Kaŝmira lingvo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
Browse history interactively
[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
MastiBot (diskuto | kontribuoj)
24 620 redaktoj
e r2.7.2) (robota modifo de: ca:Caixmiri
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
Robotoj
151 713 redaktoj
e r2.7.3) (robota aldono de: nn:Kasjmiri; cosmetic changes
Linio 52: Linio 52:
{{InterWiki|code=ks|lingvo=kaŝmira}}
{{InterWiki|code=ks|lingvo=kaŝmira}}


* Grierson, George Abraham. [http://dsal.uchicago.edu/dictionaries/grierson/ A Dictionary of the Kashmiri Language.] Vortaro de la la kaŝmira Lingvo Calcutta: Asiatic Society of Bengal, 1932.
* Grierson, George Abraham. [http://dsal.uchicago.edu/dictionaries/grierson/ A Dictionary of the Kashmiri Language.] Vortaro de la la kaŝmira Lingvo Calcutta: Asiatic Society of Bengal, 1932.
* [http://www.bahripublications.com/ ''Linguistic Studies in Kashmiri'' ''Lingvaj Studoj en la kaŝmira'' fare de Omkar N Koul] New Delhi: Bahri Publications, 1977.
* [http://www.bahripublications.com/ ''Linguistic Studies in Kashmiri'' ''Lingvaj Studoj en la kaŝmira'' fare de Omkar N Koul] New Delhi: Bahri Publications, 1977.
* [http://www.bahripublications.com/ ''Aspects of Kashmiri Linguistics'' ''Aspektoj de kaŝmira lingvistiko'' redaktita de Omkar N Koul and Peter Edwin Hook] New Delhi: Bahri Publications, 1984.
* [http://www.bahripublications.com/ ''Aspects of Kashmiri Linguistics'' ''Aspektoj de kaŝmira lingvistiko'' redaktita de Omkar N Koul and Peter Edwin Hook] New Delhi: Bahri Publications, 1984.
Linio 59: Linio 59:
* [http://www.Routledge.com/ ''Kashmiri: A Cognitive-Descriptive Grammar'' ''La kaŝmira: A Rekonada-Priskriba Gramatiko'' per''La kaŝmira: A Rekonada-Priskriba Gramatiko'' fare de Kashi Wali and Omkar N Koul] London: Routledge 1997.
* [http://www.Routledge.com/ ''Kashmiri: A Cognitive-Descriptive Grammar'' ''La kaŝmira: A Rekonada-Priskriba Gramatiko'' per''La kaŝmira: A Rekonada-Priskriba Gramatiko'' fare de Kashi Wali and Omkar N Koul] London: Routledge 1997.
* [http://www.ciil.org/ ''Kashmiri-English Dictionary for Second Language Learners'' ''Kaŝmira-Angla Vortaro por Dua-Lingvaj Lernantinoj'' fare de Omkar N. Koul, S. N. Raina kaj R. K. Bhat] Mysore: Central Institute of Indian Languages, 2000.
* [http://www.ciil.org/ ''Kashmiri-English Dictionary for Second Language Learners'' ''Kaŝmira-Angla Vortaro por Dua-Lingvaj Lernantinoj'' fare de Omkar N. Koul, S. N. Raina kaj R. K. Bhat] Mysore: Central Institute of Indian Languages, 2000.
* [http://www.Dunwoodypress.com/ ''Modern Kashmiri Grammar'' ''Moderna la kaŝmira Gramatiko'' fare de Omkar N Koul kaj ''Moderna la kaŝmira Gramatiko'' fare de Omkar N Koul kaj Kashi Wali] Springfield: Dunwoody Press, 2006.
* [http://www.Dunwoodypress.com/ ''Modern Kashmiri Grammar'' ''Moderna la kaŝmira Gramatiko'' fare de Omkar N Koul kaj ''Moderna la kaŝmira Gramatiko'' fare de Omkar N Koul kaj Kashi Wali] Springfield: Dunwoody Press, 2006.
* [http://www.iils.org/ ''Spoken Kashmiri: A Language Course'' ''La parolata kaŝmira: Lingva Kurso'' fare de Omkar N. Koul] Delhi: Indian Institute of Language Studies, 2006.
* [http://www.iils.org/ ''Spoken Kashmiri: A Language Course'' ''La parolata kaŝmira: Lingva Kurso'' fare de Omkar N. Koul] Delhi: Indian Institute of Language Studies, 2006.
* [http://www.iils.org/ ''A Dictionary of Kashmiri Proverbs'' ''Vortaro de la kaŝmiraj proverboj'' fare de ''Vortaro de la kaŝmiraj proverboj'' fare de Omkar N. Koul] Delhi: Indian Institute of Language Studies, 2006.
* [http://www.iils.org/ ''A Dictionary of Kashmiri Proverbs'' ''Vortaro de la kaŝmiraj proverboj'' fare de ''Vortaro de la kaŝmiraj proverboj'' fare de Omkar N. Koul] Delhi: Indian Institute of Language Studies, 2006.
Linio 69: Linio 69:
* [http://www.iils.org/ Reduplication in Kashmiri Rekopio en la kaŝmira fare de Omkar N. Koul]
* [http://www.iils.org/ Reduplication in Kashmiri Rekopio en la kaŝmira fare de Omkar N. Koul]
* [http://www.ciil.org/ ''Kashmiri Language, Linguistics and Culture: An Annotated Bibliography'' ''La kaŝmira Lingvo, Lingvistiko kaj Kulturo: Prinotita Bibliografio'' fare de Omkar N. Koul] Mysore: Central Institute of Indian Languages, 2000.
* [http://www.ciil.org/ ''Kashmiri Language, Linguistics and Culture: An Annotated Bibliography'' ''La kaŝmira Lingvo, Lingvistiko kaj Kulturo: Prinotita Bibliografio'' fare de Omkar N. Koul] Mysore: Central Institute of Indian Languages, 2000.
* [http://www.iils.org/ ''Topics in Kashmiri Linguistics'' ''Temoj en la kaŝmira Lingvistiko'' redaktita fare de Omkar N. Koul kaj Kashi Wali] New Delhi: Creative, 2002.
* [http://www.iils.org/ ''Topics in Kashmiri Linguistics'' ''Temoj en la kaŝmira Lingvistiko'' redaktita fare de Omkar N. Koul kaj Kashi Wali] New Delhi: Creative, 2002.
* [http://www.iils.org/ ''Kashmiri Language and Society'' ''La kaŝmira Lingvo kaj Socio'' fare de Omkar N. Koul]
* [http://www.iils.org/ ''Kashmiri Language and Society'' ''La kaŝmira Lingvo kaj Socio'' fare de Omkar N. Koul]
* [http://www.iils.org/ ''Modes of Address in Kashmiri'' ''Manieroj de alparolo en la kaŝmira'' fare de Omkar N. Koul]
* [http://www.iils.org/ ''Modes of Address in Kashmiri'' ''Manieroj de alparolo en la kaŝmira'' fare de Omkar N. Koul]
Linio 132: Linio 132:
[[ms:Bahasa Kashmir]]
[[ms:Bahasa Kashmir]]
[[nl:Kasjmiri]]
[[nl:Kasjmiri]]
[[nn:Kasjmiri]]
[[no:Kasjmiri]]
[[no:Kasjmiri]]
[[pl:Język kaszmirski]]
[[pl:Język kaszmirski]]

