Militjuro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JAnDbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ar, io, ko, tl, ur modifo de: ja
Robbot (diskuto | kontribuoj)
Linio 24: Linio 24:
[[Kategorio:Internacia juro]]
[[Kategorio:Internacia juro]]


[[ar:حكم عسكري]]
[[ar:حكم عرفي]]
[[cs:Stanné právo]]
[[cs:Stanné právo]]
[[en:Martial law]]
[[en:Martial law]]
[[es:Ley marcial]]
[[es:Ley marcial]]
[[fa:حکومت نظامی]]
[[fr:Loi martiale]]
[[fr:Loi martiale]]
[[he:ממשל צבאי]]
[[he:ממשל צבאי]]
Linio 46: Linio 47:
[[th:กฎอัยการศึก]]
[[th:กฎอัยการศึก]]
[[tl:Batas militar]]
[[tl:Batas militar]]
[[tr:Sıkıyönetim]]
[[uk:Воєнний стан]]
[[uk:Воєнний стан]]
[[ur:فوجی قانون]]
[[ur:فوجی قانون]]

Kiel registrite je 08:40, 26 dec. 2008

Militjuro estas parto de la internacia juro, kiu okupiĝas pro komenco, efektivigo, finigo de la militoj.

La militjuro okupiĝas pri militoj kun aŭ sen militproklamo, reguligas la rilatojn inter la militantaj landoj kaj inter tiuj kaj la neŭtralaj landoj. Ĝi difinas la devojn kaj rajtojn de la partoprenantaj individuoj, specon de la uzeblaj armiloj kaj cirkonstancojn de ties uzoj, rajtojn de la nemilitantaj, burĝaj personoj.

En la antikvo, la venkitojn atendis morto aŭ sklaveco. Dum la mezepoko, juro tuŝis nur nobelulojn, aliajn militantojn atendis kruelaj suferoj.

Dum evoluo de la reformismaj ideoj, novaj ideologioj, aperis eĉ reguligo de la militado.

Kronologio

  • 1856: Pariza deklaro (1856) malpermesis la ŝtate-permesitan piratadon
  • 1863: Abraham Lincoln eldonas Instrukcioj je gvido de la batalantaj armeoj, baziĝante je la Lieber-kodekso de Francis Lieber
  • 1864: unua konvencio de Ĝenevo pri defendo de la militaj vundintoj
  • 1899, 1907, Hago: kodifiko de la estantaj militleĝoj
  • 1906, 1929 kaj 1949: novaj konvencioj de Ĝenevo; detaligo de la reguloj, malpermeso de kelkaj armiloj
  • 1925: ĝeneva protokolo pri malpermeso de venengaso kaj bakteriaj armiloj
  • 1920-aj jaroj: fonda dokumento de la Ligo de Nacioj deklaras, ke la agreio estas internacia krimo
  • 1928: kondamno de la milito kiel politika rimedo (Kellogg–Briand-pakto)
  • 1945: laŭ Fonda dokumento de la Unuiĝintaj nacioj, justa militado estas nur la sindefendo kaj UNO-organizitaj agadoj


Vidu ankaŭ : militleĝo