Ĉina arto: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
[[File:Jade ornament with dragon and phonix design.jpg|thumb|right|300px||Chinese [[jade]] ornament, with [[Chinese dragon|dragon]] and [[Fenghuang|phoenix]] design, of the late [[Spring and Autumn Period]] (722–482 BC).]]
[[File:Jade ornament with dragon and phonix design.jpg|thumb|right|300px||Ĉina [[jado|jada]] ornamaĵo, kun desegnoj de [[Drako (mitologio)|drako]] kaj [[Fenikso (birdo)|fenikso]], de la fino de la [[Periodo de Printempo kaj Aŭtuno]] (722–482 a.K.).]]
[[File:Qian Xuan - Early Autumn.jpg|thumb|650px|''Early Autumn'', 13th century, by [[Song Dynasty|Song]] loyalist painter [[Qian Xuan]]. The decaying lotus leaves and dragonflies hovering over stagnant water are probably a veiled criticism of [[Yuan dynasty|Mongol rule]].<ref>{{cite web | url=http://www.dia.org/the_collection/overview/viewobject.asp?objectid=57885 | title=Early Autumn (29.1) | publisher=[[Detroit Institute of Arts]] | accessdate=2008-12-18}}</ref>]]
[[File:Qian Xuan - Early Autumn.jpg|thumb|550px|''Komenca Aŭtuno'', 13a jarcento, de pentristo de la [[Dinastio Song]] nome Ĉian Hsuan. La dekadencaj lotusfolioj kaj libeloj ŝvebantaj super stagnanta akvo estas probable kaŝa kritiko de la [[Dinastio Yuan|Mongola regado]].<ref>{{cite web | url=http://www.dia.org/the_collection/overview/viewobject.asp?objectid=57885 | title=Early Autumn (29.1) | publisher= Detroit Institute of Arts | accessdate=2008-12-18}}</ref>]]
[[File:Ju ware bowl in the shape of a lotus.jpg|thumb|300px|[[Ju ware]] bowl in the shape of a lotus, 1086-1106 AD]]
[[File:Ju ware bowl in the shape of a lotus.jpg|thumb|300px|[[Bovlo]] kun formo de lotuso, 1086-1106 AD]]
[[File:YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg|thumb|Portrait of the [[Yuan dynasty]] Emperor [[Kubilai Khan]]]]
[[File:YuanEmperorAlbumKhubilaiPortrait.jpg|thumb|Portreto de la Imperiestro [[Kublaj-Ĥano]] de la [[Dinastio Yuan]].]]


'''Ĉina arto''' estas [[Vidaj artoj|vidarto]] kiu, ĉu antikva aŭ moderna, originiĝis en aŭ estas praktikata en [[Ĉina Popola Respubliko|Ĉinio]] aŭ de ĉinaj [[artisto]]j. La Ĉina arto ankaŭ en la [[Tajvano|Respubliko Ĉinio]] ([[Tajvano]]) kaj tiu de [[transmaraj ĉinoj]] povas esti konsiderata parto de Ĉina arto se ĝi bazas sur la Ĉinaj heredo kaj [[Ĉina kulturo|kulturo]]. Komenca "[[ŝtonepoko|ŝtonepoa]] arto" datas el la jaroj 10,000 a.K., ĉefe konsistanta el simpla [[ceramiko]] kaj skulptaĵoj. Post tiu komenca periodo de Ĉina arto, same kiel ĉe la Ĉina historio, ĝi estas tipe klasita laŭ la sukcedo de reganta [[Dinastio|dinastioj]] de [[Ĉina imperiestro|Ĉinaj imperiestroj]], plej el kiuj daŭris kelkajn centojn da jaroj.
'''Ĉina arto''' estas [[Vidaj artoj|vidarto]] kiu, ĉu antikva aŭ moderna, originiĝis en aŭ estas praktikata en [[Ĉina Popola Respubliko|Ĉinio]] aŭ de ĉinaj [[artisto]]j. La Ĉina [[arto]] ankaŭ en la [[Tajvano|Respubliko Ĉinio]] ([[Tajvano]]) kaj tiu de [[transmaraj ĉinoj]] povas esti konsiderata parto de Ĉina arto se ĝi bazas sur la Ĉinaj heredo kaj [[Ĉina kulturo|kulturo]]. Komenca "[[ŝtonepoko|ŝtonepoa]] arto" datas el la jaroj 10,000 a.K., ĉefe konsistanta el simpla [[ceramiko]] kaj skulptaĵoj. Post tiu komenca periodo de Ĉina arto, same kiel ĉe la Ĉina historio, ĝi estas tipe klasita laŭ la sukcedo de reganta [[Dinastio|dinastioj]] de [[Ĉina imperiestro|Ĉinaj imperiestroj]], plej el kiuj daŭris kelkajn centojn da jaroj.


