Blankventra ardeo: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
KuBOT (diskuto | kontribuoj) e Roboto unuecigis titolon de lastaj sekcioj; kosmetikaj ŝanĝoj |
||
| Linio 22: | Linio 22: | ||
La '''Blankventra ardeo''' aŭ '''Blankaventra ardeo''' (''Ardea insignis''), konata ankaŭ kiel '''Imperia ardeo''', '''Himalaja ardeo''' aŭ '''Granda blankventra ardeo''', estas specio de granda [[ardeo]] troviĝanta en la montetoj de orienta [[Himalajo]] en [[Barato]], nordorienta [[Bangladeŝo]], [[Birmo]] kaj [[Butano]].<ref>{{cite book|author=Ali, S.|year=1993|title=The Book of Indian Birds|publisher=Bombay Natural History Society|location=Bombay|isbn=0-149-563731-3}}</ref> Aldone, estas registroj el [[Nepalo]]. Ĝi estas ĉefe tute malhelgriza kun blankaj gorĝo kaj subaj partoj. Tiu ardeo estas ĉefe solema kaj troviĝantas en neĝenataj riverbordoj aŭ humidejaj habitatoj. La tutmonda populacio malpliiĝantis kaj la specio estas minacata pro ĝenado kaj habitata degradado. |
La '''Blankventra ardeo''' aŭ '''Blankaventra ardeo''' (''Ardea insignis''), konata ankaŭ kiel '''Imperia ardeo''', '''Himalaja ardeo''' aŭ '''Granda blankventra ardeo''', estas specio de granda [[ardeo]] troviĝanta en la montetoj de orienta [[Himalajo]] en [[Barato]], nordorienta [[Bangladeŝo]], [[Birmo]] kaj [[Butano]].<ref>{{cite book|author=Ali, S.|year=1993|title=The Book of Indian Birds|publisher=Bombay Natural History Society|location=Bombay|isbn=0-149-563731-3}}</ref> Aldone, estas registroj el [[Nepalo]]. Ĝi estas ĉefe tute malhelgriza kun blankaj gorĝo kaj subaj partoj. Tiu ardeo estas ĉefe solema kaj troviĝantas en neĝenataj riverbordoj aŭ humidejaj habitatoj. La tutmonda populacio malpliiĝantis kaj la specio estas minacata pro ĝenado kaj habitata degradado. |
||
==Aspekto== |
== Aspekto == |
||
Tiu granda ardeo estas tute senmarka malhelgriza supre kun longa kolo (relative la plej longa kolo inter ardeoj). La krono estas malhela kaj ne estas nigraj strioj en kolo kiel ĉe la [[Griza ardeo]] kaj aliaj ardeoj. En reprodukta plumaro, ĝi havas grizecblankajn nukoplumojn kaj longecajn grizajn brustoplumojn kun blankaj centroj. La beko estas nigra, verdeca ĉe la bazo kaj pinto kaj la vizaĝo estas verdecgriza. La beko estas granda kaj fortika, kun la supra bordo 15.2-17.6 cm longa.<ref name="HBW">{{cite book |title=[[Handbook of the Birds of the World]] |last1=del Hoyo |first1=J | last2=Elliot | first2 = A | last3=Sargatal | first3 = J | year=1996 |publisher=[[Lynx Edicions]] |location=[[Barcelono]] |isbn=84-87334-20-2|volume=3}}</ref> La mentono kaj centra parto de subaj areoj estas blankeca (kio aperas en la [[komuna nomo]]), ege kontraste kontraŭ la malhelgriza koloro de la dorso. La kruroj estas nigrecaj kun skameca aspekto en tarso, kio estas 17.1 al 21.6 cm longa.<ref name="Avis">[http://avis.indianbiodiversity.org/ciconiiformes-ardeidae-bitterns-herons-and-egrets/white-bellied-heron-ardea-insignis.html White-bellied Heron (Blankventra ardeo) – Ardea insignis]. Avis.indianbiodiversity.org. Konsultita la 2012-08-22.</ref> Dumfluge, ĝi havas uniforme malhelgrizan subflugilon kaj blankajn subflugilajn kovrilojn kontraste kun malhelgrizaj flugoplumoj. La pugo estas pli palgriza.<ref name=pcr>{{cite book|author=Rasmussen PC & JC Anderton|year=2005|title=Birds of South Asia: The Ripley Guide. Volume 2|page=57|publisher=Smithsonian Institution & Lynx Edicions}}</ref> |
