĉe [[universitato]] aŭ [[teknika altlernejo]]. Malsamaj landoj havas diversajn sistemojn de abituro.
'''Abituro''' aŭ '''matur(ec)ekzameno''' aŭ abiturienta ekzameno finas la mezgradan instruon.


== Leksika rimarkigo ==
'''Abituriento''' (lat. ''abitus'' = foriro) estas lernanto, kiu finis mezgradan [[lernejo]]n ([[mezlernejo]]n, [[gimnazio]]n, [[liceo]]n, [[teknikumo]]n) per '''abiturienta ekzameno''' ([[matur-ekzameno]], ekzameno pri matureco).
La vorto "abituro" ne estas oficiala, kaj troviĝas nek en [[PIV]] nek en [[ReVo]] (tamen en la interreto ĝi estas pli ofte uzata ol la alternativa esprimo "abiturienta diplomo"). Ĝi do estas konsiderata kiel proponata [[novradiko]].


Aliflanke ekzistas la jam oficialiĝinta vorto '''abituriento''' (el la 4-a [[Oficiala Aldono]]). "Abituriento" estas homo, kiu havas abituron.
'''Abiturientiĝo''' estas ordinare baza kondiĉo por daŭrigi studadon ĉe [[universitato]] aŭ [[teknika altlernejo]].


Kvankam la du radikoj ABITURIENT/ kaj ABITUR/ eniris Esperanton de la germana lingvo, oni uzas ilin en Esperanto ne nur por la germana abituro, sed ankaŭ por ĉiaj similaj diplomoj en aliaj landoj.
== Leksika rimarkigo ==
La vorto "abituro" ne troviĝas en [[PIV]] aŭ [[NPIV]], do estas konsiderenda kiel proponata [[novismo]]. Oni povus de ĝi derivi la vorton "abiturulo" aŭ "abiturinto".


En Esperanto do ekzistas du konkurantaj radikoj por priparoli la aferon: La radiko ABITURIENT/ estas oficiala, sed ĉar ĝi signas personon, estas malfacile paroli pri la diplomo nur uzante tiun radikon (oni devas diri "abiturienta dimplomo"). La radiko ABITUR/ havas la avantaĝon ke oni povas facile paroli pri la diplomo ("abituro") kaj pri persono kun tiu diplomo ("abiturulo" aŭ "abiturinto"), sed ĝi estas ĝis nun ne-oficiala.
Kontraŭe la vorto "abituriento" estas eĉ [[oficialaj vortoj|oficiala]] (el la 4-a aldono).

La ekzameno por ricevi la diplomon nomiĝas aŭ "abiturienta ekzameno" aŭ "abitura ekzameno".


==Abitura ekzameno==
==Abitura ekzameno==
Linio 17: Linio 19:
* [[Bakalaŭro]]
* [[Bakalaŭro]]
* [[Licencio]]
* [[Licencio]]

* [[Abiturientdiplomo]]


[[Dosiero:Abitur Weinberggymnasium.JPG|thumb|left|180px|Kanalizacia kovrilo kun la vorto "Abitur", ĉe gimnazio en [[Kleinmachnow]]]]
[[Dosiero:Abitur Weinberggymnasium.JPG|thumb|left|180px|Kanalizacia kovrilo kun la vorto "Abitur", ĉe gimnazio en [[Kleinmachnow]]]]
Linio 24: Linio 24:
[[Kategorio:Edukado]]
[[Kategorio:Edukado]]


[[de:Abiturient]]
[[de:Abitur]]
[[en:Abitur]]
[[en:Abitur]]
[[fi:Abiturientti]]
[[fi:Abiturientti]]

Kiel registrite je 10:20, 22 jun. 2008

Abituro (aŭ abiturienta diplomomatur(ec)diplomoo) estas diplomo, kiun oni ricevas kiam oni finas la duagradan lernejon, kutime je aĝo de proksimume 18 jaroj, kaj kiu estas ordinare baza kondiĉo por daŭrigi studadon ĉe universitatoteknika altlernejo. Malsamaj landoj havas diversajn sistemojn de abituro.

Leksika rimarkigo

La vorto "abituro" ne estas oficiala, kaj troviĝas nek en PIV nek en ReVo (tamen en la interreto ĝi estas pli ofte uzata ol la alternativa esprimo "abiturienta diplomo"). Ĝi do estas konsiderata kiel proponata novradiko.

Aliflanke ekzistas la jam oficialiĝinta vorto abituriento (el la 4-a Oficiala Aldono). "Abituriento" estas homo, kiu havas abituron.

Kvankam la du radikoj ABITURIENT/ kaj ABITUR/ eniris Esperanton de la germana lingvo, oni uzas ilin en Esperanto ne nur por la germana abituro, sed ankaŭ por ĉiaj similaj diplomoj en aliaj landoj.

En Esperanto do ekzistas du konkurantaj radikoj por priparoli la aferon: La radiko ABITURIENT/ estas oficiala, sed ĉar ĝi signas personon, estas malfacile paroli pri la diplomo nur uzante tiun radikon (oni devas diri "abiturienta dimplomo"). La radiko ABITUR/ havas la avantaĝon ke oni povas facile paroli pri la diplomo ("abituro") kaj pri persono kun tiu diplomo ("abiturulo" aŭ "abiturinto"), sed ĝi estas ĝis nun ne-oficiala.

La ekzameno por ricevi la diplomon nomiĝas aŭ "abiturienta ekzameno" aŭ "abitura ekzameno".

Abitura ekzameno

La abitura ekzameno estis enkondukita en 1788 en Prusio por limigi la kandidatojn al la universitatoj. En Hungario la unua abitura ekzameno okazis en 1851.

Vidu ankaŭ jenon:

Kanalizacia kovrilo kun la vorto "Abitur", ĉe gimnazio en Kleinmachnow