Walther von der Vogelweide: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e roboto aldono de: pt:Walther von der Vogelweide
Linio 63: Linio 63:
[[no:Walther von der Vogelweide]]
[[no:Walther von der Vogelweide]]
[[pl:Walther von der Vogelweide]]
[[pl:Walther von der Vogelweide]]
[[pt:Walther von der Vogelweide]]
[[ru:Вальтер фон дер Фогельвейде]]
[[ru:Вальтер фон дер Фогельвейде]]
[[simple:Walther von der Vogelweide]]
[[simple:Walther von der Vogelweide]]

Kiel registrite je 02:32, 21 jul. 2008

Walther von der Vogelweide [Valter fon der Fogelvajde], * ĉirkaŭ 1170 norde de Bolzano (Tirolo, hodiaŭ Sudtirolo)(?), † ĉirkaŭ 1230 proksime Würzburg, (Bavario)(?); la pluj granda germanlingva poeto kaj trobadoro de la mezepoko. Pri lian biografian oni ne scias multo. Li eĉ citis nur ke li lernis “singen und sagen” (germ. kanti kaj rakonti) al kortego de Vieno. 1198 li abandonis Vienon kaj vagis ol vaganta bardo tra la germanlingvajn landojn. 1203 reiris Vienon. En maljuneco ekhavis feŭdon apud Würzburg.

Walther von der Vogelweide

L'amkanto

Walther orientis sin al la samtempa amkanto, tamen li kreis baldaŭ lian propran stilon, nome amkantojn kun elegika emo (“das trûren”, aĝa altgermane la malgajeco). Multloko oni konsideri perfide al la tradicia poetiko, precipe ĉar li ne kantis de "hôhe minne" (aĝa altgermane nobla amo = la malredira amo por aristokratinon), sed de l’amo por burĝajn knabinojn.

La politika kaj didaktika liriko

La politika liriko de Walther (germ. Spruchdichtung = diraĵo-liriko) enhavas temojn pri la reĝolandon kaj nobelan disciplinon. Tial ke li vagis tra la landojn, li vidis ofte malkonvenaĵojn kia li elaboris lirike. La diraĵoj (germ. Sprüche) rimiĝas pare, enhavas parte apologojn de animaloj, estas instrua kaj senstrofa.

Ekzempla poemo

(Codex Manesse, ĉirkaŭ 1300)

Ich saz ûf eime steine
dô dahte ich bein mit beine,
dar ûf satzt ich mîn ellenbogen;
ich hete in mîne hant gesmogen
daz kinne und ein mîn wange.
dô dâhte ich mir vil ange,
wie man zer welte solte leben...

Traduko

Mi sidis sur ia ŝtono
Kaj cerbumis, kruro supre de kruro.
Sur tiu mi lokis mian kubuton;
Mi havis premetita en mia mano
La mentonon kaj unu de miajn vangojn.
Do mi pensis multajn pensojn
kiel oni devus vivi en la mondo...

Eksteraj ligiloj

Por aŭskultemuloj

luditaj de la Salzburger Ensemble für Alte Musik Dulamans Vröudenton