Tiu granda ardeo estas tute senmarka malhelgriza supre kun longa kolo (relative la plej longa kolo inter ardeoj). La krono estas malhela kaj ne estas nigraj strioj en kolo kiel ĉe la [[Griza ardeo]] kaj aliaj ardeoj. En reprodukta plumaro, ĝi havas grizecblankajn nukoplumojn kaj longecajn grizajn brustoplumojn kun blankaj centroj. La beko estas nigra, verdeca ĉe la bazo kaj pinto kaj la vizaĝo estas verdecgriza. La beko estas granda kaj fortika, kun la supra bordo 15.2-17.6 cm longa.<ref name="HBW">{{cite book |title=[[Handbook of the Birds of the World]] |last1=del Hoyo |first1=J | last2=Elliot | first2 = A | last3=Sargatal | first3 = J | year=1996 |publisher=[[Lynx Edicions]] |location=[[Barcelono]] |isbn=84-87334-20-2|volume=3}}</ref> La mentono kaj centra parto de subaj areoj estas blankeca (kio aperas en la [[komuna nomo]]), ege kontraste kontraŭ la malhelgriza koloro de la dorso. La kruroj estas nigrecaj kun skameca aspekto en tarso, kio estas 17.1 al 21.6 cm longa.<ref name="Avis">[http://avis.indianbiodiversity.org/ciconiiformes-ardeidae-bitterns-herons-and-egrets/white-bellied-heron-ardea-insignis.html White-bellied Heron (Blankventra ardeo) – Ardea insignis]. Avis.indianbiodiversity.org. Konsultita la 2012-08-22.</ref> Dumfluge, ĝi havas uniforme malhelgrizan subflugilon kaj blankajn subflugilajn kovrilojn kontraste kun malhelgrizaj flugoplumoj. La pugo estas pli palgriza.<ref name=pcr>{{cite book|author=Rasmussen PC & JC Anderton|year=2005|title=Birds of South Asia: The Ripley Guide. Volume 2|page=57|publisher=Smithsonian Institution & Lynx Edicions}}</ref> |
||
| Linio 29: | Linio 29: | ||
La kutima alvoko elsendata kaze de ĝeno estas profunda kvakado.<ref name=herons>{{cite book|pages=120–123 |title=Herons: Bird families of the world|author=Kushlan, James Anthony, James Hancock|publisher=Oxford University Press|year=2005| isbn=0-19-854981-4}}</ref> |
La kutima alvoko elsendata kaze de ĝeno estas profunda kvakado.<ref name=herons>{{cite book|pages=120–123 |title=Herons: Bird families of the world|author=Kushlan, James Anthony, James Hancock|publisher=Oxford University Press|year=2005| isbn=0-19-854981-4}}</ref> |
||
==Taksonomio kaj sistematiko== |
== Taksonomio kaj sistematiko == |
||
Tiu ardeo estis unuafoje notata kiel "Great Indian Heron" (granda hindia ardeo) en la verko de JE Gray ''Zoological Miscellany'' de 1844 bazita sur informoj de [[Brian Houghton Hodgson]] el Nepalo.<ref>{{cite book|author=Blanford WT|year=1898|title=Fauna of British India. Volume 4|publisher=Taylor and Francis, London|pages=383–384|url=http://www.archive.org/stream/birdsindia04oaterich#page/383/mode/1up/}}</ref> [[Allan Octavian Hume]] notis ties distingon kaj indikis diferencojn inter ĝi kaj la ''[[Ardea sumatrana]]''.<ref>{{cite journal|author= Hume,AO and Davison,W |year=1878|title= A revised list of the birds of Tenasserim|journal=Stray Feathers|volume=6| issue=1–6|pages= 1–524| url=http://www.archive.org/stream/strayfeathersjou61878hume#page/470/mode/1up}}</ref> Alternativa nomo ''Ardea imperialis'' estis sugestata de Stuart Baker, ĉar la nomo de Hodgson estis ''[[nomen nudum]]'' kaj tiu estis uzata en la Listo de Peter.