Liberio: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Luckas-bot (diskuto | kontribuoj)
e r2.7.1) (robota aldono de: su:Liberia
movis parton de informoj en informkeston
Linio 1: Linio 1:
{{Informkesto lando
[[Dosiero:Flago-de-Liberio.svg||right|thumb|300px|[[Flago de Liberio]].]]
|nomoenlokalingvo = Republic of Liberia
[[Dosiero:LocationLiberia.png|right|300px]]
|transskribo =
|eonomo = Liberio (signifas "libera lando"); Liberia Respubliko
|flago = [[Dosiero:Flago-de-Liberio.svg|eta|[[Flago de Liberio]].]]
|blazono =
|nacia himno =
|nacia devizo =
|lokigo-bildo = [[Dosiero:LocationLiberia.png|eta]]
|oficiala lingvo = [[angla lingvo]]
|lingvoj =
|ĉefurbo = [[Monrovio]] (426 mil). Ĝi estis fondita en [[1822]], kiam [[Usono|usonanoj]] komencis konstrui urbojn por liberigitaj sklavoj.
|religio =
|km2 = 111369
|akvo =
|loĝantoj = nomo de loĝantoj
|loĝantaro = 2733 mil (1995), inter ili [[kpeloj]] 21 %, [[bakvoj]] 13%.
|loĝdenso =
|vivlongeco =
|valuto = [[Liberia dolaro]]
|valuta kodo =
|horzono =
|ttt =
|landkodo = LR
|tel =
|politika sistemo = respubliko
|ŝtatestro = '''Prezidento [[Ellen Johnson-Sirleaf]] (ekde 8 novembro [[2005]]).
|ĉefministro =
|nacia tago =
|sendependeco =
|de kiu =
|esperanto-asocio =
|MEP =
|MEP jaro =
|MEP pokapa =
}}
'''Liberio''' (aŭ '''''Liberia''''') estas lando en Okcidenta [[Afriko]].
'''Liberio''' (aŭ '''''Liberia''''') estas lando en Okcidenta [[Afriko]].
*'''Kredantoj:''' [[kristanoj]], [[muzulmanoj]].
<UL>
*'''Eksporto:''' fera krudaĵo, kaŭĉuko, kafo, kakao, diamanto, oro.
<LI>'''Landkodo:''' LR.
<LI>'''E-nomo:''' Liberia Respubliko.
*'''Organizoj:''' [[UNO]] ([[1945]])
<LI>'''Nacia nomo:''' Republic of Liberia.
<LI>'''Etimologio:''' Liberio signifas "libera lando".
<LI>'''Areo:''' 111.369 kv.km.
<LI>'''Politika sistemo:''' respubliko.
<LI>'''Ŝtatestro: '''Prezidento [[Ellen Johnson-Sirleaf]] (ekde 8 novembro [[2005]]).
<LI>'''Ĉefurbo:''' [[Monrovio]] (426 mil). Ĝi estis fondita en [[1822]], kiam [[Usono|usonanoj]] komencis konstrui urbojn por liberigitaj sklavoj.
<LI>'''Loĝantaro:''' 2.733 mil (1995), inter ili [[kpeloj]] 21 %, [[bakvoj]] 13%.
<LI>'''Ŝtatlingvo:''' [[angla lingvo]].
<LI>'''Kredantoj:''' [[kristanoj]], [[muzulmanoj]].
<LI>'''Eksporto:''' fera krudaĵo, kaŭĉuko, kafo, kakao, diamanto, oro.
<LI>'''Valuto:''' [[Liberia dolaro]].
<LI>'''Organizoj:''' [[UNO]] ([[1945]])
</UL>


Liberio estas la plej malnova [[respubliko]] moderntipa de Afriko, fondita de eks-sklavoj el [[Usono]].
Liberio estas la plej malnova [[respubliko]] moderntipa de Afriko, fondita de eks-sklavoj el [[Usono]].
Linio 40: Linio 61:
</gallery>
</gallery>


<br clear=all>


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
{{projektoj
|commonscat=Liberia
|wikinewscat=Liberio
}}
{{el}} http://www.worldpress.org/Africa/685.cfm <!-- en:World Press Review: War in Liberia Threatens to Destabilize Region en→eo:(Mondo, Universala) Premi (Revuo, Recenzi): Milito (in, en) Liberio Minacas (to, al) _Destabilize_ Regiono simple:News on Liberia's Recent Civil War simple→eo:_News_ _on_ Liberio's _Recent_ _Civil_ Milito sa:World Press Review: War in Liberia Threatens to Destabilize Region sq:World Press Review: War in Liberia Threatens to Destabilize Region sq→eo:_World_ _Press_ _Review_: _War_ _in_ Liberio _Threatens_ _to_ _Destabilize_ _Region_ -->
{{el}} http://www.worldpress.org/Africa/685.cfm <!-- en:World Press Review: War in Liberia Threatens to Destabilize Region en→eo:(Mondo, Universala) Premi (Revuo, Recenzi): Milito (in, en) Liberio Minacas (to, al) _Destabilize_ Regiono simple:News on Liberia's Recent Civil War simple→eo:_News_ _on_ Liberio's _Recent_ _Civil_ Milito sa:World Press Review: War in Liberia Threatens to Destabilize Region sq:World Press Review: War in Liberia Threatens to Destabilize Region sq→eo:_World_ _Press_ _Review_: _War_ _in_ Liberio _Threatens_ _to_ _Destabilize_ _Region_ -->
{{el}} http://havenworks.com/world/liberia <!-- en:HavenWorks - Liberia en→eo:_HavenWorks_ - Liberio simple:HavenWorks - Liberia simple→eo:_HavenWorks_ - Liberio sa:Liberia News -->
{{el}} http://havenworks.com/world/liberia <!-- en:HavenWorks - Liberia en→eo:_HavenWorks_ - Liberio simple:HavenWorks - Liberia simple→eo:_HavenWorks_ - Liberio sa:Liberia News -->
Linio 49: Linio 73:


