Transdanubio: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj)
evoluita --> evoluinta; unuaj internaj ligiloj
Linio 1: Linio 1:
[[dosiero:Dunántúl térképe.png|right|thumb]]'''Transdanubio''' estas geografia regiono en '''Hungario''', entenante ĉ. 45 % de Hungario. Ĝin limas norde kaj oriente la Danubo, sude la Drava kaj Mura, okcidente la orienta Antaŭalpio. Ĝia areo estas 38 000 km2 kaj loĝas ĉ. 3 milionoj da homoj -sen loĝantaro de la ĉefurba departemento Peŝt.)
'''Transdanubio''' estas geografia regiono en [[Hungario]], entenanta ĉ. 45 % de Hungario. Ĝin limas norde kaj oriente la Danubo, sude la [[Drava]] kaj [[Mura]], okcidente la orienta Antaŭalpio. Ĝia areo estas 38 000 km² kaj loĝas tie ĉ. 3 milionoj da homoj sen loĝantaro de la ĉefurba departemento Peŝt.)


Ĝi estas ne unueca el geologia kaj ekonomigeografia vidpunkto. Ĝin traplektas montoj, montaroj, valoj.
Ĝi estas ne unueca el geologia kaj ekonomigeografia vidpunktoj. Ĝin traplektas montoj, montaroj, valoj.


==Gravaj geografiaj unuoj de la regiono==
==Gravaj geografiaj unuoj de la regiono==
Linio 13: Linio 13:
==Historio==
==Historio==


Ĝi estas loĝata ekde la praepoko, ĝi estios dum la antikvo parto de la Romia provinco Panonio. Ĝin konkeris la imperiestro Aŭgustus ekde 10 a.K.. Tie trairis la fama sukcena vojo, kiu interligis la Baltikon kun norda Italio. la romianoj konstruigis ĝis fino de la unua jarcento la limeson kontraŭ la barbaraj invadantoj.
Ĝi estas loĝata ekde la praepoko, ĝi estis dum la antikvo parto de la Romia provinco [[Panonio]]. Ĝin konkeris la imperiestro [[Aŭgusto Cezaro|Augustus]] ekde 10 a.K.. Tie trairis la fama sukcena vojo, kiu interligis la Baltikon kun norda [[Italio]]. la romianoj konstruigis ĝis fino de la unua jarcento la [[limeso]]n kontraŭ la barbaraj invadantoj.


Dum regado de Trajano, panonio estis dividita je du partoj Supra kaj Suba Panonio.
Dum regado de [[Trajano]], Panonio estis dividita je du partoj, Supra kaj Suba Panonioj.


Gravaj urboj el la romia epoko:
Gravaj urboj el la romia epoko:
*Scarbantia (Sopron)
*Scarbantia ([[Sopron]])
*Arrabona (Gyõr)
*Arrabona ([[Györ]])
*Gorsium (Tác)
*Gorsium ([[Tác]])
*Savaria (Szombathely)
*Savaria ([[Szombathely]])
*Sopianae (Pécs)
*Sopianae ([[Pécs]])




Kun malfortiĝo de la Roma imperio, ĝin okupis la [[hunoj]], poste avaroj, madjaroj, la regiono iĝis parto de la Hungara Reĝlando.
Kun malfortiĝo de la Roma imperio, ĝin okupis la [[hunoj]], poste avaroj, madjaroj, la regiono iĝis parto de la Hungara Reĝlando.


Gravaj urboj de la frua mezepoka Hungario estis Buda, Esztergom, Pannonhalma, Székesfehérvár, Veszprém, Visegrád. Post la mongola invado (1242), oni konstruis fortikaĵojn, sed en la 16-a jarcento, parton de ĝi okupis la aŭstraj kaj osmanaj imperioj. Finde de la 17-a jc., komence de la 18-a jarcento, okupis ĝin tute la aŭstroj, forpelante la turkojn.
Gravaj urboj de la frua mezepoka Hungario estis Buda, [[Esztergom]], [[Pannonhalma]], [[Székesfehérvár]], [[Veszprém]], [[Visegrád]]. Post la mongola invado (1242) oni konstruis fortikaĵojn, sed en la 16-a jarcento, parton de ĝi okupis la aŭstraj kaj osmanaj imperioj. Fine de de la 17-a jc., komence de la 18-a jarcento, okupis ĝin tute la aŭstroj, forpelante la turkojn.


Ĝi estis loko de gravaj bataloj dum la hungara revolucio de 1848 kaj la dua mondmilito.
Ĝi estis loko de gravaj bataloj dum la hungara revolucio de 1848 kaj la dua mondmilito.
Linio 34: Linio 34:
Gravaj minataj ercoj, mineraloj, krudmaterialoj: bauksito, karbo, nafto, tergaso, lignito, mangano.
Gravaj minataj ercoj, mineraloj, krudmaterialoj: bauksito, karbo, nafto, tergaso, lignito, mangano.