<ref>{{cite book|title=Check-list of the birds of the world. Volume 1|edition=2|page=201|year=1979|publisher=Museum of Comparative Zoology|editors=Mayr E & G W Cottrell|url=http://www.archive.org/stream/checklistofbirds12pete#page/201/mode/1up/}}</ref> Tiu estis uzata ĝis 1963, kiam [[Biswamoy Biswas]] komentis en la sinopza listo de [[Sidney Dillon Ripley]]: {{quotation|[T]he name should be ''Ardea insignis'' Hume. Hume's name is available, since its citation as a synonym of ''Ardea nobilis'' Blyth and ''Ardea sumatrana'' Raffles are based on misidentification" (la nomo devus esti ''Ardea insignis'' Hume. La nomo de Hume estas disponebla, ĉar lia citaĵo estas sinonima de ''Ardea nobilis'' Blyth kaj ''Ardea sumatrana'' Raffles estas bazata sur misidentigo).<ref>{{cite journal|author=Biswas, B|year=1963|title=Comments on Ripley's ''A synopsis of the birds of India and Pakistan''|journal=J. Bombay Nat. Hist. Soc.|volume=60|issue=3|pages=679–689}}</ref> }} |
Tiu ardeo estis unuafoje notata kiel "Great Indian Heron" (granda hindia ardeo) en la verko de JE Gray ''Zoological Miscellany'' de 1844 bazita sur informoj de [[Brian Houghton Hodgson]] el Nepalo.<ref>{{cite book|author=Blanford WT|year=1898|title=Fauna of British India. Volume 4|publisher=Taylor and Francis, London|pages=383–384|url=http://www.archive.org/stream/birdsindia04oaterich#page/383/mode/1up/}}</ref> [[Allan Octavian Hume]] notis ties distingon kaj indikis diferencojn inter ĝi kaj la ''[[Ardea sumatrana]]''.<ref>{{cite journal|author= Hume,AO and Davison,W |year=1878|title= A revised list of the birds of Tenasserim|journal=Stray Feathers|volume=6| issue=1–6|pages= 1–524| url=http://www.archive.org/stream/strayfeathersjou61878hume#page/470/mode/1up}}</ref> Alternativa nomo ''Ardea imperialis'' estis sugestata de Stuart Baker, ĉar la nomo de Hodgson estis ''[[nomen nudum]]'' kaj tiu estis uzata en la Listo de Peter.<ref>{{cite book|title=Check-list of the birds of the world. Volume 1|edition=2|page=201|year=1979|publisher=Museum of Comparative Zoology|editors=Mayr E & G W Cottrell|url=http://www.archive.org/stream/checklistofbirds12pete#page/201/mode/1up/}}</ref> Tiu estis uzata ĝis 1963, kiam [[Biswamoy Biswas]] komentis en la sinopza listo de [[Sidney Dillon Ripley]]: {{quotation|[T]he name should be ''Ardea insignis'' Hume. Hume's name is available, since its citation as a synonym of ''Ardea nobilis'' Blyth and ''Ardea sumatrana'' Raffles are based on misidentification" (la nomo devus esti ''Ardea insignis'' Hume. La nomo de Hume estas disponebla, ĉar lia citaĵo estas sinonima de ''Ardea nobilis'' Blyth kaj ''Ardea sumatrana'' Raffles estas bazata sur misidentigo).<ref>{{cite journal|author=Biswas, B|year=1963|title=Comments on Ripley's ''A synopsis of the birds of India and Pakistan''|journal=J. Bombay Nat. Hist. Soc.|volume=60|issue=3|pages=679–689}}</ref> }} |
||
==Habitato kaj distribuado== |
== Habitato kaj distribuado == |
||
[[ |
[[Dosiero:PunakhaRiver.jpg|thumb|Rivera habitato en Butano.]] |
||
