Saharo: Malsamoj inter versioj
[kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Iketsi (diskuto | kontribuoj) e Nekorekta linirompo (<br>), anstataŭigis: <br /> → <br> |
Kani (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 134: | Linio 134: | ||
== Situo == |
== Situo == |
||
== Geografio == |
== Geografio == |
||
==Politiko== |
|||
La okcidenta parto de Saharo estas areo kun disputita posedanto - posedon de la [[Okcidenta Saharo]] proklamas kaj [[Maroko]], kaj [[gerilo|gerila]] [[Fronto Polisario]], kiu celas establi tie sendependan respublikon de la [[Saharanoj]]. |
La okcidenta parto de Saharo estas areo kun disputita posedanto - posedon de la [[Okcidenta Saharo]] proklamas kaj [[Maroko]], kaj [[gerilo|gerila]] [[Fronto Polisario]], kiu celas establi tie sendependan respublikon de la [[Saharanoj]]. |
||
<!-- |
|||
==Geologio== |
==Geologio== |
||
==Historio== |
==Historio== |
||
--> |
|||
== Enloĝantaro == |
|||
== Loĝantaro == |
|||
⚫ | En Saharo vivas plejparte [[tuaregoj]] kaj [[berberoj]]. Ekde la [[7-a jarcento]] ekokupis Saharon armee [[araboj]] kaj ili disvastigis ĉi tie [[islamo]]n, kio tre signife influis [[kulturo]]n de lokaj ŝtatoj kaj iliajn interrilatojn. Sed necesas diri, ke Saharo estas plej dense loĝata sur norda ĉemara zono, kie estas grandaj urboj kiel [[Tripolo (Libio)|Tripolo]], [[Bengazo]], kie vivas ankaŭ eŭropanoj, kaj laŭlonge |
||
⚫ | En Saharo vivas plejparte [[tuaregoj]] kaj [[berberoj]]. Ekde la [[7-a jarcento]] ekokupis Saharon armee [[araboj]] kaj ili disvastigis ĉi tie [[islamo]]n, kio tre signife influis [[kulturo]]n de lokaj ŝtatoj kaj iliajn interrilatojn. Sed necesas diri, ke Saharo estas plej dense loĝata sur norda ĉemara zono, kie estas grandaj urboj kiel [[Tripolo (Libio)|Tripolo]], [[Bengazo]], kie vivas ankaŭ eŭropanoj, kaj laŭlonge de la tuta marbordo kondukas ĉemarborda aŭtoŝoseo. Malpli grandaj urboj, kiel [[Sabrato]], estas ankaŭ eĉ 400 km en interno, en la profunda Saharo. La norda marbordo estas trateksita per romiaj memorigaĵoj. |
||
==Bildaro== |
|||
<gallery> |
<gallery> |
||
Dosiero:Sahara Desert in Jalu, Libya.jpeg|Saharo (Libio) |
Dosiero:Sahara Desert in Jalu, Libya.jpeg|Saharo (Libio) |
Kiel registrite je 21:52, 7 dec. 2014
Saharo | |
arabe: الصحراء الكبرى Aṣ Ṣaḥrā´ al Kubrā, angle: The Great Desert | |
dezerto | |
Saharo hodiaŭ en Alĝerio
| |
Landoj | 11
|
---|---|
Subregiono | Okcidenta Saharo |
Montaroj | 5
|
Najbaras kun | 4
|
Oazoj | Ahaggar, Ubari |
Dezert-regiono | Ténéré |
Ŝotoj | Ŝot el Ĝerid, Ŝot Melrhir |
Supermara alteco | 1 000 m s. m. |
Plej alta punkto | |
- situo | Emi Koussi |
- alteco | 3 415,0 m s. m. |
- koordinatoj | 19° 47′ 36″ N 18° 33′ 6″ O / 19.79333 °N, 18.55167 °O (mapo) |
Plej malalta punkto | |
- situo | Profundejo Katara |
- alteco | −132,9 m s. m. |
- koordinatoj | 30° 0′ 0″ N 27° 5′ 0″ O / 30.00000 °N, 27.08333 °O (mapo) |
Longo | 4 800 km (2 983 mi), Oriento/Okcidento |
Larĝo | 1 800 km (1 118 mi), Nordo/Sudo |
Areo | 9 400 000,0 km² (940 000 000 ha) |
Biomo | Dezerto |
Geologia konsisto | Sablo, Ŝtono |
Plantaro | Stepaj poacoj, Palmo |
Animalaro | 11
|
Loĝantoj | Tuaregoj Berberoj |
Satelita foto de Saharo fare de NASA World Wind
| |
Topografia mapo de Saharo
| |
Vikimedia Komunejo: Sahara | |
Portalo pri Afriko |
Saharo estas la plej granda dezerto en la mondo. Ĝi ampleksas parton de norda Afriko ekde la Atlantika marbordo ĝis Ruĝa Maro tra 10 ŝtatoj (Egiptio, Libio, Alĝerio, Tunizio, Maroko, Maŭritanio, Niĝero, Ĉado, Malio kaj Sudano), plus la disputata teritorio de okcidenta Saharo. Kun surfaco de pli ol 9 milionoj km² ĝi okupas preskaŭ la saman areon kiel Ĉinio aŭ Usono.
Nomo
La nomo Saharo venas de la araba traduko Sahhra صحراء de la tuarega vorto tenere, kiu signifas dezerto aŭ sablo. Alia teorio devenigas ĝin de al-sahhra aŭ es-ssah-ra, signifanta flav-ruĝa.
La Romianoj nomis la landon sudan de Kartago Terra deserta (forlasita lando), kaj dum la eŭropa mezepoko ĝi simple nomiĝis "granda dezerto". Nur ekde la 19-a jarcento oni plejofte uzas la nomon "Saharo".
La araba nomo estas Bahr bela ma (maro senakva).
Situo
Geografio
Politiko
La okcidenta parto de Saharo estas areo kun disputita posedanto - posedon de la Okcidenta Saharo proklamas kaj Maroko, kaj gerila Fronto Polisario, kiu celas establi tie sendependan respublikon de la Saharanoj.
Geologio
Historio
Loĝantaro
En Saharo vivas plejparte tuaregoj kaj berberoj. Ekde la 7-a jarcento ekokupis Saharon armee araboj kaj ili disvastigis ĉi tie islamon, kio tre signife influis kulturon de lokaj ŝtatoj kaj iliajn interrilatojn. Sed necesas diri, ke Saharo estas plej dense loĝata sur norda ĉemara zono, kie estas grandaj urboj kiel Tripolo, Bengazo, kie vivas ankaŭ eŭropanoj, kaj laŭlonge de la tuta marbordo kondukas ĉemarborda aŭtoŝoseo. Malpli grandaj urboj, kiel Sabrato, estas ankaŭ eĉ 400 km en interno, en la profunda Saharo. La norda marbordo estas trateksita per romiaj memorigaĵoj.
Bildaro
-
Saharo (Libio)
Vidu ankaŭ
Eksteraj ligiloj
- Ĉi tiu artikolo legita esperante ĉe YouTube
- http://www.touregypt.net/ebph5.htm
- Trans-Saharaj itineroj
- Satelita bildo de la Saharo (Google)
- Saharo (bildoj, figuroj, pentraĵoj, similaĵoj) de Alĝeria UN-Misio
- http://www.sahara-esperanto.ueuo.com
|