Ĝi estas industrie, kulture forte evoluita parto de Hungario.
Ĝi estas industrie, kulture forte evoluinta parto de Hungario.


==Administrado==
==Administrado==
Ĝi entenas 9 departementojn Vas, Gyõr-Moson-Sopron, Veszprém, Zala, Somogy, Baranya, Tolna, Fejér, Komárom–Esztergom kun la administre centraj urboj (Szombathely, Gyõr, Veszprém, Zalaegerszeg, Kaposvár, Pécs, Szekszárd, Székesfehérvár, Tatabánya) kaj menciindajn aliajn gravajn urbojn kiel Sopron, Pápa, Komárom, Nagykanizsa, Esztergom, Dunaújváros.
Ĝi entenas 9 departementojn Vas, Györ-Moson-Sopron, Veszprém, Zala, Somogy, Baranya, Tolna, Fejér, Komárom–Esztergom kun la administre centraj urboj (Szombathely, Gyõr, Veszprém, Zalaegerszeg, Kaposvár, Pécs, Szekszárd, Székesfehérvár, Tatabánya) kaj menciindajn aliajn gravajn urbojn kiel Sopron, Pápa, Komárom, Nagykanizsa, Esztergom, Dunaújváros.


[[Kategorio:Geografio de Hungario]]
[[Kategorio:Geografio de Hungario]]

Kiel registrite je 18:03, 9 apr. 2009

Transdanubio estas geografia regiono en Hungario, entenanta ĉ. 45 % de Hungario. Ĝin limas norde kaj oriente la Danubo, sude la Drava kaj Mura, okcidente la orienta Antaŭalpio. Ĝia areo estas 38 000 km² kaj loĝas tie ĉ. 3 milionoj da homoj – sen loĝantaro de la ĉefurba departemento Peŝt.)

Ĝi estas ne unueca el geologia kaj ekonomigeografia vidpunktoj. Ĝin traplektas montoj, montaroj, valoj.

Gravaj geografiaj unuoj de la regiono

  • meze la Transdanubia mezmontaro (etendas 200 km) kaj Balatono
  • okcidente Vas- kaj Zala-montetaro, Sopron- kaj Kőszeg-montaro
  • sude la Somogy- kaj Baranya-montetaro
  • norde la montaro Mecsek kaj la Villány-montaro, Malgranda Hungara Ebenaĵo, la Danub-kurbiĝo
  • oriente ebenaĵo Mezőföld kaj regionlima rivero Danubo
  • riveroj: Rába, Marcal, Zala, Sió, Kapos kaj Sárvíz

Historio

Ĝi estas loĝata ekde la praepoko, ĝi estis dum la antikvo parto de la Romia provinco Panonio. Ĝin konkeris la imperiestro Augustus ekde 10 a.K.. Tie trairis la fama sukcena vojo, kiu interligis la Baltikon kun norda Italio. la romianoj konstruigis ĝis fino de la unua jarcento la limeson kontraŭ la barbaraj invadantoj.

Dum regado de Trajano, Panonio estis dividita je du partoj, Supra kaj Suba Panonioj.

Gravaj urboj el la romia epoko:


Kun malfortiĝo de la Roma imperio, ĝin okupis la hunoj, poste avaroj, madjaroj, la regiono iĝis parto de la Hungara Reĝlando.

Gravaj urboj de la frua mezepoka Hungario estis Buda, Esztergom, Pannonhalma, Székesfehérvár, Veszprém, Visegrád. Post la mongola invado (1242) oni konstruis fortikaĵojn, sed en la 16-a jarcento, parton de ĝi okupis la aŭstraj kaj osmanaj imperioj. Fine de de la 17-a jc., komence de la 18-a jarcento, okupis ĝin tute la aŭstroj, forpelante la turkojn.

Ĝi estis loko de gravaj bataloj dum la hungara revolucio de 1848 kaj la dua mondmilito.

Ekonomio

Gravaj minataj ercoj, mineraloj, krudmaterialoj: bauksito, karbo, nafto, tergaso, lignito, mangano.

Ĝi estas industrie, kulture forte evoluinta parto de Hungario.

Administrado

Ĝi entenas 9 departementojn Vas, Györ-Moson-Sopron, Veszprém, Zala, Somogy, Baranya, Tolna, Fejér, Komárom–Esztergom kun la administre centraj urboj (Szombathely, Gyõr, Veszprém, Zalaegerszeg, Kaposvár, Pécs, Szekszárd, Székesfehérvár, Tatabánya) kaj menciindajn aliajn gravajn urbojn kiel Sopron, Pápa, Komárom, Nagykanizsa, Esztergom, Dunaújváros.