La Blankventra ardeo troviĝantas en humidejoj de tropikaj kaj ĉetropikaj arbaroj de montetoj de orienta Himalajo de [[Barato]] kaj [[Birmo]]. Ĝi videblas ankaŭ en la ĉetropikaj areoj de Himalaja Regno Butano kaj iam troviĝantis en Nepalo. Ĉefaj minacoj kiujn tiu ardeo frontas estas [[ŝtelĉasado]] (kaj de la propra birdo kaj de ties ovoj) kaj [[habitatodetruo]] (forhakado de nestarboj kaj malapero de humidejoj). |
La Blankventra ardeo troviĝantas en humidejoj de tropikaj kaj ĉetropikaj arbaroj de montetoj de orienta Himalajo de [[Barato]] kaj [[Birmo]]. Ĝi videblas ankaŭ en la ĉetropikaj areoj de Himalaja Regno Butano kaj iam troviĝantis en Nepalo. Ĉefaj minacoj kiujn tiu ardeo frontas estas [[ŝtelĉasado]] (kaj de la propra birdo kaj de ties ovoj) kaj [[habitatodetruo]] (forhakado de nestarboj kaj malapero de humidejoj). |
||
| Linio 40: | Linio 40: | ||
En Butano, Blankventraj ardeoj troviĝantas en malalta ĉerivera habitato sub 1700 m, ĉefe en la riverbaseno de Punacang Ĉhu. Oni konas ĉirkaŭ 30 individuojn ene de tiu rivervalo de Butano en la distrikto Punakxa-Ŭangdiphodrang en centrokcidenta parto de la lando. Ĝi estas sub drasta minaco de formorto en Butano pro akcela disvolvigo de grandskalaj hidroelektraj projektoj en la baseno. Plialtiĝantaj akvoniveloj devigas la nestumantajn birdojn serĉi pli etende fiŝojn, kaj tiele ili estas devigataj eksponi ĉu la ovojn ĉu la idojn al predantoj kiaj la [[Kresta serpentaglo]]. |
En Butano, Blankventraj ardeoj troviĝantas en malalta ĉerivera habitato sub 1700 m, ĉefe en la riverbaseno de Punacang Ĉhu. Oni konas ĉirkaŭ 30 individuojn ene de tiu rivervalo de Butano en la distrikto Punakxa-Ŭangdiphodrang en centrokcidenta parto de la lando. Ĝi estas sub drasta minaco de formorto en Butano pro akcela disvolvigo de grandskalaj hidroelektraj projektoj en la baseno. Plialtiĝantaj akvoniveloj devigas la nestumantajn birdojn serĉi pli etende fiŝojn, kaj tiele ili estas devigataj eksponi ĉu la ovojn ĉu la idojn al predantoj kiaj la [[Kresta serpentaglo]]. |
||
==Referencoj== |
== Referencoj == |
||
{{reflist|2}} |
{{reflist|2}} |
||
<!-- |
<!-- |
||
| Linio 46: | Linio 46: | ||
--> |
--> |
||
==Eksteraj |
== Eksteraj ligiloj == |
||
* [http://www.birdlife.org/datazone/species/index.html?action=SpcHTMDetails.asp&sid=3723&m=0 BirdLife Species Factsheet] |
* [http://www.birdlife.org/datazone/species/index.html?action=SpcHTMDetails.asp&sid=3723&m=0 BirdLife Species Factsheet] |
||
* [http://www.bhutanbirdquest.com/photo-gallery/white-bellied-heron/ (White-Bellied Heron) Fotoj de Blankventra ardeo] Fotoj de Yeshey Dorji |
* [http://www.bhutanbirdquest.com/photo-gallery/white-bellied-heron/ (White-Bellied Heron) Fotoj de Blankventra ardeo] Fotoj de Yeshey Dorji |
||
| Linio 65: | Linio 65: | ||
[[es:Ardea insignis]] |
[[es:Ardea insignis]] |
||
[[eu:Ardea insignis]] |
[[eu:Ardea insignis]] |
||
| ⚫ | |||
[[fr:Héron impérial]] |
[[fr:Héron impérial]] |
||
| ⚫ | |||
[[hu:Fehérhasú gém]] |
[[hu:Fehérhasú gém]] |
||
| ⚫ | |||
[[my:ငဟစ်ဝမ်းဖြူ]] |
[[my:ငဟစ်ဝမ်းဖြူ]] |
||
[[nl:Keizerreiger]] |
[[nl:Keizerreiger]] |
||
[[no:Hvitbukhegre]] |
[[no:Hvitbukhegre]] |
||
[[pl:Czapla białobrzucha]] |
[[pl:Czapla białobrzucha]] |
||
| ⚫ | |||
[[sv:Kejsarhäger]] |
[[sv:Kejsarhäger]] |
||
Kiel registrite je 20:54, 4 nov. 2012
