Londona Biblio: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Neniu resumo de redakto |
|||
Linio 5: | Linio 5: | ||
== Lingvaj kaj tradukaj aspektoj == |
== Lingvaj kaj tradukaj aspektoj == |
||
Ne nur el religia, literatura kaj kultura vidpunkto la Londona Biblio pro ĝia granda disvastiĝo estis kaj estas grava, sed ankaŭ el lingva perspektivo. |
Ne nur el religia, literatura kaj kultura vidpunkto la Londona Biblio pro ĝia granda disvastiĝo estis kaj estas grava, sed ankaŭ el lingva perspektivo. Jam [[Plena Vortaro de Esperanto]] (PV, 1930/1934) abunde citas el ĝi kaj uzas ĝin kiel modela referenc-verko pri "ĝusta kaj imitinda" Esperanto. En Plena Ilustrita Vortaro ([[PIV]] 1970, 2002, 2005) ĝia modela karaktero eĉ fariĝis pli granda kaj eble la plej ofte citata unuopa referenc-verko (indikita per "X"). |
||
La terminaraj diskutoj pri ĝustaj tradukoj en la Londona Biblio bone reflektas la diversajn tendencojn en Esperanto, ĉu plivastigi "[[neologismo]]jn" el eŭropaj lingvoj, ĉu limigi sin al la [[Fundamento de Esperanto|Fundamentaj]] kaj [[oficialaj aldonoj|oficialaj]] vortoj kaj laŭeble esprimi novajn konceptojn per kunmetaĵoj, vd. |
|||
* [[Alfred Edward Wackrill|Wackrill, Alfred Edward]]. ('''1913''').Raporto pri la novaj vortoj uzitaj de la tradukintoj de la "Nova Testamento". En: [[Oficiala Gazeto Esperantista]] 6-a jaro 1913, n-ro 1 (56), p. 1-14. Kun enkonduka letero de [[Théophile Cart]], Direktoro de la [[Akademio de Esperanto|Akademia]] Sekcio pri la Komuna Vortaro Esperanta, kiu pledas kontraŭ "akuzi", "heziti" kaj "menso". |
* [[Alfred Edward Wackrill|Wackrill, Alfred Edward]]. ('''1913''').Raporto pri la novaj vortoj uzitaj de la tradukintoj de la "Nova Testamento". En: [[Oficiala Gazeto Esperantista]] 6-a jaro 1913, n-ro 1 (56), p. 1-14. Kun enkonduka letero de [[Théophile Cart]], Direktoro de la [[Akademio de Esperanto|Akademia]] Sekcio pri la Komuna Vortaro Esperanta, kiu pledas kontraŭ "akuzi", "heziti" kaj "menso". |
||
Linio 13: | Linio 15: | ||
* Kohen-Cedek, J. ('''1959'''). La Malnova Testamento en tradukoj Esperanta kaj alilingvaj. Recenzo pri D.B. Gregor: "La Esperanta taduko de la Malnova Testamento...". En: [[Scienca Revuo]] 11-a jaro, 1959, n-ro 3 (43), 104-115 |
* Kohen-Cedek, J. ('''1959'''). La Malnova Testamento en tradukoj Esperanta kaj alilingvaj. Recenzo pri D.B. Gregor: "La Esperanta taduko de la Malnova Testamento...". En: [[Scienca Revuo]] 11-a jaro, 1959, n-ro 3 (43), 104-115 |
||
* Cherpillod, André ('''1959'''). La Esperanta Traduko de la Malnova Testamento de D.B. Gregor. En: Franca Esperantisto 27-a jaro, 1959, n-ro 185, p. 93 |
* [[André Cherpillod|Cherpillod, André]] ('''1959'''). La Esperanta Traduko de la Malnova Testamento de D.B. Gregor. En: [[Franca Esperantisto]] 27-a jaro, 1959, n-ro 185, p. 93 |
||
Pliaj diskutoj okazis en la iama faka periodaĵo Biblia Revuo, vd. ekzemple |
Pliaj diskutoj okazis en la iama faka periodaĵo Biblia Revuo, vd. ekzemple |
Kiel registrite je 18:26, 13 nov. 2008
La Londona Biblio estas la Esperanta eldono de la Biblio eldonita en 1926 de la Brita kaj Alilanda Biblia Societo. La Malnovan Testamenton tradukis L.L. Zamenhof el la hebrea, kaj la Novan Testamenton tradukis komitato de anglaj pastroj el la malnova greka. Ĉio estis ankaŭ redaktita de la anglaj pastroj, sed ŝajnas, ke la redaktoroj ne multe ŝanĝis la tekston de Zamenhof. Ludovikito poste eldonis faksimile la manuskripton de Zamenhof, ebligante komparon.
Ekesto
Pli da informoj pri la ekesto kaj tradukintoj de la Londona Biblio troviĝas en la artikolo pri la Biblio.
Lingvaj kaj tradukaj aspektoj
Ne nur el religia, literatura kaj kultura vidpunkto la Londona Biblio pro ĝia granda disvastiĝo estis kaj estas grava, sed ankaŭ el lingva perspektivo. Jam Plena Vortaro de Esperanto (PV, 1930/1934) abunde citas el ĝi kaj uzas ĝin kiel modela referenc-verko pri "ĝusta kaj imitinda" Esperanto. En Plena Ilustrita Vortaro (PIV 1970, 2002, 2005) ĝia modela karaktero eĉ fariĝis pli granda kaj eble la plej ofte citata unuopa referenc-verko (indikita per "X").
La terminaraj diskutoj pri ĝustaj tradukoj en la Londona Biblio bone reflektas la diversajn tendencojn en Esperanto, ĉu plivastigi "neologismojn" el eŭropaj lingvoj, ĉu limigi sin al la Fundamentaj kaj oficialaj vortoj kaj laŭeble esprimi novajn konceptojn per kunmetaĵoj, vd.
- Wackrill, Alfred Edward. (1913).Raporto pri la novaj vortoj uzitaj de la tradukintoj de la "Nova Testamento". En: Oficiala Gazeto Esperantista 6-a jaro 1913, n-ro 1 (56), p. 1-14. Kun enkonduka letero de Théophile Cart, Direktoro de la Akademia Sekcio pri la Komuna Vortaro Esperanta, kiu pledas kontraŭ "akuzi", "heziti" kaj "menso".
En 1958 aperis propono por nove traduki kelkajn partojn de la Malnova Testamento: Douglas Bartlett Gregor. La Esperanta traduko de la malnova testamento - dek-biblia konkordanco de 518 diskutindaj versoj (Scheveningen: Heroldo de Esperanto 1958, XII, 57 p., kiu estis vigle diskutata, vd. ekzemple
- Kohen-Cedek, J. (1959). La Malnova Testamento en tradukoj Esperanta kaj alilingvaj. Recenzo pri D.B. Gregor: "La Esperanta taduko de la Malnova Testamento...". En: Scienca Revuo 11-a jaro, 1959, n-ro 3 (43), 104-115
- Cherpillod, André (1959). La Esperanta Traduko de la Malnova Testamento de D.B. Gregor. En: Franca Esperantisto 27-a jaro, 1959, n-ro 185, p. 93
Pliaj diskutoj okazis en la iama faka periodaĵo Biblia Revuo, vd. ekzemple
- Rust, G. (1970). Leteroj pri la Esperanto-Biblio. En: Biblia Revuo 1970/1, p. 7-41
Komparu ankaŭ la klarigojn en Biblia Vortaro 1975/1984.