Aero: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Neniu resumo de redakto |
e r2.7.1) (robota aldono de: hy:Օդ |
||
Linio 76: | Linio 76: | ||
[[gn:Arapytu]] |
[[gn:Arapytu]] |
||
[[hr:Zrak]] |
[[hr:Zrak]] |
||
[[hy:Օդ]] |
|||
[[id:Udara]] |
[[id:Udara]] |
||
[[is:Loft]] |
[[is:Loft]] |
Kiel registrite je 19:04, 27 mar. 2012
Aero estas nomo por la miksaĵo de gasoj en la atmosfero de la Tero.
Seka aero konsistas je ĉirkaŭ 79% el azoto, je 20% el oksigeno, kaj je 1% el argono. Aero povas enhavi 0-7% da akvovaporo (la 79%, 20% kaj 1% laŭe malgrandiĝetas), kaj malpli ol 1% da karbona dioksido. La konsisto de aero ŝanĝiĝas laŭ alteco, kaj elspirita aero enhavas pli da karbona dioksido ol enspirita aero, ĉ. je 4,5%.
Substanco | Signo | % laŭ volumeno | % laŭ maso |
---|---|---|---|
Azoto | N2 | 78,084 | 75,50 |
Oksigeno | O2 | 20,9476 | 23,15 |
Argono | Ar | 0,934 | 1,292 |
Karbonduoksido | CO2 | 0,0314 | 0,046 |
Neono | Ne | 0,001818 | 0,0014 |
Metano | CH4 | 0,0002 | 0,000084 |
Helio | He | 0,000524 | 0,000073 |
Kriptono | Kr | 0,000114 | 0,003 |
Hidrogeno | H2 | 0,00005 | 0,00008 |
Ksenono | Xe | 0,0000087 | 0,00004 |
Aerpremo malgrandiĝas laŭ alteco; tial flugmaŝinoj estas deinterne premigataj. Oni konservas la premon en la maŝino pli alta ol ekstere, por ke restu la komforto de la enaj homoj, sed por ŝpari brulaĵon la premo estas ete malpli alta ol ĉe la tersurfaco. Kiam la suma aerpremo malgrandiĝas, la parta premo de ĉiu konsista gaso (inkluzive oksigeno) malgrandiĝas. montgrimpistoj devas kunporti oksigenon kiam ili grimpas altajn montojn por konservi la partan premon de oksigeno en la sango ĉe normala nivelo.
Oni ofte uzas densigitan aeron dum subakva naĝado kiel malprofundakva spira gaso kaj por plenblovi flosilojn. Densigatan aeron oni uzas ankaŭ kiel energifonton por pneŭmatikaj aeriloj.
Vidu ankaŭ
Proverbo
Ekzistas pluraj proverboj pri aero en la Proverbaro Esperanta de L. L. Zamenhof, inter ili[1]:
„ Aprila vetero -- trompa aero. ” „ Kastel' en aero -- malsato sur tero. ” „ Verŝi aeron al aero. ”