La Blankventra ardeo aŭ Blankaventra ardeo (Ardea insignis), konata ankaŭ kiel Imperia ardeo, Himalaja ardeo aŭ Granda blankventra ardeo, estas specio de granda ardeo troviĝanta en la montetoj de orienta Himalajo en Barato, nordorienta Bangladeŝo, Birmo kaj Butano.[1] Aldone, estas registroj el Nepalo. Ĝi estas ĉefe tute malhelgriza kun blankaj gorĝo kaj subaj partoj. Tiu ardeo estas ĉefe solema kaj troviĝantas en neĝenataj riverbordoj aŭ humidejaj habitatoj. La tutmonda populacio malpliiĝantis kaj la specio estas minacata pro ĝenado kaj habitata degradado.
Aspekto
Tiu granda ardeo estas tute senmarka malhelgriza supre kun longa kolo (relative la plej longa kolo inter ardeoj). La krono estas malhela kaj ne estas nigraj strioj en kolo kiel ĉe la Griza ardeo kaj aliaj ardeoj. En reprodukta plumaro, ĝi havas grizecblankajn nukoplumojn kaj longecajn grizajn brustoplumojn kun blankaj centroj. La beko estas nigra, verdeca ĉe la bazo kaj pinto kaj la vizaĝo estas verdecgriza. La beko estas granda kaj fortika, kun la supra bordo 15.2-17.6 cm longa.[2] La mentono kaj centra parto de subaj areoj estas blankeca (kio aperas en la komuna nomo), ege kontraste kontraŭ la malhelgriza koloro de la dorso. La kruroj estas nigrecaj kun skameca aspekto en tarso, kio estas 17.1 al 21.6 cm longa.[3] Dumfluge, ĝi havas uniforme malhelgrizan subflugilon kaj blankajn subflugilajn kovrilojn kontraste kun malhelgrizaj flugoplumoj. La pugo estas pli palgriza.[4]
Ĉar ĝi estas 127 cm alta, ĝi estas la dua plej granda ardeo en la mondo, post la Goliata ardeo. Inklude en la longo, la averaĝa vosto longas 19.9 al 21.6 cm, dum la flugila malfermo estas 54.6 al 57.2 cm, kun ĉirkaŭkalkulata enverguro de 2 m aŭ plie.[3] Ĉirkaŭkalkulo de korpomaso estis relative malalta je 2-2.6 kg, tamen mortinta junulo de tiu specio registris pezon multe plian nome de 5.6 kg.[5][6] Alia mortinta junulo estis 1.58 m alta kaj pezis 8.51 kg.[7] Tiu tro alta pezo postulas verigon, ĉar ili indikas, ke tiu specio povus superi eĉ la tipajn pli grandajn Goliatajn ardeojn laŭ pezo. Surgrunde ĝi piediras malrapide, movante sian kolon malrapide dum rigardas el flanko al flanko. La Goliata specio, krom la averaĝa laŭgranda diferenco, distingiĝas pro helbruna kolo dum la iom pli malgranda kaj tre proksima parenca Sumatra ardeo estas tre grizkola kun subflugiloj tutgrizaj.[8]
La kutima alvoko elsendata kaze de ĝeno estas profunda kvakado.[8]
Taksonomio kaj sistematiko
Tiu ardeo estis unuafoje notata kiel "Great Indian Heron" (granda hindia ardeo) en la verko de JE Gray Zoological Miscellany de 1844 bazita sur informoj de Brian Houghton Hodgson el Nepalo.[9] Allan Octavian Hume notis ties distingon kaj indikis diferencojn inter ĝi kaj la Ardea sumatrana.[10] Alternativa nomo Ardea imperialis estis sugestata de Stuart Baker, ĉar la nomo de Hodgson estis nomen nudum kaj tiu estis uzata en la Listo de Peter.[11] Tiu estis uzata ĝis 1963, kiam Biswamoy Biswas komentis en la sinopza listo de Sidney Dillon Ripley:
 |
|
Habitato kaj distribuado
La Blankventra ardeo troviĝantas en humidejoj de tropikaj kaj ĉetropikaj arbaroj de montetoj de orienta Himalajo de Barato kaj Birmo. Ĝi videblas ankaŭ en la ĉetropikaj areoj de Himalaja Regno Butano kaj iam troviĝantis en Nepalo. Ĉefaj minacoj kiujn tiu ardeo frontas estas ŝtelĉasado (kaj de la propra birdo kaj de ties ovoj) kaj habitatodetruo (forhakado de nestarboj kaj malapero de humidejoj).