Kiel registrite je 04:00, 5 jun. 2012

Por alia uzoj de kaŝmira, vidu apartigilon Kaŝmira (apartigilo)
Kaŝmira lingvo
कॉशुर کٲشُر kạ̄šur
natura lingvo • moderna lingvo
Darda lingvaro
Parolata en Barato (Delhio, Ĝamuo kaj Kaŝmiro, Panjabo, Utar-Pradeŝo);
Pakistano (Azad Kaŝmiro)[1]
Regiono Suda Azio (Hindio)
Parolantoj 4,6 miliono[1]
Skribo Perso-araba skribsistemo, Nagaria skribsistemo
Lingvistika klasifiko

Hindeŭropa
Hindirana
Hindarja
Nordokcidenta-zona
Darda
Kaŝmira
Lingvaj kodoj
Lingvaj kodoj
  ISO 639-1 ks
  ISO 639-2 kas
  ISO 639-3 kas
  SIL KAS
  Glottolog kash1277
Angla nomo Kashmiri
Franca nomo cachemiri
Noto
Ĉi tiu artikolo entenas hind-arjan tekston.
Sen realiga subteno (ĝis nun en la angla), oni eble vidos demando-signojn, kadretojn aŭ aliajn simbolojn anstataŭ hindo-arjajn signojn; aŭ neregulan vokal-ligadon kaj mankon de kunigoj.
v • d • r

La Kaŝmira Lingvo (कॉशुर, کٲشُر Koshur) estas nordokcidenta hindarja lingvo parolata unuavice en la valo Kaŝmiro, regiono plejparte en la ŝtato Ĝamuo kaj Kaŝmiro (जम्मू और कश्मीर) de Barato.[2][3][4] Ĝi havas ĉirkaŭ 4,611,000 parolantojn: 4,391,000 el kiuj rezidas en Barato kaj 105,000 el kiuj rezidas en Pakistano.[1] La kaŝmira apartenas al la hindarja branĉo de la hindeŭropa familio de lingvoj, kaj estas la plej disvastiĝinta lingvo de ties sub-grupigo nomata Darda lingvaro.[5] Ĝi estas unu el la 23 naciaj lingvoj de Barato.[6]

Gramatiko

Sintakse la kaŝmira lingvo havas la vortordon V2.

