Nuklido aperanta pro radioaktiveco: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
e roboto modifo de: en:Radiogenic nuclide |
e [r2.5.2] robota aldono de: fr:Radiogénique |
||
| Linio 135: | Linio 135: | ||
[[en:Radiogenic nuclide]] |
[[en:Radiogenic nuclide]] |
||
[[fr:Radiogénique]] |
|||
[[simple:Radiogenic]] |
[[simple:Radiogenic]] |
||
Kiel registrite je 20:41, 6 dec. 2010
Izotopo aperanta de radioaktiveco estas izotopo produktata de procezo de radioaktiveco de la alia izotopo.
Aperantaj pro radioaktiveco izotopoj donas unuon el la plej gravaj iloj de studado en geologio. Ili estas uzataj en du ĉefaj manieroj:
- En komparo kun la kvanto de la radioaktiva 'gepatra izotopo' en sistemo, la kvanto de la aperanta pro radioaktiveco produkto estas uzata por radiomezura datigo (ekzemple uranio-plumba datigo).
- En komparo kun la kvanto de ne aperanta pro radioaktiveca izotopo de la sama elemento, la kvanto de la aperanta pro radioaktiveca izotopo estas uzata kiel izotopa traceanto (ekzemple 204Pb kaj aperanta pro radioaktiveca izotopo 206Pb).
Ekzemploj
Plumbo estas eble la plej bona ekzemplo de aperanta pro radioaktiveco substanco, ĉar ĝi estas produktata de la radiaktiveca disfalo de uranio kaj torio. Aparte, 206Pb estas formita de 238U, 207Pb de 235U, kaj 208Pb de 232Th. Aliaj elementoj konsiderataj kiel aperantaj pro radioaktiveco estas 40Ar formata de radioaktiva 40K, 14N formata de radioaktiva 14C. 238U, 235U kaj 232Th mem estas verŝajne aperantaj pro radioaktiveco, ili estas formitaj de disfalo de tiuj kernoj de elementoj pli pezaj ol uranio kiu ne spertis spontanean fision, tuj post kiam ili estis formitaj en supernovaj eksplodoj.
Aliaj gravaj ekzemploj de aperanta pro radioaktiveco elementoj estas radono kaj heliumo, ambaŭ kiuj estas formataj de disfalo de pezaj elementoj. Atomkernoj de heliumo estas la alfa partikloj aperantaj dum alfa disfalo de pezaj elementoj. La ĝenerala livero de heliumo sur Tero estas de alfa-radioaktiveco.
Aperanta pro radioaktivecaj izotopoj uzita en Geologio
En la tabelo estas listo de iuj el la plej gravaj aperantaj pro radioaktiveco izotopoj uzataj en geologio, en ordo de malpligrandiĝo de duoniĝotempo de la radioaktiva gepatra izotopo. La valoroj donitaj por duoniĝotempo kaj disfala konstanto estas la nunaj interkonsentaj valoroj en la izotopa geologia komunumo. Estingintaj izotopoj ne estas inkluzivitaj.
| Fonta izotopo | Rezultanta izotopo | Disfala konstanto (a-1) | Duoniĝotempo |
|---|---|---|---|
| 190Pt | 186Os | 1,477×10-12 | 469,3×109 jaroj |
| 147Sm | 143Nd | 6,54×10-12 | 106×109 jaroj |
| 87Rb | 87Sr | 1,402×10-11 | 49,44×109 jaroj |
| 187Re | 187Os | 1,666×10-11 | 41,6×109 jaroj |
| 176Lu | 176Hf | 1,867×10-11 | 37,1×109 jaroj |
| 232Th | 208Pb * | 4,9475×10-11 | 14,01×109 jaroj |
| 40K | 40Ar | 5,81×10-11 | 11,93×109 jaroj |
| 238U | 206Pb * | 1,55125×10-10 | 4,468×109 jaroj |
| 40K | 40Ca | 4,962×10-10 | 1,397×109 jaroj |
| 235U | 207Pb * | 9,8485×10-10 | 0,7038×109 jaroj |
| 129I | 129Xe | 4,3×10-8 | 16×106 jaroj |
| 10Esti | 10B | 4,6×10-7 | 1,5×106 jaroj |
| 26Al | 26Mg | 9,9×10-7 | 0,7×106 jaroj |
| 36Cl | 36Ar, 36S | 2,24×10-6 | 310×103 jaroj |
| 234U | 230Th | 2,826×10-6 | 245,25×103 jaroj |
| 230Th | 226Ra | 9,1577×10-6 | 75,69×103 jaroj |
| 231Pa | 227Ac | 2,116×10-5 | 32,76×103 jaroj |
| 14C | 14N | 1,2097×10-4 | 5730 jaroj |
| 226Ra | 222Rn | 4,33×10-4 | 1600 jaroj |
- * fina ero de radioaktiva serio
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
greke Dickin, A.P. (2005). Radiogenic Isotope Geology - Geologio de aperantaj pro radioaktiveco izotopoj. Cambridge University Press.