Tiu specio estas pli rara ol supozite; ja ĝi ŝajnas proksima al formorto. Ĝi estis ŝanĝe listita el statuso Endanĝerita al Draste Endanĝerita en la IUCN Ruĝa Listo de 2007.[13]
En Butano, Blankventraj ardeoj troviĝantas en malalta ĉerivera habitato sub 1700 m, ĉefe en la riverbaseno de Punacang Ĉhu. Oni konas ĉirkaŭ 30 individuojn ene de tiu rivervalo de Butano en la distrikto Punakxa-Ŭangdiphodrang en centrokcidenta parto de la lando. Ĝi estas sub drasta minaco de formorto en Butano pro akcela disvolvigo de grandskalaj hidroelektraj projektoj en la baseno. Plialtiĝantaj akvoniveloj devigas la nestumantajn birdojn serĉi pli etende fiŝojn, kaj tiele ili estas devigataj eksponi ĉu la ovojn ĉu la idojn al predantoj kiaj la Kresta serpentaglo.
Referencoj
Eksteraj ligiloj
- BirdLife Species Factsheet
- (White-Bellied Heron) Fotoj de Blankventra ardeo Fotoj de Yeshey Dorji
- (White-Bellied Heron) Filmeto de Blankventra ardeo Filmeto de Bhutan Bird Quest
| ||||||||||||||||||
- ↑ Ali, S.. (1993) The Book of Indian Birds. Bombay: Bombay Natural History Society. ISBN 0-149-563731-3.
- ↑ del Hoyo, J. (1996) Handbook of the Birds of the World 3. Barcelono: Lynx Edicions. ISBN 84-87334-20-2.
- ↑ 3,0 3,1 White-bellied Heron (Blankventra ardeo) – Ardea insignis. Avis.indianbiodiversity.org. Konsultita la 2012-08-22.
- ↑ Rasmussen PC & JC Anderton. (2005) Birds of South Asia: The Ripley Guide. Volume 2. Smithsonian Institution & Lynx Edicions.
- ↑ Hildyard, Anne, Endangered Wildlife and Plants of the World: Vol. 5 Fra-Igu. Marshall Cavendish Corp. (2001), ISBN 978-0-7614-7199-8
- ↑ Juvenile White-bellied heron released. Royal Society for Protection of Nature (RSPN), Thimphu: Bhutan (2011-09-17).
- ↑ The Bhutan Observer The Independent Voice (2008-08-29)
- ↑ 8,0 8,1 Kushlan, James Anthony, James Hancock. (2005) Herons: Bird families of the world. Oxford University Press, p. 120–123. ISBN 0-19-854981-4.
- ↑ Blanford WT. (1898) Fauna of British India. Volume 4. Taylor and Francis, London, p. 383–384.
- ↑ Hume,AO and Davison,W (1878). “A revised list of the birds of Tenasserim”, Stray Feathers 6 (1–6), p. 1–524.
- ↑ (1979) Check-list of the birds of the world. Volume 1, 2‑a eldono, Museum of Comparative Zoology.
- ↑ Biswas, B (1963). “Comments on Ripley's A synopsis of the birds of India and Pakistan”, J. Bombay Nat. Hist. Soc. 60 (3), p. 679–689.
- ↑ iucn