Kulturo

Skribsistemo

Nuntempe la kaŝmira restas plejparte parolata lingvo, kvankam iuj manuskriptoj estis skribitaj en la pasinteco en la ŝarada skribsistemo, kaj poste en la perso-araba skribsistemo. Nun, la kaŝmira estas skribata en, ĉu la perso-araba skribsistemo (kun iuj modifoj), ĉu la nagaria skribsistemo.

Legivo

Legivo en la kaŝmira estas daŭre neglektata pro diversaj politikaj kaŭzoj kaj pro manko de formala klerigado en ĝi. Ĝi nun utilas plejparte en sia parolata formo, kaj la parolantoj de ĉi tiu lingvo ankaŭ estas nombre malkreskantaj. Notu, ke la ĉefa oficiala lingvo de la ŝtato Ĝamuo kaj Kaŝmiro estas ne la kaŝmira, sed la Urdua. Iuj kaŝmiraj parolantoj uzas la anglan aŭ la hindian kiel dua lingvo.[1] En la pasintaj kelkaj jardekoj, la kaŝmira prezentiĝis kiel subjekto en la universitato kaj la kolegioj de la valo. Nuntempe, iuj klopodas inkludi la kaŝmiran en la lernejan programon.

Literaturo

La kaŝmira lingvo havas riĉan literaturan heredon, estinte la lingvo de multaj sufiĉaj kaj popolaj poetoj.

La plej frua literatura verkaĵo en la kaŝmira kiu ĝisvivas estas la poezio de Lalleshvari, mistika poetino[7] de la 14-a jarcento

En 1919 Georgo Abraham Grierson skribis, ke “la kaŝmira estas la sola el la dardaj lingvoj, kiu havas literaturon”. La kaŝmira literaturo datiĝas de jam pli ol 750 jaroj, kio estas, pli-malpli, la aĝo de multaj modernaj literaturoj inkluzivante la anglan.

Inter la grandaj kaŝmiraj aŭtoroj estis Mahmud Gami, fruktodona verkisto kiu utiligis kun egala kompetento preskaŭ ĉiujn formojn de poezio en la kaŝmira - mathnavi, vatsun, ghazal, rouf, na’t - kvankam lia plej granda kontribuo estas en la areo de mathnavi. Lia libera prezentado kaj adaptado de kelkaj persaj mathnavi-oj inaŭguris longan tradicion de mathnavi-a verkado en la kaŝmira kiu inkluzivas tiajn elstarajn nomojn kiel tiuj de Wali-ul-lah Mattoo, Abdul Ahad Nazim, Wahhab Parrey, Muhi-ud-Din Miskeen, Amir-ud-Din Kreri, Maqbool Ŝaho Kralawari, kaj Shams-ud-Din Hairat.

La kantoj en la kaŝmira lingvo estas nomitaj gewun /gewun/ kaj la ĥoraj kantoj nomigas wonwun /wonwun/.

Estas nur unu perreta ĵurnalo en la kaŝmira, kvankam nombro da literaturaj revuoj estas regule publikigataj.

Piednotoj

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 . Ethnologue. Alirita 2007-06-02. Citaĵa eraro Ne valida etikedo <ref>; la nomo "Ethnologue" estas difinita plurfoje kun malsamaj enhavoj; $2
  2. ↑ . Kashmir News Network: Language Section (koshur.org) - Kaŝmira Novaĵa Reto: Lingva Sekcio (koshur.org). Alirita 2007-06-02.
  3. ↑ . Kashmir Sabha, Kolkata - Kaŝmiro Sabha, Kolkato. Alirita 2007-06-02.
  4. ↑ . Kashmiri Overseas Association, Inc. (KOA) - Kaŝmira Transmara Asocio, Inc. (KOA). Alirita 2007-06-02.
  5. ↑ . Encyclopædia Britannica - Enciclopedio Britanika. Alirita 2007-06-02.
  6. ↑ . Central Institute of Indian Languages - Centra Instituto de Hindaj Lingvoj. Alirita 2007-06-02.
  7. ↑ . Kashmir Information Network (KIN) - Kaŝmira Informa Reto (KIN). Alirita 2007-06-02.

Eksteraj ligiloj

Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Kaŝmira_lingvo&oldid=4311643"