Baĥĉisarajo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Malfaro de ŝablon-ŝanĝo
Nuligis version 3257288 de Mevo (kontribuoj, diskutpaĝo)
Linio 1: Linio 1:
{{Geokesto | Urbo
{{Loĝloko de Krimeo
<!-- *** Kapo *** -->
| tipo =
| eonomo = Baĥĉisarajo
| nomo = Baĥĉisarajo
| devena_nomo =
| runomo = Бахчисарай
| uknomo = Бахчисарай
| alia_nomo = {{LingvoKunNomo|uk|ukrain|Бахчисарай}}
| alia_nomo1 = {{LingvoKunNomo|ru|rus|Бахчисарай}}
| qrnomo = Bağçasaray
| alia_nomo2 = {{LingvoKunNomo|qr|krime-tatar|Bağçasaray}}
| blazono = [[Dosiero:Sin_escudo.png|120px]]
| kategorio = urbo
| flago =
<!-- *** Dosiero *** -->
| regiono = [[Baĥĉisaraja distrikto]]
| dosiero = Bakhchisaray, Hansaray Museum.jpg
| komunumo = Baĥĉisaraja municipo
| dosiero_priskribo = Baĥĉisaraja palaca muzeo
| latd=44 |latm=45 |lats=10 |latNS=N
| dosiero_kompl =
| longd=33 |longm=51 |longs=39 |longEW=E| alto = ~300
<!-- *** Simboloj *** -->
| areo =
| flago =
| loĝantaro = 26 400
| blazono = Герб Бахчисарая.jpg
| jaro = 2006
<!-- *** Nomo *** -->
| denso =
| etimologio =
| poŝtkodoj = 98400 — 98408
| oficiala_nomo =
| telefono = 6554
| moto =
| eksnomoj =
| kromnomo =
| regionamapo = Baghchasaray
<!-- *** Lando ktp. *** -->
| lokamapo = Baghchasaray
| lando = Ukrainio
| paĝaro =
| lando_flago = 1
| urbestro =
| ŝtato_tipo =
}}'''Baĥĉisarajo''' ({{lingvo-ru|Бахчисарай}}, {{lingvo-uk|Бахчисарай}}, {{lingvo-qr|Bağçasaray}}) estas urbo en [[Krimeo]], administra centro de la [[Baĥĉisaraja distrikto]], ĉefurbo de la iama [[Krimea Ĥanlando]], grava turisma centro. La nomo de la urbo venas el la [[krime-tatara lingvo]] kaj signifas "palaco en ĝardeno" aŭ "palaco-ĝardeno". La urbo situas sur la deklivoj de la interna [[montoĉeno]] de la [[Krimea montaro]], en [[arbaro|arbar]]-[[stepo|stepa]] parto de [[Krimeo]], en la [[valo]] de la rivero ''Ĉuruksu''.
| ŝtato = Aŭtonoma Respubliko Krimeo
| ŝtato_tipo = Respubliko
| regiono = Baĥĉisaraja distrikto
| regiono_tipo = Rajono
| histregiono = Krimea Ĥanlando
| histregiono1 = Rusia Imperio
| histregiono2 =
| distrikto =
| komunumo = Baĥĉisaraja municipo
| municipo =
| ĉefurbo =
<!-- *** Familio *** -->
| parenco =
| ŝoseo =
| montaro = Krimea montaro
| montaro1 =
| limo_faldo =
| limo =
| limo_tipo =
| limo_noto =
| limo1 =
| limo1_noto =
| limo2 =
| limo2_noto =
| limo3 =
| limo3_noto =
| parto =
| parto1 =
| alfluanto_maldekstre =
| alfluanto_dekstre =
| urbo =
| urbo_tipo =
| memorindaĵo_faldo = 1
| memorindaĵo =
| memorindaĵo1 =
| memorindaĵo2 =
| memorindaĵo3 =
| konstruaĵo =
| rivero_faldo = 1
| rivero =
| rivero1 =
| rivero2 =
| rivero3 =
| rivero4 =
| rivero5 =
| rivero6 =
| rivero7 =
