Hunyad

Hunyad (hunjad) estis historia reĝa departemento en la sud-orienta parto de la Hungara Reĝlando, pli proksime en Transilvanio, rumane: Comitatul Hunadoara, germane: Eisenmarkt.

Hungara reĝlando kun Kroatio, loko de departemento Hunyad

Fortikaĵo de Déva

• Departementejo: Déva
• Areo: 7783  km²
• Loĝantaro: 340.135 en 1910

Demografio

• 271.675 (79,9%) rumanoj
• 52.720 (15,5%) hungaroj
• 8.101 (2,4%) germanoj
• 1.024 (0,3%) slovakoj
• 6.615 (1,9%) ceteraj

Administracio

Estis 10 distriktoj, ties nomoj kaj distriktejo samas:

• Algyógy
• Brád
• Déva samtempe departementejo kaj konsilantrajta urbo
• Hátszeg samtempe konsilantrajta urbo
• Körösbánya
• Marosillye
• Petrozsény
• Puj
• Szászváros samtempe konsilantrajta urbo
• Vajdahunyad samtempe konsilantrajta urbo

La departemento situis en sudaj Karpatoj, kie la plej gravaj montoj estas Bihar-monto kaj Retezat. Grava rivero estas Olt, Jiu kaj komenca branĉo de Körös. La departemento estas la plej grava pordo de Transilvanio, eĉ estas du pordoj, la unua estas valo de Mureş (rivero) al Tiso, la dua estas valo de Jiu al Danubo. Karpatoj estis ne nur landolimo, sed ankaŭ akvodislimo. Tie estas tamen ankaŭ escepto, Ĵil trovis apartan vojon el la Karpat-baseno.

En 1256 originas la unua mencio pri la departemento. Krom strategia loko ĝi estis ankaŭ riĉa de karbono kaj ercoj. Ofte okazis atakoj de tataroj, turkoj, aŭstroj, la loĝantaro preskaŭ neniiĝis. Post la mezepoko la departemento apartenis al Princlando Transilvanio, kiu estis sub aŭspicio de Turkio. Tie okazis libera praktikado de religio. La departemento transformiĝis kaj estiĝis pli malgranda en 1876. En 1919 la rumanoj sukcese okupis Transilvanion, eĉ dum mallonga tempo preskaŭ tutan Hungarion.

Ekde 1920 la departemento estas parto de Rumanio.

Vidu ankaŭ

• Departementoj de reĝlando Hungario
• Hungara reĝlando