Montaraj herbejoj kaj arbustaroj: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
{{Biomoj}}
{{Biomoj}}
[[Dosiero:Oyacachi.JPG|eta|220px|Humida paramo, naturrezervejo Cayambe Coca, [[Napo (Ekvadoro)|Napo]], Ekvadoro.]]
[[Dosiero:Oyacachi.JPG|eta|220px|Humida paramo, naturrezervejo Cayambe Coca, [[Napo (Ekvadoro)|Napo]], Ekvadoro.]]
La '''montaraj herbejoj kaj arbustaroj''' estas [[biomo]] difinita far la [[Monda Natur-Fonduso]] (WWF). La biomo inkluzivas alt-altitudajn (montarajn, subaltmontarajn, kaj altmontarajn) [[herbejo]]jn kaj [[arbustaro]]jn tra la mondo.
La '''montaraj herbejoj kaj arbustaroj''' estas [[biomo]] difinita fare de la [[Monda Natur-Fonduso]] (WWF). La biomo ampleksas [[herbejo]]jn kaj [[arbustaro]]jn de alta altitudo tra la mondo.


La montaraj herbejoj kaj arbustaroj situantaj super la [[arbolimo]] kutime estas konataj kiel alt-montaraj [[tundro]]j, kaj troviĝas en montaraj regionoj tra la mondo. Kriplaj subaltmontaraj arbaroj estas konataj kiel [[Kriplarbo|kriplarbaroj]], kaj troviĝas ĵus sub la arbolimo, kie malmildaj, [[Vento|ventaj]] cirkonstancoj kaj malriĉaj [[grundo]]j kreas nanajn kaj tordigitajn [[arbaro]]jn de malrapide kreskantaj arboj.
La montaraj herbejoj kaj arbustaroj situantaj super la [[arbolimo]] kutime estas konataj kiel altamontaraj [[tundro]]j, kaj troviĝas en montaraj regionoj tra la mondo. Kriplaj sub-altamontaraj arbaroj estas konataj kiel [[Kriplarbo|kriplarbaroj]], kaj troviĝas ĵus sub la arbolimo, kie malmildaj, [[Vento|ventaj]] cirkonstancoj kaj malriĉaj [[grundo]]j kreas nanajn kaj tordigitajn [[arbaro]]jn de malrapide kreskantaj arboj.


La montaraj herbejoj kaj arbustaroj, precipe en subtropikaj kaj tropikaj regionoj, ofte disvolviĝis kiel virtualaj [[insulo]]j, disigitaj de aliaj montaraj regionoj per pli varmaj, malpli altaj regionoj, kaj multfoje gastigas multajn diferencajn [[Endemio|endemiajn]] [[planto]]jn kiuj disvolviĝis reagante sur malvarma, humida [[klimato]] kaj
La montaraj herbejoj kaj arbustaroj, precipe en subtropikaj kaj tropikaj regionoj, ofte disvolviĝis kiel virtualaj [[insulo]]j, disigitaj de aliaj montaraj regionoj per pli varmaj, malpli altaj regionoj, kaj multfoje gastigas multajn diferencajn [[Endemio|endemiajn]] [[planto]]jn kiuj disvolviĝis reagante sur malvarma, humida [[klimato]] kaj
Linio 23: Linio 23:
==Eksteraj ligiloj==
==Eksteraj ligiloj==
{{Portalo Biologio}}
{{Portalo Biologio}}
*{{en}} [http://worldwildlife.org/biomes/montane-grasslands-and-shrublands Montaraj herbejoj kaj arbustaroj : listo de ekoregionoj (WWF).]
*{{en}} [http://www.panda.org/about_our_earth/ecoregions/about/habitat_types/selecting_terrestrial_ecoregions/habitat10.cfm Listo de tutmondaj 200-unuoj pri la biomo "montaraj herbejoj kaj arbustaroj".]
*{{en}} [http://worldwildlife.org/biomes/montane-grasslands-and-shrublands Listo de ekoregionoj en la "montaraj herbejoj kaj arbustaroj".]
*{{en}} [http://www.panda.org/about_our_earth/ecoregions/about/habitat_types/selecting_terrestrial_ecoregions/habitat10.cfm Montaraj herbejoj kaj arbustaroj : tutmondaj 200-unuoj.]


[[Kategorio:Biomoj]]
[[Kategorio:Biomoj]]

Kiel registrite je 17:47, 9 nov. 2013

Biomoj
Tersupraĵaj biomoj
Tundro
Tajgo
Montaraj herbejoj kaj arbustaroj
Mezvarmaj koniferarbaroj
Tropikaj kaj subtropikaj koniferarbaroj
Mezvarmaj foliaj kaj miksaj arbaroj
Mediteraneaj arbaroj, duonarbaroj kaj arbustaroj
Tropikaj kaj subtropikaj humidaj foliarbaroj
Tropikaj kaj subtropikaj sekaj foliarbaroj
Mezvarmaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj
Tropikaj kaj subtropikaj herbejoj, savanoj kaj arbedaroj
Dezertoj kaj kserofitaroj
Inunditaj herbejoj kaj savanoj
Ĉeriveraj areoj
Malsekejo
Akvaj biomoj
Lageto
Marbordo
Mangrovo
Algarbaroj
Koralrifoj
Neritika zono
Kontinenta plataĵo
Pelaga zono
Benta zono
Varmaj fontoj
Malvarmaj submarfontoj
Aliaj biomoj
Enroka biomo
Ĉi tiu kesto: vidi  diskuti  redakti
Humida paramo, naturrezervejo Cayambe Coca, Napo, Ekvadoro.