| biomo = [[Krimea submediteranea arbarmasivo|Krimea arbarmasivo]]
| planto_tipo = Situas en
| planto = Arbaroj
| planto1 = Stepoj
<!-- *** Situo *** -->
| situo = Baĥĉisarajo
| koordinatoj_ne_en_titolo = true
| leviĝo = 300
| lat_d = 44
| lat_m = 45
| lat_s = 10
| lat_NS = N
| long_d = 33
| long_m = 51
| long_s = 39
| long_EW = E
| koordinatoj_tipo =
| plej_alta =
| plej_alta_leviĝo =
| plej_alta_lat_d =
| plej_alta_lat_m =
| plej_alta_lat_s =
| plej_alta_lat_NS =
| plej_alta_long_d =
| plej_alta_long_m =
| plej_alta_long_s =
| plej_alta_long_EW =
| plej_malalta =
| plej_malalta_leviĝo =
| plej_malalta_lat_d =
| plej_malalta_lat_m =
| plej_malalta_lat_s =
| plej_malalta_lat_NS =
| plej_malalta_long_d =
| plej_malalta_long_m =
| plej_malalta_long_s =
| plej_malalta_long_EW =
<!-- *** Dimensioj *** -->
| areo = 26081
<!-- *** Loĝantaro *** -->
| loĝantaro = 26400
| loĝantaro_dato = 2006
| loĝantaro_noto =
| loĝantaro_denseco = auto
<!-- *** Historio & gvidantaro *** -->
| establita = [[1502]]
| establita_tipo = Fondita
| establita1 = 1926
| establita1_tipo = statuso de urbo
| ĉefulo =
| ĉefulo_tipo =
| ĉefulo_partio =
<!-- *** Kodoj *** -->
| horzono = [[Mez-Eŭropa tempo|MET]] | utc_offset =+2
| horzono_DST =
| utc_offset_DST =
| poŝtkodo = 98400-98408
| areo_kodo =
| areo_kodo_tipo =
| kodo = +380 6554
| kodo_tipo = [[Telefona prefikso]]
| kodo1 =
| kodo1_tipo = [[ISO 3166-2:UA|Kodo ISO 3166-2]]
| kodo2 = AK
| kodo2_tipo = [[Aŭtokodoj en Ukrainio|AKU]]
<!-- *** Liberaj kampoj *** -->
| libera =
| libera_tipo =
| libera1 =
| libera1_tipo = Rajonoj (Distriktoj)
<!-- *** Mapoj *** -->
| mapo = Map of Ukraine simple blank.png
| mapo_fono =
| mapo_priskribo = Situo enkadre de Ukrainio
| mapo_lokumilo = Ukrainio
| mapo1 = <!--Crimea-Baghchasaray locator map.png-->
| mapo1_fono =
| mapo1_priskribo = Situo de la urbo en Krimeo
| mapo1_lokumilo = Krimeo
| mapo2 = <!--Baghchasaray-Baghchasaray locator map.png-->
| mapo2_priskribo =
| mapo2_lokumilo = Baĥĉisarajo
| freemap_zoom =
<!-- *** Retpaĝoj *** -->
| commons = Bakhchisaray
| statistiko =
| retpaĝo =
<!-- *** Notoj *** -->
| notoj =
}}
'''Baĥĉisarajo''' ({{lingvo-ru|Бахчисарай}}, {{lingvo-uk|Бахчисарай}}, {{lingvo-qr|Bağçasaray}}) estas urbo en [[Krimeo]], administra centro de la [[Baĥĉisaraja distrikto]], ĉefurbo de la iama [[Krimea Ĥanlando]], grava turisma centro. La nomo de la urbo venas el la [[krime-tatara lingvo]] kaj signifas "palaco en ĝardeno" aŭ "palaco-ĝardeno". La urbo situas sur la deklivoj de la interna [[montoĉeno]] de la [[Krimea montaro]], en [[arbaro|arbar]]-[[stepo|stepa]] parto de [[Krimeo]], en la [[valo]] de la rivero ''Ĉuruksu''.


