Gronlanda lingvo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[nekontrolita versio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Transiro de buŝa al skriba lingvo: riparis ruĝa ligilo ''Nuuk''; anstataŭi ''ĸ'' (gronlanda KRA) por latintipo ''k''
→‎Transiro de buŝa al skriba lingvo: ligilo al "Unuiĝo de fratoj" (Moravioj)
Linio 24: Linio 24:
== Transiro de buŝa al skriba lingvo ==
== Transiro de buŝa al skriba lingvo ==


En 1851 [[Samuel Kleinschmidt]], hernhuta pastro ĉe la misionstacio en [[Nuko (Gronlando)|Nuuk]], eldonis ''Grammatik der grönlandischen Sprache'' kie li pere de latinaj literoj kreis gronlandan alfabeton (kun 2 specialaj sonoj gdl/rdl/vdl = l sed kun samtempe elblovita aero de la buŝflankoj kaj K = tre fermita qr kiu restas preskaŭ en la gorĝo) kaj ortografio. Tiu estis la unua klopodo por krei inuitan skriban lingvon. La ortografio de Samuel Kleinschmidt restis ĝis 1973 kiam oni i.a. sanĝis la alfabeto tiel ke nun gdl/rdl/vdl = '''ll''', kaj ĸ = '''q'''.
En 1851 [[Samuel Kleinschmidt]], [[Unuiĝo de fratoj|hernhuta]] pastro ĉe la misionstacio en [[Nuko (Gronlando)|Nuuk]], eldonis ''Grammatik der grönlandischen Sprache'' kie li pere de latinaj literoj kreis gronlandan alfabeton (kun 2 specialaj sonoj ''gdl/rdl/vdl'' = '''l''' sed kun samtempe elblovita aero de la buŝflankoj kaj '''ĸ''' = tre fermita ''qr'' kiu restas preskaŭ en la gorĝo) kaj ortografio. Tiu estis la unua klopodo por krei inuitan skriban lingvon. La ortografio de Samuel Kleinschmidt restis ĝis 1973 kiam oni i.a. sanĝis la alfabeto tiel ke nun gdl/rdl/vdl = '''ll''', kaj ĸ = '''q'''.


{{Projektoj|iwiki=kl|
{{Projektoj|iwiki=kl|

Kiel registrite je 22:06, 26 jul. 2011

'gronlanda'
Kalaallisut
lingvo • moderna lingvo
Inuita lingvoeskim-aleuta lingvaro
Parolata en Gronlando
Parolantoj 56 200
Denaskaj parolantoj >0,05 milionoj
Skribo Latina skribo / Gronlanda skribo
Lingvistika klasifiko
Eskim-aleŭta lingvaro
Oficiala statuso
Oficiala lingvo en Gronlando
Reguligita de Oqaasileriffik
Lingva statuso 2 vundebla
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-1 kl
  ISO 639-2 kal
  ISO 639-3 kal
  SIL KAL
  Glottolog gree1280
Angla nomo Greenlandic
Franca nomo groenlandais
Vikipedio
vdr

La gronlanda lingvo (kodoj laŭ ISO 639: kal, kl) estas inuita lingvo parolata de ĉirkaŭ 40 mil homoj en Gronlando kaj 7 mil homoj en Danio. En Gronlando ĝi estas oficiala lingvo, kun la dana. Ekzistas Vikipedio en la gronlanda lingvo. Oni povas distingi tri dialektojn: okcidenta, orienta kaj norda (aŭ polusa). La okcidenta dialekto havas plej da parolantoj kaj estas la bazo de la oficiala lingvo.

Transiro de buŝa al skriba lingvo

En 1851 Samuel Kleinschmidt, hernhuta pastro ĉe la misionstacio en Nuuk, eldonis Grammatik der grönlandischen Sprache kie li pere de latinaj literoj kreis gronlandan alfabeton (kun 2 specialaj sonoj gdl/rdl/vdl = l sed kun samtempe elblovita aero de la buŝflankoj kaj ĸ = tre fermita qr kiu restas preskaŭ en la gorĝo) kaj ortografio. Tiu estis la unua klopodo por krei inuitan skriban lingvon. La ortografio de Samuel Kleinschmidt restis ĝis 1973 kiam oni i.a. sanĝis la alfabeto tiel ke nun gdl/rdl/vdl = ll, kaj ĸ = q.