Amerinda lingvaro: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Komuna familieco de la jut-azteka kaj kioŭa-tanoa lingvaroj estas diskutata, sed ne pruvata... |
nur hipotezo |
||
Linio 2: | Linio 2: | ||
---- |
---- |
||
[[indianoj]] |
[[indianoj]] |
||
La '''amerinda lingvaro''' estas hipotezo de [[Joseph Greenberg]] ke ĉiuj la [[indiano|indianaj]] [[lingva familio|lingvaj familioj]], krom la [[Na-denea lingvaro|Na-denea]] kaj la [[Eskimo-aleuta lingvaro|Eskim-aleuta]], estas branĉoj de unu tre malnova originala Amerika familio. |
|||
*'''Nomo:''' [f] Indiens; [r] indejci |
*'''Nomo:''' [f] Indiens; [r] indejci |
||
*Indiĝenaj triboj en [[Ameriko]] (krom eskimoj kaj aleutoj); 35 mln (1992). *Multnombraj popoloj - keĉuoj, ajmaroj, aztekoj, majaoj, gvaranioj, araukanoj k.a. Rezulte de eŭropana koloniado de Ameriko multaj triboj estis plene aŭ parte ekstermitaj, forigitaj en aliaj regionoj. En [[Usono]] kaj [[Kanado]] ili loĝas plejparte en rezervejoj, en [[Bolivio]] kaj [[Gvatemalo]] faras plimulton de loĝantaro. Forte mestizitaj. |
*Indiĝenaj triboj en [[Ameriko]] (krom eskimoj kaj aleutoj); 35 mln (1992). *Multnombraj popoloj - keĉuoj, ajmaroj, aztekoj, majaoj, gvaranioj, araukanoj k.a. Rezulte de eŭropana koloniado de Ameriko multaj triboj estis plene aŭ parte ekstermitaj, forigitaj en aliaj regionoj. En [[Usono]] kaj [[Kanado]] ili loĝas plejparte en rezervejoj, en [[Bolivio]] kaj [[Gvatemalo]] faras plimulton de loĝantaro. Forte mestizitaj. |
||
Linio 7: | Linio 10: | ||
*'''Kredantoj:''' katolikoj, protestantoj, estas ankaŭ adeptoj de sinkretismaj kultoj kaj tradiciaj konfesoj. |
*'''Kredantoj:''' katolikoj, protestantoj, estas ankaŭ adeptoj de sinkretismaj kultoj kaj tradiciaj konfesoj. |
||
La proponitaj branĉoj de amerinda estas: (1) Algonkino-Mosa, (2) Ando-Ekvatora, (3) Azteko-Tana, (4) Ge-Pano-Kariba, (5) Hoka-Siua, (6) Makro-Otomangua, (7) Makro-Ĉibĉa, (8) Na-Denea, (9) Penuta, (10) Taraska. |
|||
Nek la lingvaro, nek ĝiaj branĉoj, estas akceptitaj de multaj lingvistoj. (Por kelkaj akceptitaj indianaj lingvaroj, vidu [[lingva familio]].) |
|||
<table cellpadding=3 cellspacing=3 border=1> |
<table cellpadding=3 cellspacing=3 border=1> |
Kiel registrite je 21:34, 22 jan. 2009
Etnografio > Etno > Klasifiko de etnoj > Indianaj Familioj
La amerinda lingvaro estas hipotezo de Joseph Greenberg ke ĉiuj la indianaj lingvaj familioj, krom la Na-denea kaj la Eskim-aleuta, estas branĉoj de unu tre malnova originala Amerika familio.
- Nomo: [f] Indiens; [r] indejci
- Indiĝenaj triboj en Ameriko (krom eskimoj kaj aleutoj); 35 mln (1992). *Multnombraj popoloj - keĉuoj, ajmaroj, aztekoj, majaoj, gvaranioj, araukanoj k.a. Rezulte de eŭropana koloniado de Ameriko multaj triboj estis plene aŭ parte ekstermitaj, forigitaj en aliaj regionoj. En Usono kaj Kanado ili loĝas plejparte en rezervejoj, en Bolivio kaj Gvatemalo faras plimulton de loĝantaro. Forte mestizitaj.
- Parolas en indianaj lingvoj, granda parto ankaŭ en hispana (Latin-Ameriko) kaj angla (Nord-Ameriko) lingvoj.
- Kredantoj: katolikoj, protestantoj, estas ankaŭ adeptoj de sinkretismaj kultoj kaj tradiciaj konfesoj.
La proponitaj branĉoj de amerinda estas: (1) Algonkino-Mosa, (2) Ando-Ekvatora, (3) Azteko-Tana, (4) Ge-Pano-Kariba, (5) Hoka-Siua, (6) Makro-Otomangua, (7) Makro-Ĉibĉa, (8) Na-Denea, (9) Penuta, (10) Taraska.
Nek la lingvaro, nek ĝiaj branĉoj, estas akceptitaj de multaj lingvistoj. (Por kelkaj akceptitaj indianaj lingvaroj, vidu lingva familio.)
Familio | Kvanto (mln) |
---|---|
Algonkino-mosa | 0,295 |
Ando-ekvatora | 20,330 |
Jut-azteka | 1,800 |
Kioŭa-tanoa lingvaro | 0,005 |
Ge-pano-kariba | 0,220 |
Hoka-siua | 0,335 |
Makro-ĉibĉa | 0,740 |
Makro-otomangua | 1,180 |
Na-denea | 0,220 |
Penuta | 2,670 |
Taraska | 0,060 |
Entute | 27,855 |