{{Afrika Unio}}
{{Afrika Unio}}
<br clear=all>
{{projektoj|commonscat=Liberia}}


[[Kategorio:Liberio]]
[[Kategorio:Liberio]]

Kiel registrite je 12:07, 18 jan. 2012

Liberio (signifas "libera lando"); Liberia Respubliko
Republic of Liberia
Flago de Liberio.

Detaloj

Detaloj Detaloj
Nacia himno: All Hail, Liberia, Hail!
respublikosuverena ŝtatolando
Bazaj informoj
Ĉefurbo Monrovio (426 mil). Ĝi estis fondita en 1822, kiam usonanoj komencis konstrui urbojn por liberigitaj sklavoj.
Oficiala(j) lingvo(j) angla lingvo
Uzata(j) lingvo(j) angla lingvo, angla lingvo, Liberia Kpelle, Southern Kissi, mendea lingvo, Dan, liberia angla lingvo, Western Krahn, Mano, Klao, Dewoin, Gbii, Tajuasohn, Konobo, Glaro-Twabo, Glio-Ubi, Sapo, Liberia kreola lingvo, Kuwaa, Gola, kpelea lingvo, Grebo, Loma, vaja lingvo, Southern Grebo, Northern Grebo, Grebo-Gboloo, Manya, Grebo-Barclayville, Central Grebo, Bassa, bandia lingvo
Areo 111 369 km²
Loĝantaro 2733 mil (1995), inter ili kpeloj 21 %, bakvoj 13%. (2021)
Loĝantoj nomo de loĝantoj
Horzono UTC±00:00
Interreta domajno .lr
Landokodo LR
Telefona kodo +231
Plej alta punkto Mount Wuteve
Plej malalta punkto Atlantiko
Politiko
Politika sistemo respubliko
Ŝtatestro Prezidento Ellen Johnson-Sirleaf (ekde 8 novembro 2005).
Ĉefministro George Weah
Ekonomio
Valuto Liberia dolaro
vdr

Liberio (aŭ Liberia) estas lando en Okcidenta Afriko.

Liberio estas la plej malnova respubliko moderntipa de Afriko, fondita de eks-sklavoj el Usono.

Politiko

Interna politiko

Ekde la komenco ĝin markis duraj konfliktoj inter la regantaj "uson-liberianoj" anglalingvaj (ĉ. 5 centonoj de l'enloĝantaro) kaj la regataj "afrik-liberianoj" diverslingvaj.

Je Aprilo 1980, armea serĝento Samuel Doe prenis potencon murde de tiama ŝtatestro William Tolbert. Multe da la popolo esperis ke sub Doe la potenco iomete pli bone disdividiĝus inter la malsamaj gentoj de la lando, sed Doe rapide montriĝis kiel kruela diktatoro.

Je Decembro 1989, Charles Taylor, filo de usondevena kaj afrik-liberia gepatroj, komencis sanga revolto kontraŭ Doe. Tiu milito daŭris pli malsimple ĝis 1997, kiam Charles Taylor elektiĝis kiel prezidento. Taylor estis la plej potenca militestro dum la milito, kaj ŝtelis multe da la naturajn rimedojn de la lando.

Tamen perforto daŭras ĝis 2003, kiam Taylor, kulpiĝita per UN-tribunalo de Siera-Leono kaj Usono, fuĝis al Niĝerio, de kie li baldaŭ provaĵiĝos per speciala juĝejo en Hago, Nederlando.

Sub la UN, Ellen Johnson-Sirleaf elektiĝis je novembro 2005, kaj kune kun la UN ŝia registaro laboras rekonstrui la landon.

Ekstera politiko

Liberio apartenas al la AKP-ŝtatoj, internacia organizaĵo de momente 77 nacioj el la regionoj Afriko, Karibio kaj la Pacifika Oceano.


Eksteraj ligiloj

greke http://www.worldpress.org/Africa/685.cfm greke http://havenworks.com/world/liberia greke http://www.travel-images.com/liberia.html greke http://www.liberiaseabreeze.com