Aerosonilo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 14:13, 7 feb. 2009

Aerosonilo estas ĉiu muzikilo en kiu rekta vibrostimulado produktas la sonon. Ĝi estas kategorio en la Hornbostel-Sachs-sistematiko (tie sub la grek-devena nomo Aerophon [aerofon] de ἀήρ „aero“ kaj φωνή „sono“). Aerosoniloj estas plue subdividitaj je

liberaj aerosoniloj, en kiuj la vibranta aero ne estas limigata per la instrumento, kaj
(veraj) blovinstrumentoj, en kiuj la vibranta aero estas limigata per la instrumento.

Por la praktika uzo la diferencado laŭ la tonproduktado estas plejofte pli senchava, dum tiu en la skemo de Hornbostel kaj Sachs sekvas nur sur la dua nivelo.

Subkategorioj

Deflankigo-Aerosoniloj

Ĉe ili la preterfluanta aero estas dividata kaj tiel modifita, ke ekestas sono.

Flutoj (aerfoliaj instrumentoj) - Ĉe transversa fluto aerfluo estas kondukata trans akraĵo, kiu dividas la aerfluon modifante ĝin tiel, ke ekestas songenerado.
Liberaj deflankigo-aerosoniloj – La svingiĝo de la aero kaŭzita de la refrakto de la aero ne estas limigita per instrumentokorpo, k.e. vipo.

Interromp-aerosoniloj

Je tio la preterfluanta aero estas periode interrompata, kio generas sonon.

Memsonaj interromp-aerosoniloj

La la preterfluanta aero estas periode interrompata per elemento movita per la aerfluo, kio generas sonon. Oni diferencas:

Anĉo-aerosoniloj - Ĉe instrumentoj kun anĉo , ankaŭ nomita lameno, la preterfluanta aero estas periode interrompata per osciladoj de tiuj ĉi anĉoj, kio generas sonon. Tiu ĉi grupo inkluzivas aerosonilojn kun
- trabatanta anĉo, k.e. akordiono
- surbata anĉo, k.e. saksofono
- duoblaj anĉoj (kontraŭbataj anĉoj), k.e. hobojo
lipton- aerosoniloj (trumpetecaj instrumentoj) – La kutima, kvankam parte trompa nomo por ĉi tiu grupo de aerosoniloj estas latunaj blovinstrumentoj . Ĉe ili homaj lipoj eksvingas aerkolonon, kio generas sonon ĉe la fino de la ambaŭflanke malferma tubo, k.e. ĉe trumpeto, klariono kaj alpokorno.

Nememsonaj interromp-aerosoniloj: La preterfluanta aero estas regule interrompata perelemento ne movigata per la aerfluo, je kio ekestas sonproduktado, kiel ekz. ĉe la siblilo kaj la sireno.

Eksplodem-aerosoniloj

La aero je tiu estas unufoje plidensigita. Ekzemploj: Udu kaj Ghatam.

Fonto

Germanlingva vikipedio

Ligoj eksteren

web.uni-bamberg.de/ppp/ethnomusikologie/HS-Systematik/HS-Systematik.htm La skemo de Hornbostel kaj Sachs (1914)