==Priskribo==
==Priskribo==
Ĉina arto havas plej verŝajne la plej aĝan kontinuan tradicion en la mondo, kaj estas markita de malofta grado de tia kontinueco ene, kaj konscie de, tiu tradicio; kaj mankas ekvivalento en la okcidenta dekadencaro kaj laŭgrada rekupero de klasikaj stiloj. La rimedoj kiuj estis kutime klasitaj en Okcidento ekde la [[Renesanco]] kiel [[ornamarto]]j estas tre gravaj en Ĉina arto, kaj multo el la plej fajna verkaro estis produktita en grandaj [[ateliero]]j aŭ [[fabriko]]j fare de ĉefe nekonataj artistoj, ĉefe ĉe la fako de [[Ĉina porcelano]]. Multo el la plej gravaj verkoj en [[ceramiko]], tekstiloj kaj aliaj teknikoj estis produktita laŭlonge de daŭra periodo fare de variaj imperiaj faktorioj aŭ atelieroj, kiuj estis uzataj de la kortego same kiel por distribuo enlande kaj eksterlande je granda skalo por montri la riĉon kaj povon de la imperiestroj. Kontraste, la tradicio de [[inkakva pentrarto]], praktikita ĉefe de fakul-funkciuloj kaj kortegaj pentristoj speciale de [[Pejzaĝismo|pejzaĝoj]], floroj, kaj birdoj, disvolvigis [[Estetiko|estetikajn]] valorojn depende de la individua imagopovo kaj objektiva observado fare de la artisto, kio estis similaj al tiuj de Okcidento, sed delonge multe pli antaŭdataj je ties disvoviĝo en Ĉinio. Post la kontaktoj kun la okcidenta arto iĝis pli kaj pli gravaj el la 19a jarcento antaŭen, en ĵusaj jardekoj Ĉinio partoprenis per pliiĝanta sukceso en la tutmonda [[nuntempa arto]].
{{redaktata}}
Ĉina arto havas plej verŝajne la plej aĝa kontinua tradicio en la mondo, kaj estas markita de malofta grado de tia kontinueco ene, kaj konscie de, tiu tradicio, kaj mankas ekvivalento en la okcidenta dekadencaro kaj laŭgrada rekupero de klasikaj stiloj. The media that have usually been classified in the West since the [[Renaissance]] as the [[decorative arts]] are extremely important in Chinese art, and much of the finest work was produced in large workshops or factories by essentially unknown artists, especially in the field of [[Chinese porcelain]]. Much of the best work in ceramics, textiles and other techniques was produced over a long period by the various Imperial factories or workshops, which as well as being used by the court was distributed internally and abroad on a huge scale to demonstrate the wealth and power of the Emperors. In contrast, the tradition of [[ink wash painting]], practiced mainly by [[scholar-official]]s and court painters especially of [[landscape painting|landscapes]], flowers, and birds, developed [[aesthetic]] values depending on the individual imagination of and objective observation by the artist that are similar to those of the West, but long pre-dated their development there. After contacts with Western art became increasingly important from the 19th century onwards, in recent decades China has participated with increasing success in worldwide [[contemporary art]].


