Rozfrukto: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Wolfgang Bohr movis paĝon Rozbero al Rozfrukto: la frukto de la rozo ne estas bero, sed plurfrukto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
[[Dosiero:Rosa_rubiginosa_hips.jpg|thumb|Rozbero ĉe ''[[Rosa canina]]''.]]
[[Dosiero:Rosa_rubiginosa_hips.jpg|thumb|Rozbero ĉe ''[[Rosa canina]]''.]]
'''Rozfrukto''' estas [[ŝajnfrukto]] aŭ pli precize [[plurfrukto]] de la tipo plurnuksa frukto de diversaj [[rozoj]] kaj aliaj [[Rozacoj]]. Tio signifas, ke la unuopaj fruktoj estas etaj [[nukso]]j.
'''Rozbero''' estas [[ŝajnfrukto]] de [[rozacoj]].
[[dosiero:Rosa canina Sturm08051.jpg|eta|links|jen kelkaj anatomiaj detaloj de la ordinara rozo, la frukto de la flanko (g), semroj (i) kaj la rozfrukto en kversekco(h)]]
[[dosiero:Rosa canina fleur coupe schématique.svg|eta|skema kvarsekco tra la floro de la ordinara rozo. La poste ujforma florbazo (malhelverda), kiu poste formas la fruktkarnon, jam estas videbla.]]

== Kultivaroj kaj specioj ==
[[dosiero:Rosa rugosa01.jpg|eta|floroj kaj plej ofte pendantaj fruktoj diversmaturaj de la ''[[ĉifita rozo]]''[[Rosa rugosa]] ]]
[[dosiero:Sorbus aria-3420.jpg|eta|rozfruktoj de la [[blanka sorbuso]] (Sorbus aria)]]
Ĉiuj specioj de la [[rozo]]j (''Rosa'') formas rozfruktojn. Jen kelkaj ekzemploj:
* [[pendanta rozo]] (''Rosa pendulina'')
* [[ordinara rozo]] (''Rosa canina''); subspecio ''R. canina ssp. Lito'', kiu kreska laŭlonge de la marbordo de Danio kaj Svedio, estas speciale riĉa je [[galaktolipido]]<ref>Eintrag [http://www.pharmawiki.ch/wiki/index.php?wiki=Hagebuttenpulver Hagebuttenpulver] auf pharmawiki.ch</ref>
* [[ĉifita rozo]] (''Rosa rugosa'')
* [[rustruĝa rozo]] (''R. rubiginosa'')
* kulturformoj, ekzemple la [[vitaminrozo]]j.

La rozfruktoj estas kultivataj en Eŭropo kaj Azio, sed ankaŭ en Sudamerika ukaj Nordameriko.


== Uzo ==
== Uzo ==
Linio 9: Linio 23:
[[Dosiero:Hagebutten am Strauch.JPG|thumb|left]]
[[Dosiero:Hagebutten am Strauch.JPG|thumb|left]]
<br clear=all>
<br clear=all>
==Réferencoj==

{{Fruktaj specoj}}

{{projektoj|commonscat=Rose hip}}
{{projektoj|commonscat=Rose hip}}
{{Portalo Biologio}}
{{Portalo Biologio}}


[[Kategorio:Plantomorfologio]]
[[Kategorio:fruktplanto]]
[[Kategorio:rozacoj]]
[[Kategorio:plurfrukto]]

Kiel registrite je 09:26, 16 jan. 2015

Rozbero ĉe Rosa canina.

Rozfrukto estas ŝajnfrukto aŭ pli precize plurfrukto de la tipo plurnuksa frukto de diversaj rozoj kaj aliaj Rozacoj. Tio signifas, ke la unuopaj fruktoj estas etaj nuksoj.

jen kelkaj anatomiaj detaloj de la ordinara rozo, la frukto de la flanko (g), semroj (i) kaj la rozfrukto en kversekco(h)
skema kvarsekco tra la floro de la ordinara rozo. La poste ujforma florbazo (malhelverda), kiu poste formas la fruktkarnon, jam estas videbla.

Kultivaroj kaj specioj

floroj kaj plej ofte pendantaj fruktoj diversmaturaj de la ĉifita rozoRosa rugosa
rozfruktoj de la blanka sorbuso (Sorbus aria)

Ĉiuj specioj de la rozoj (Rosa) formas rozfruktojn. Jen kelkaj ekzemploj:

La rozfruktoj estas kultivataj en Eŭropo kaj Azio, sed ankaŭ en Sudamerika ukaj Nordameriko.

Uzo

Oni uzas la rozberon por pretigo de kuracteo, fruktovino, siropo aŭ marmelado. Se oni produktas el rozbero per malvarmaj metodoj (t.e. sen kuirado) trinkaĵojn, ili entenas multe da C-vitamino, tiel la ĉiutaga konsumado de ili fortigas la rezistokapablon de la organo kontraŭ malsanoj. Ĝi uzeblas ankaŭ por pretigo de salatoj, fruktosalatoj aŭ punĉo.

Dum la dua mondmilito, lernantoj en Britio kolektis rozberojn. Oni produktis el ili rozberan siropon por kovri C-vitamin-fonton. Tio necesis, ĉar la germana submarŝipa blokado malhelpis la importon de oranĝoj.


Réferencoj

  1. Eintrag Hagebuttenpulver auf pharmawiki.ch