Disleksio

Kodo laŭ la Klasifiko Internacia de Malsanoj (versio 10)
R48.0	disleksio kaj aleksio (nelegopovo)

Disleksio (prefere vortblindeco) estas lingva malkapablo, kiu malhelpas uzi la lingvon, ĉefe lerni ĝuste legi kaj kompreni vortojn kaj frazojn. Ofte la subjekto ne memoras, kiun li legis, kaj mise rekonas eĉ la literojn aŭ la numerojn. Ĝi signifas laŭvorte problemo kun vortoj. La lingvaj kapabloj estas malbonaj, kaj ofte ankaŭ la lernado de la fremdaj lingvoj estas malfaciligita. Ĝi ne estas emocia problemo, malalta nivelo de inteligenteco aŭ manko de sensoj.

Estas metodoj, per kiuj ankaŭ la disleksiuloj povas lerni legi kaj skribi, kaj la ĉefaj simptomoj povas esti preventita. Sed ili ne ŝanĝas la disleksian pensmaireon, kaj tiu restas bilda. Ili nek faciligas la lernadon de la lingvojn. Oni povas esti disleksia en unu lingvo, kaj nedisleksia en aliu lingvo. Por la terapio prizorgas logopediistoj.

Disleksio estas parenca al diskalkulio kaj disgrafio.

Kaŭzoj kaj specoj

La disleksio povas esti:

• primara
• sekundara

Por la primara disleksio respondas genetikaj kaŭzoj, etaj naskaj difektoj, misokazaĵoj, aŭ la partia misevoluado de la nervosistemo.

La sekundara disleksio ne estas la perturbo de la kapabloj, sed estas kaŭzita de la psiĥikaj kaŭzoj aŭ de la medio. Komunaj kaŭzoj estas la malfrua maturiĝado, la sociala pozicio, aŭ la metodo de la leginstruado. Komomunaj estas ankaŭ de la dekstrigado de la maldekstramanuloj, aŭ la abundo de la visualeco.

Laŭ la esploradoj ekde 1970 kaŭzas la disleksion, la disgrafion, la diskalkulion kaj la atentomankan-hiperaktivan perturbon la primitivaj refleksoj, kiuj survivas perturbece la unuan vivjaron. La libro de Sally Goddard okupiĝas kun tiuj refleksoj; li skribis pri la diagnozo kaj la movterapio, kiu regulare malhelpas la refleksojn.

Simptomoj

Dosiero:Dyslexic words.jpg

Spegulitaj literoj

La ĉefa simptomo estas, ke la legado estas malrapida, la legitaj malbone estas komprenitaj. La literoj ofte kunmiksigas en legado kaj en skribado; la ortografio estas malĝusta. La skribado estas malbela, ofte nelegebla.

Aliaj simptomoj estas la malbona memoro, la konfuzo de la direktoj, serĉado por vortoj, malcerteco de la serioj, la komponado de la frazoj, kaj malfacileco de la lingvaj taskoj. Ofte estas ankaŭ la skribado aŭ la kalkulado malkapabla. La lingvaj kapabloj de la disleksiuloj estas malbona, kiu afektas ankaŭ la lernadon de la lingvojn. La kunordigo de la movo kaj la senso de la ritmo de la disleksiaj infanoj estas malevoluinta.

Ĉiuj tiuj kapabloj estas evolvigeblaj.

Antaŭ de la leglernado

La infanoj, kiuj ankoraŭ ne lernis legi, ne estas konsideritaj disleksiaj, sed oni povas rimarki la aliajn simptomojn:

• prokastita lingva evoluado
• malriĉa vortostoko
• neintereso pri la poemoj, rakontoj kaj historioj
• malbona vortotrovo
• mallerteco de la movado
• perturbo de la senso de la ritmo
• perturbo de la korpoŝemo
• malbone orientiĝado en la tempo kaj en la spaco
• la perturbo de la mallongdaŭra memoro
• la malcerteco de la ĉefe uzita mano

Poste de la leglernado

• la antaŭaj simptomoj
• miksado de la literoj laŭ formo kaj pronunco
• kunmiksitaj kaj ellasitaj literoj
• malbona kombinado
• malrapida legado
• adherado
• malbona komprenado
• ne memoras, kiun legis
• malbona ortografio
• miksado de la datumoj

Eksteraj ligiloj

greke http://www.audiblox2000.com/dyslexia_dyslexic/dyslexia.htm greke http://www.dyslexia.com/ greke http://www.schwablearning.org/ greke http://www.dyslexiaaction.org.uk/ greke http://www.interdys.org/ greke http://201.6.122.112/modules/newbb/viewtopic.php?topic_id=228&forum=11