[[Dosiero:Hansaray.jpg|thumb|left|170px|La [[ĥano|ĥana]] [[palaco]] en Baĥĉisarajo]]
[[Dosiero:Hansaray.jpg|thumb|left|170px|La [[ĥano|ĥana]] [[palaco]] en Baĥĉisarajo]]
Linio 46: Linio 184:
Apud la urbo situas popuparaj kaverna ''Svjato-Uspenskij'' [[monaĥejo]] kaj mezepoka kaverna urbo-[[fortreso]] [[Ĉufut-Kaleo]].
Apud la urbo situas popuparaj kaverna ''Svjato-Uspenskij'' [[monaĥejo]] kaj mezepoka kaverna urbo-[[fortreso]] [[Ĉufut-Kaleo]].


== Vidu ankaŭ ==
==Rilataj artikoloj==
[[Baĥĉisaraja fontano (Puŝkin)|Baĥĉisaraja fontano]] - poemo de [[Puŝkin|A. Puŝkin]].
*[[Baĥĉisaraja fontano (Puŝkin)|Baĥĉisaraja fontano]] - poemo de Puŝkin


== Ligoj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{commonscat|Bakhchisaray}}
* [http://www.hansaray.org.ua/ Paĝaro pri la ĥana palaco - angle, ruse, ukraine]
* [http://www.hansaray.org.ua/ Paĝaro pri la ĥana palaco - angle, ruse, ukraine]
* [http://sova.rsh.ru/bahchisaraj/index.html Bildgalerio pri la ĥana palaco]
* [http://sova.rsh.ru/bahchisaraj/index.html Bildgalerio pri la ĥana palaco]
Linio 57: Linio 194:
{{Baĥĉisarajo}}
{{Baĥĉisarajo}}
{{Loĝlokoj de Krimeo}}
{{Loĝlokoj de Krimeo}}

{{commonscat|Bakhchisaray}}


[[Kategorio:Urboj de Krimeo]]
[[Kategorio:Urboj de Krimeo]]

Kiel registrite je 07:39, 14 nov. 2010

Baĥĉisarajo
ukraine: Бахчисарай, ruse: Бахчисарай, krime-tatare: Bağçasaray
urbo
Baĥĉisaraja palaca muzeo
Blazono
Lando Ukrainio Ukrainio
Respubliko Aŭtonoma Respubliko Krimeo
Rajono Baĥĉisaraja distrikto
Komunumo Baĥĉisaraja municipo
Historiaj regionoj Krimea Ĥanlando, Rusia Imperio
Montaro Krimea montaro
Situo Baĥĉisarajo
 - alteco 300 m s. m.
 - koordinatoj 44° 45′ 10″ N 33° 51′ 39″ O / 44.75278 °N, 33.86083 °O / 44.75278; 33.86083 (mapo)
Areo 26 081 km² (2 608 100 ha)
Loĝantaro 26 400 (2006)
Denseco 1,01 loĝ./km²
Biomo Krimea arbarmasivo
Situas en Arbaroj, Stepoj
Fondita 1502
 - statuso de urbo 1926
Horzono MET (UTC+2)
Poŝtkodo 98400-98408
Telefona prefikso +380 6554
AKU AK
Situo enkadre de Ukrainio
Situo enkadre de Ukrainio
Situo enkadre de Ukrainio
Situo de la urbo en Krimeo
Situo de la urbo en Krimeo
Situo de la urbo en Krimeo
Vikimedia Komunejo: Bakhchisaray

Baĥĉisarajo (ruse Бахчисарай, ukraine Бахчисарай, krime-tatare Bağçasaray) estas urbo en Krimeo, administra centro de la Baĥĉisaraja distrikto, ĉefurbo de la iama Krimea Ĥanlando, grava turisma centro. La nomo de la urbo venas el la krime-tatara lingvo kaj signifas "palaco en ĝardeno" aŭ "palaco-ĝardeno". La urbo situas sur la deklivoj de la interna montoĉeno de la Krimea montaro, en arbar-stepa parto de Krimeo, en la valo de la rivero Ĉuruksu.