La montaraj herbejoj kaj arbustaroj estas biomo difinita fare de la Monda Natur-Fonduso (WWF). La biomo ampleksas herbejojn kaj arbustarojn de alta altitudo tra la mondo.

La montaraj herbejoj kaj arbustaroj situantaj super la arbolimo kutime estas konataj kiel altamontaraj tundroj, kaj troviĝas en montaraj regionoj tra la mondo. Kriplaj sub-altamontaraj arbaroj estas konataj kiel kriplarbaroj, kaj troviĝas ĵus sub la arbolimo, kie malmildaj, ventaj cirkonstancoj kaj malriĉaj grundoj kreas nanajn kaj tordigitajn arbarojn de malrapide kreskantaj arboj.

La montaraj herbejoj kaj arbustaroj, precipe en subtropikaj kaj tropikaj regionoj, ofte disvolviĝis kiel virtualaj insuloj, disigitaj de aliaj montaraj regionoj per pli varmaj, malpli altaj regionoj, kaj multfoje gastigas multajn diferencajn endemiajn plantojn kiuj disvolviĝis reagante sur malvarma, humida klimato kaj abunda sunlumo. Karakterizaj plantoj de tiuj vivmedioj prezentas adaptiĝojn kiel rozetajn strukturojn, vaksajn supraĵojn, kaj foliojn kun multaj triĥomoj (plantharoj).

Unika karakterizo de multaj humidaj tropikaj montaraj regionoj estas la ĉeesto de gigant-rozetaj plantoj por varieco de plantofamiloj, kiel lobelio (Lobelia) (afrotropiso), Puya (neotropiso), Cyathea (Novgvineo), kaj Argyroxiphium (Havajo).

La plej vastaj montaraj herbejoj kaj arbustaroj konstituas la neotropisajn paramojn de la Andoj. Tiu ĉi tipo de biomo ankaŭ troviĝas en la montaroj de orienta kaj sudorienta Afriko, Monto Kinabalu en Borneo, la plej altaj altitudoj de Okcidentaj Ghatoj en suda Hindujo kaj en la Centraj Altaĵaroj de Novgvineo.

Kie la cirkonstancoj estas pli sekaj, oni trovas montarajn herbejojn, savanojn, kaj duonarbarojn, kiel Etiopajn Altaĵojn, kaj montarajn stepojn, kiel la stepojn de Tibeta Altebenaĵo.

Ekoregionoj

Aŭstralaziaj montaraj herbejoj kaj arbustaroj
AA1001 Aŭstrali-alpaj montaraj herbejoj  Aŭstralio
AA1002 Centra-montaraj subaltmontaraj herbejoj  Aŭstralio
AA1003 Montaraj herbejoj de South Island  Nov-Zelando
Afrotropisaj montaraj herbejoj kaj arbustaroj
AT1002 Angol-eskarpaj savano kaj duonarbaroj  Angolo
AT1004 Drakensbergaj montaraj herbejoj, duonarbaroj kaj arbaroj  Lesoto,  Svazilando,  Sud-Afriko
AT1008 Etiopaj montaraj arbustetaroj  Etiopio
AT1010 Jos-altebenaĵa arbara-herbeja mozaiko  Niĝerio
AT1012 Maputalandaj-pondolandaj arbustaroj kaj veprejoj  Sud-Afriko
AT1013 Ruvenzoriaj-virungaj montaraj arbustetaroj  Demokratia Respubliko Kongo,  Ruando,  Ugando
Neotropisaj montaraj herbejoj kaj arbustaroj
NT1001 Centr-andaj sekaj punaoj  Argentino,  Bolivio,  Ĉilio
NT1002 Centr-andaj punaoj  Argentino,  Bolivio,  Peruo
NT1003 Centr-andaj humidaj punaoj  Bolivio,  Peruo
NT1004 Centr-andaj paramoj  Ekvadoro,  Peruo
NT1009 Zakatonalo  Meksiko
Orientalisaj montaraj herbejoj kaj arbustaroj
IM1001 Kinabalu-montaj alpaj herbejoj  Malajzio (Sabaho)
Palearktisaj montaraj herbejoj kaj arbustaroj
PA1006 Alpa stepo de Karakorumo kaj okcidenta Tibeta Altebenaĵo  Afganio,  Barato,  Ĉinio,  Pakistano
PA1008 Kopetdagaj duonarbaroj kaj arbarstepo  Irano,  Turkmenio
PA1010 Alt-atlasa junipera stepo  Maroko
PA1012 Nordokcident-himalajaj alpaj arbustaroj kaj herbejoj  Afganio,  Barato,  Ĉinio,  Pakistano
PA1013 Ordos-altebenaĵa stepo  Ĉinio
PA1014 Pamir-alpaj dezerto kaj tundro  Afganio,  Ĉinio,  Kirgizio,  Taĝikio
PA1015 Ĉilianaj subalpaj herbejoj  Ĉinio
PA1016 Sajanaj alpaj herbejoj kaj tundro  Mongolio,  Rusio
PA1017 Sudorient-tibetaj arbustaroj kaj herbejoj  Ĉinio
PA1018 Sulajmanaj alpaj herbejoj  Afganio,  Pakistano
PA1019 Tjanŝanaj montaraj stepo kaj herbejoj  Ĉinio,  Kazaĥio,  Kirgizio
PA1020 Tibet-altebenaĵaj alpaj arbustaroj kaj herbejoj  Ĉinio
PA1021 Okcident-himalajaj altpaj arbustaroj kaj herbejoj  Barato,  Nepalo
PA1022 Jarlung-Zamba arida stepo  Ĉinio

Eksteraj ligiloj