Sankta Romia Imperio: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto: ka:საღვთო რომის იმპერია estas artikolo elstara; kosmetikaj ŝanĝoj |
Kani (diskuto | kontribuoj) |
||
| Linio 44: | Linio 44: | ||
== Imperiestroj == |
== Imperiestroj == |
||
{{ĉefartikolo|Imperiestroj de la Sankta Romia Imperio}} |
{{ĉefartikolo|Imperiestroj de la Sankta Romia Imperio}} |
||
Titolo estis ''Romia Imperiestro'' aŭ pli malfrue ''Imperiestro de la Sankta Romia Imperio'' aŭ ''Sankta Romia Imperiestro''. Originale ekde la kronado de [[Karolo la Granda]] por esti [[imperiestro]], kronado de la papo okazanta en [[Romo]] estis antaŭkondiĉo. Pro tio multaj fruaj regantoj neniam iĝis "Imperiestro", ĉar por la kronado reganto devis iri al Romo, kio povis esti longa, damĝera kaj malfacila vojaĝo. Ĝenerale oni rigardas la regadon de [[Oto la 1-a]] kiel propran komencon de la Sankta Romia imperio, sed tiu nur estis klasifikado fare de [[historiisto]]j, ĉar ne estis klara entranĉo. Ekde la [[12-a jarcento]] kronado de la papo ne estis kondiĉo por esti "Imperiestro". |
|||
La imperiestroj estis elektitaj de 7 [[Princo-elektisto|princoj-elektistoj]]. |
La imperiestroj estis elektitaj de 7 [[Princo-elektisto|princoj-elektistoj]]. |
||
Kiel registrite je 15:34, 8 dec. 2014
| Sankta Romia Imperio | |||||||||||||||||||||||
Plena origina nomo: | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||
|
|
| ||||||||||||||||||||||
| historia lando • suverena ŝtato • imperio | |||||||||||||||||||||||
Geografio
| |||||||||||||||||||||||
| Ĉefurbo: | neunueca
| ||||||||||||||||||||||
| Loĝantaro | |||||||||||||||||||||||
Kvanto de loĝantoj:
|
40 000 000
| ||||||||||||||||||||||
| Ŝtat-strukturo | |||||||||||||||||||||||
elektmonarkio • federacia monarkio Reichstag
| |||||||||||||||||||||||
dukato neunueca
| |||||||||||||||||||||||
Estiĝo:
|
|||||||||||||||||||||||
Pereo:
|
pluraj membro-ŝtatoj de la Sankta Romia Imperio forlasas ĝin kaj formas la Rejnan Konfederacion, aliancon kun Napoleono, en 1806
| ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
.svg){kind=small}
.svg)
La Sankta Romia Imperio aŭ Sankta Romia Regno, ekde ĉirkaŭ 1450 la Sankta Romia imperio de Germana Nacieco (germane: Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation, latine: Sacrum Romanum Imperium Nationis Germanicae), en Skandinavio ofte nomata "German-Romia Imperio", en Germanio mem "la unua" aŭ "malnova imperio" estis la plejparte ĝermana, okcidenteŭropa imperio kreita, kiam la papo kronis Karolon la Grandan en la jaro 800. Post divido inter liaj filoj, fondis la Sanktan Romian Imperion Oto la 1-a en 961. La imperio ĉesis ekzisti en 1806 pro premo de Napoleono, kiam la imperiestro Francisko la 2-a rezignis sian pozicion (iom kompensitan per la fakto, ke li estis ekde 1804, imperiestro Francisko la 1-a de Aŭstrio).
Imperiestroj
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Imperiestroj de la Sankta Romia Imperio.Titolo estis Romia Imperiestro aŭ pli malfrue Imperiestro de la Sankta Romia Imperio aŭ Sankta Romia Imperiestro. Originale ekde la kronado de Karolo la Granda por esti imperiestro, kronado de la papo okazanta en Romo estis antaŭkondiĉo. Pro tio multaj fruaj regantoj neniam iĝis "Imperiestro", ĉar por la kronado reganto devis iri al Romo, kio povis esti longa, damĝera kaj malfacila vojaĝo. Ĝenerale oni rigardas la regadon de Oto la 1-a kiel propran komencon de la Sankta Romia imperio, sed tiu nur estis klasifikado fare de historiistoj, ĉar ne estis klara entranĉo. Ekde la 12-a jarcento kronado de la papo ne estis kondiĉo por esti "Imperiestro".
La imperiestroj estis elektitaj de 7 princoj-elektistoj.
Heredaĵo
La nomo esprimis la aserton, ke tiu imperio estis la heredanto de la siatempa Romia imperio; la saman aserton faris, ĝis la falo de Konstantinopolo en 1453, ankaŭ la Bizanca imperio. Ironie, neniu el tiuj du imperioj inkluzivis la urbon Romo mem, regata rekte de la papo kaj, dum la jaroj 756 ĝis 1870, ĉefurbo de la Eklezia ŝtato.
Strukturo
La imperio estis strukturo sufiĉe loza, precipe post 1648. Ĝi havis nek centran registaron, nek ĉefurbon, kaj Voltaire diris, ke la "Sankta Romia imperio" estas "nek sankta, nek romia, nek imperio". Kvankam la reĝoj de la unuopaj germanaj landoj estis, oficiale, subuloj de la imperiestro, kiu estis samtempe reĝo de Aŭstrio, tio neniel malhelpis militojn inter, ekzemple, Prusio kaj Aŭstrio. Kiam Svedio dum la 17-a jarcento konkeris kelkajn nord-germanajn urbojn, tiuj urboj tamen ne eliris el la imperio; ili havis do duoblan jurisdikcion.
Bibliografio
- James Bryce, The Holy Roman Empire, 1863.
- Friedrich Heer, ( Das Heilige Römische Reich), 1967.
- Alois Dempf, Sacrum Imperium. Geschichtsschreibung und Staatsphilosophie des Mittelalters und der politischen), 1988.
Bildaro
Vidu ankaŭ
- Karolida Imperio
- Princo-elektisto
- Imperiestroj de la Sankta Romia Imperio (listo)
- Historio de Germanio
- Historio de Aŭstrio
- Historio de Ĉeĥio
- Brandenburgio
- Bavario
- Saksio
- Hanovro
- Silezio
- Bohemio
- Palatinato
- Libera regna urbo
- Reichsdeputationshauptschluss
Eksteraj ligiloj
greke http://www.orteliusmaps.com/book/ort56.html greke http://www.uni-muenster.de/FNZ-Online/recht/reich/unterpunkte/nation.htm greke http://www.hoeckmann.de/deutschland/index.htm greke http://www.dasheiligereich.de
Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoElstara Ŝablono:LigoLeginda Ŝablono:LigoLeginda