Dosiero:Hansaray.jpg
La ĥana palaco en Baĥĉisarajo

Historio

La unuaj spuroj de la homa aktivado sur la teritorio de Baĥĉisarajo rilatas jam al mezolitiko. La unua granda loĝloko aperas dum frua mezepoko sub la nomo Eski-Jurt. Tamen, kiel la daton de la apero de la urbo oni kutimas konsideri la jaron 1502, kiam la krimea ĥano Mengli I Geraj konstruigis ĉi tie novan ĉefurbon de la Krimea Ĥanlando.

Dum kelkaj jarcentoj la urbo estis kultura centro de krime-tatara kulturo, tamen en la urbo loĝis ankaŭ reprezentantoj de aliaj nacioj (plej multis grekoj). En la mezo de la 19a jarcento la urbo havis ĉ. 2000 domojn. En la jaro 1736 la urbo estis plene forbruligita fare de la rusuja armeo. La konstruaĵo de la ĥana palaco, kiu konserviĝis ĝis hodiaŭ, estis rekonstruita dum restaŭrado de la urbo en la 1740-1750j jaroj.

Malnova strato en Baĥĉisarajo. Maldekstre videblas la tradicia duetaĝa domo, kies dua etaĝo estas pli elstara, ol la unua.

Post anekso de Krimeo fare de la Rusia Imperio la urbo perdis sian administran signifon, tamen ĝi daŭre estis la centro de krime-tatara kultura vivo. Ĝis la perforta ekzilo de krime-tataroj (kiu okazis la 18an de majo 1944) Baĥĉisarajo estis unu el 3 urboj de Krimeo (kune kun Belogorsko kaj Aluŝto), en kiuj la krime-tatara loĝantaro estis pli granda, ol la alinacia loĝantaro.

Ekonomio

En Baĥĉisarajo estas kelkaj negrandaj uzinoj, inter ili: esenc-ekstrakta fabriko, suk-produkta fabriko, vinfarejo, kelkaj konstru-uzinoj.

En la urbo estas fervoja stacidomo, aŭtobusa stacio.

Vidindaĵoj

La fama "Fontano de larmoj" en la ĥana palaco.

La ĉefa vidindaĵo estas la tiel nomata Ĥansaraj - la palaco de la krimeaj ĥanoj. En la palaco funkcias historia kaj region-studa muzeoj. La fama "Fontano de larmoj", kiu troviĝas en la palaco, estas vaste konata dank' al la poemo de A. Puŝkino "Baĥĉisaraja fontano" (1822).

Apud la urbo situas popuparaj kaverna Svjato-Uspenskij monaĥejo kaj mezepoka kaverna urbo-fortreso Ĉufut-Kaleo.

Rilataj artikoloj

Eksteraj ligiloj


La loĝlokoj de la Baĥĉisaraja distrikto

Urboj Baĥĉisarajo
Urbotipaj loĝlokoj KujbiŝevoNauĉnoPoŝtovo
Vilaĝoj:

AjvovojeAromatAromatnojeBogatoje UŝĉeljeBaŝtanovkaBeregovojeBelokamennojeBogatirBrjanskojeBolŝoje SadovojeGorkaGlubokij JarGolubinkaDaĉnojeDolinnojeDoroĵnojeDubrovkaFurmanovkaĤoĝa SalaĤolmovkaĴeleznodoroĵnojeKazankiKaŝtaniKoĉerginoKrasnaja ZorjaKrasnij MakKudrinoMalinovkaMaloje SadovojeMalovidnojeMaŝinoMnogoreĉjeMostovojeNagornojeNekrasovkaNiĵnjaja GolubinkaNovenkojeNovopavlovkaNovopoljeNovouljanovkaNovovasiljevkaOtradnojePesĉannojePreduŝĉelnojePlodovojePlotinnojePoljanaPrijatnoje SvidanijeProĥladnojePutilovkaRassadnojeRastuŝĉejeReĉnojeRepinoRozovojeSamoĥvalovoSĉastlivojeSevastjanovkaSinapnojeSkalistojeSokolinojeSolneĉnoseljeSuvorovoŜevĉenkovoTabaĉnojeTankovojeTenistojeTopoliTrudoljubovkaTurgenevkaUglovojeVerĥoreĉjeViktorovkaVilinoVisokojeZalesnojeZavetnojeZeljonojeZubakino

Loĝloketoj SirenStalnoje