==Vidu ankaŭ==
==Vidu ankaŭ==

Kiel registrite je 20:19, 26 nov. 2015

Ĉina jada ornamaĵo, kun desegnoj de drako kaj fenikso, de la fino de la Periodo de Printempo kaj Aŭtuno (722–482 a.K.).
Komenca Aŭtuno, 13a jarcento, de pentristo de la Dinastio Song nome Ĉian Hsuan. La dekadencaj lotusfolioj kaj libeloj ŝvebantaj super stagnanta akvo estas probable kaŝa kritiko de la Mongola regado.[1]
Dosiero:Ju ware bowl in the shape of a lotus.jpg
Bovlo kun formo de lotuso, 1086-1106 AD
Portreto de la Imperiestro Kublaj-Ĥano de la Dinastio Yuan.

Ĉina arto estas vidarto kiu, ĉu antikva aŭ moderna, originiĝis en aŭ estas praktikata en Ĉinio aŭ de ĉinaj artistoj. La Ĉina arto ankaŭ en la Respubliko Ĉinio (Tajvano) kaj tiu de transmaraj ĉinoj povas esti konsiderata parto de Ĉina arto se ĝi bazas sur la Ĉinaj heredo kaj kulturo. Komenca "ŝtonepoa arto" datas el la jaroj 10,000 a.K., ĉefe konsistanta el simpla ceramiko kaj skulptaĵoj. Post tiu komenca periodo de Ĉina arto, same kiel ĉe la Ĉina historio, ĝi estas tipe klasita laŭ la sukcedo de reganta dinastioj de Ĉinaj imperiestroj, plej el kiuj daŭris kelkajn centojn da jaroj.

Priskribo

Ĉina arto havas plej verŝajne la plej aĝan kontinuan tradicion en la mondo, kaj estas markita de malofta grado de tia kontinueco ene, kaj konscie de, tiu tradicio; kaj mankas ekvivalento en la okcidenta dekadencaro kaj laŭgrada rekupero de klasikaj stiloj. La rimedoj kiuj estis kutime klasitaj en Okcidento ekde la Renesanco kiel ornamartoj estas tre gravaj en Ĉina arto, kaj multo el la plej fajna verkaro estis produktita en grandaj atelierojfabrikoj fare de ĉefe nekonataj artistoj, ĉefe ĉe la fako de Ĉina porcelano. Multo el la plej gravaj verkoj en ceramiko, tekstiloj kaj aliaj teknikoj estis produktita laŭlonge de daŭra periodo fare de variaj imperiaj faktorioj aŭ atelieroj, kiuj estis uzataj de la kortego same kiel por distribuo enlande kaj eksterlande je granda skalo por montri la riĉon kaj povon de la imperiestroj. Kontraste, la tradicio de inkakva pentrarto, praktikita ĉefe de fakul-funkciuloj kaj kortegaj pentristoj speciale de pejzaĝoj, floroj, kaj birdoj, disvolvigis estetikajn valorojn depende de la individua imagopovo kaj objektiva observado fare de la artisto, kio estis similaj al tiuj de Okcidento, sed delonge multe pli antaŭdataj je ties disvoviĝo en Ĉinio. Post la kontaktoj kun la okcidenta arto iĝis pli kaj pli gravaj el la 19a jarcento antaŭen, en ĵusaj jardekoj Ĉinio partoprenis per pliiĝanta sukceso en la tutmonda nuntempa arto.

Vidu ankaŭ

Notoj

  1. Early Autumn (29.1). Detroit Institute of Arts. Alirita 2008-12-18.

Referencoj

  • Edmund Capon kaj Mae Anna Pang, Chinese Paintings of the Ming and Qing Dynasties, Catalogue, 1981, International Cultural Corporation of Australia Ltd.
  • Rawson, Jessica (eld). The British Museum Book of Chinese Art, 2007 (2nd edn), British Museum Press, ISBN 9780714124469
  • Sickman, Laurence, in: Sickman L & Soper A, "The Art and Architecture of China", Pelican History of Art, 3rd ed 1971, Penguin (now Yale History of Art), LOC 70-125675
  • MSN Encarta (Archived 2009-10-31)
  • The Columbia Electronic Encyclopedia
  • SHiNE Art Space Gallery

Bibliografio

Eksteraj ligiloj