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
-'''Aerofono''' ([[Greka lingvo|gr.]] ''ἀήρ'' „aero“ kaj ''φωνή'' „sono“) nomas la '''Hornbostel-Sachs-sistematiko''' ekde [[1914]] ĉiujn [[muzikilo]]jn, en kiuj rekta vibrostimulado produktas la sonon. Ili estas plue subdividitaj je
+'''Aerosonilo''' estas ĉiu [[muzikilo]] en kiu rekta vibrostimulado produktas la sonon. Ĝi estas kategorio en la '''Hornbostel-Sachs-sistematiko''' (tie sub la [[greka lingvo|grek]]-devena nomo ''Aerophon'' [aerofon] de ''ἀήρ'' „aero“ kaj ''φωνή'' „sono“). Aerosoniloj estas plue subdividitaj je
-* ''liberaj aerofonoj'', en kiuj la vibranta aero ne estas limigata per la instrumento, kaj
+* ''liberaj aerosoniloj'', en kiuj la vibranta aero ne estas limigata per la instrumento, kaj
 * ''(veraj) blovinstrumentoj'', en kiuj la vibranta aero estas limigata per la instrumento.
@@ Linio 7: / Linio 7: @@
 == Subkategorioj ==
-=== Deflankigo-Aerofonoj ===
+=== Deflankigo-Aerosoniloj ===
 Ĉe ili la preterfluanta aero estas dividata kaj tiel modifita, ke ekestas sono.
 * ''Flutoj (aerfoliaj instrumentoj)'' - Ĉe [[transversa fluto]] aerfluo estas kondukata trans akraĵo, kiu dividas la aerfluon modifante  ĝin tiel, ke ekestas [[songenerado]].
-* ''Liberaj deflankigo-aerofonoj'' – La svingiĝo de la aero kaŭzita de la refrakto de la aero ne estas limigita per instrumentokorpo, k.e. [[vipo]].
+* ''Liberaj deflankigo-aerosoniloj'' – La svingiĝo de la aero kaŭzita de la refrakto de la aero ne estas limigita per instrumentokorpo, k.e. [[vipo]].
-=== Interromp-aerofonoj ===
+=== Interromp-aerosoniloj ===
 Je tio la preterfluanta aero estas periode interrompata, kio generas sonon.
-;Memsonaj interromp-aerofonoj
+;Memsonaj interromp-aerosoniloj
 :La la preterfluanta aero estas periode interrompata per elemento movita per la aerfluo, kio generas sonon. Oni diferencas:
-:* ''Anĉo-aerofonoj'' - Ĉe instrumentoj kun [[Anĉo (tongenerilo)|anĉo]] , ankaŭ nomita [[lameno]], la preterfluanta aero estas periode interrompata per [[oscilado]]j de tiuj ĉi anĉoj, kio generas sonon. Tiu ĉi grupo inkluzivas aerofonojn kun
+:* ''Anĉo-aerosoniloj'' - Ĉe instrumentoj kun [[Anĉo (tongenerilo)|anĉo]] , ankaŭ nomita [[lameno]], la preterfluanta aero estas periode interrompata per [[oscilado]]j de tiuj ĉi anĉoj, kio generas sonon. Tiu ĉi grupo inkluzivas aerosonilojn kun
 :** trabatanta anĉo, k.e. [[akordiono]]
 :** surbata anĉo, k.e. [[saksofono]]
 :** duoblaj anĉoj (kontraŭbataj anĉoj), k.e. [[hobojo]]
-:* ''lipton- aerofonoj (trumpetecaj instrumentoj)'' – La kutima, kvankam parte trompa nomo por ĉi tiu grupo de aerofonoj estas ''[[Latuna blovinstrumento|latunaj blovinstrumentoj]] ''. Ĉe ili homaj [[lipo]]j eksvingas aerkolonon, kio generas sonon ĉe la fino de la ambaŭflanke malferma tubo, k.e. ĉe [[trumpeto]], [[klariono]] kaj [[alpokorno]].
+:* ''lipton- aerosoniloj (trumpetecaj instrumentoj)'' – La kutima, kvankam parte trompa nomo por ĉi tiu grupo de aerosoniloj estas ''[[Latuna blovinstrumento|latunaj blovinstrumentoj]] ''. Ĉe ili homaj [[lipo]]j eksvingas aerkolonon, kio generas sonon ĉe la fino de la ambaŭflanke malferma tubo, k.e. ĉe [[trumpeto]], [[klariono]] kaj [[alpokorno]].
-;Nememsonaj interromp-aerofonoj
+;Nememsonaj interromp-aerosoniloj
 :La preterfluanta aero estas regule interrompata perelemento ne movigata per la aerfluo, je kio ekestas sonproduktado, kiel ekz. ĉe la [[siblilo]] kaj la [[sireno]].
-=== Eksplodem-aerofonoj ===
+=== Eksplodem-aerosoniloj ===
 La aero je tiu estas unufoje plidensigita. Ekzemploj: [[Udu]] kaj [[Ghatam]].
@@ Linio 37: / Linio 37: @@
-[[Kategorio:Aerofonoj|!]]
+[[Kategorio:Aerosoniloj|!]]
 [[cs:Aerofon]]