Ando-ekvatora lingvaro: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

[nekontrolita versio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 04:40, 23 dec. 2015

Etnografio > Etno > Klasifiko de etnoj > Indianaj Familioj > Ando-Ekvatora Familio

Lingvofamilio de Amerikaj indianoj. Dividiĝas je 5 branĉoj: tupi-gvarania, keĉua, ajmara, aravaka, araŭkana. Reprezentantoj: keĉuoj (12.8 mln), paragvajanoj (3.6 mln), ajmaroj (2.2 mln), araŭkanoj (800 mil), aruakoj (400 mil) k.a. Totala kvanto: 20.3 mln.

AJMAROJ

Nomo: [f] Aymaras; [r] ajmara
Indiana popolo en Bolivio, Peruo kaj Ĉilio. Ĝi prezentis la duan etnan komponenton (laŭ grandeco) en Inkaa ŝtato. Totala kvanto: 2,55 mln (1992).
Lingvo: ajmara; vaste uzata ankaŭ hispana kaj keĉua.
Raso: amerika branĉo de mongoloida raso.
Kredantoj: katolikoj.

ARAŬKANOJ

Nomo: [m] mapuĉe; [f] Araucans; [r] araukani
Indiana popolo en Ĉilio (800 1 mil, 1992) kaj okcidento de Argentino (70 mil).
Lingvo: araŭkana.
Konservas tradiciajn konfesojn, parto - katolikoj.

ARAVAKOJ

Nomo: [f] Arawaks; [r] aravaki
Grupo de indianaj triboj (guahiro, kampa, baniva, mem aravakoj k.a.) en Sud-Ameriko kaj Kariboj, 400 mil (1992).
Lingvoj: aravaka.
Kredantoj konfesas tradiciajn religiojn, parto - katolikoj.

GVAHIRANOJ

Nomo: [m] vaju; [f] Guajiros; [r] guaĥiro, goaĥiro
Indiana popolo de aravaka grupo, loĝanta en Gvahira duoninsulo. Kvanto: en Kolumbio 200 mil (1992), Venezuelo 65 mil, malgrandaj grupoj en Panamo kaj Antiloj.
Konfesas tradiciajn religiojn, estas ankaŭ katolikoj.

GVARANIOJ

Nomo: [f] Guaranis; [r] guarani
Indiana gento de tupi-gvarania grupo en Paragvajo; 30 mil (1987). Partoprenas en formigo de nuntempaj paragvajanoj.
Lingvo: gvarania.
Laŭ religio katolikoj.

JIVAROJ (jivaroj = ŝuaroj)

Nomoj: [f] Jibaros; [r] ĥibaro, ŝuara
Grupo de indianaj popoloj en Peruo (40 mil, 1992) kaj Ekvadoro (35 mil).
Lingvoj: ando-ekvatora familio.
Kredantoj: katolikoj.

KAMPOJ

Nomo: [f] Campas; [r] kampa
Indiana gento de aravaka grupo en Peruo, 50 mil (1993).
Lingvo: kampa.
Kredantoj: katolikoj.

KEĈUOJ

Nomo: [m] kiĉua; [f] Quetchoua; [r] keĉua
Indiana popolo en Peruo (7,7 mln), Ekvadoro (4,3 mln) kaj Bolivio (2,47 mln). Loĝas ankaŭ en Argentino, Ĉilio kaj Kolumbio. Totala kvanto: 14,87 mln (1987). Idoj de la kreantoj de Inkaa civilizo.
Apartenas al amerika branĉo mongoloida raso.
Lingvo: keĉua, la plej granda indiana lingvo. Ĝin parolas ĉirkaŭ 8-10 mln indianoj en Peruo, Ekvadoro, Bolivio. Keĉua estis lingvo de loĝantaro de grandega Inkaa imperio.
Kredantoj: katolikoj.

PARAGVAJANOJ

Nomoj: [f] Paraguyaens-Guaranis; [r] paragvajci
Popolo, ĉefloĝantoj de Paragvajo (4,12 mln). Totala kvanto: 4,5 mln (1992). precipe mestizoj.
Parolas en hispana kaj gvarania lingvoj. Gvarania lingvo prezentas intertriban lingvon en Paragvajo.
Kredantoj: katolikoj.

TUPI-GVARANIOJ

Nomoj: [f] Toupi-Guaranis; [r] tupi-guarani
Grupo de indianaj popoloj (gvaranioj, kajnguoj, gujakoj k.a.) en Paragvajo, Brazilo, Bolivio, Peruo, Gvajano k.a. 150 mil (1992).
Lingvoj: tupi-gvaraniaj.
Kredantoj: adeptoj de tradiciaj religioj.

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 [[Etnografio]] > [[Etno]] > [[Klasifiko de etnoj]] > [[Indianaj Familioj]] > Ando-Ekvatora Familio
 ----
 [[Lingvofamilio]] de [[Amerikaj indianoj]]. Dividiĝas je 5 [[branĉo]]j: [[Tupia lingvo|tupi-gvarania]], [[Keĉua lingvaro|keĉua]], [[ajmara lingvaro|ajmara]], [[aravaka lingvaro|aravaka]], [[araŭkana lingvaro|araŭkana]]. Reprezentantoj: [[keĉuoj]] (12.8 mln), [[paragvajanoj]] (3.6 mln), [[ajmaroj]] (2.2 mln), [[araŭkanoj]] (800 mil), [[La Brazilaj Aruakoj|aruakoj]] (400 mil) k.a. Totala kvanto: 20.3 mln.
 AJMAROJ
@@ Linio 9: / Linio 9: @@
 *'''Lingvo:''' ajmara; vaste uzata ankaŭ hispana kaj keĉua.
 *'''Raso:''' amerika branĉo de mongoloida raso.
 *'''Kredantoj:''' katolikoj.
 ARAŬKANOJ
@@ Linio 16: / Linio 16: @@
 *Indiana popolo en [[Ĉilio]] (800 1 mil, 1992) kaj okcidento de [[Argentino]] (70 mil).
 *'''Lingvo:''' araŭkana.
 *Konservas tradiciajn konfesojn, parto - katolikoj.
 ARAVAKOJ
@@ Linio 23: / Linio 23: @@
 *Grupo de indianaj triboj (guahiro, kampa, baniva, mem aravakoj k.a.) en [[Sud-Ameriko]] kaj [[Kariboj]], 400 mil (1992).
 *'''Lingvoj:''' aravaka.
 *Kredantoj konfesas tradiciajn religiojn, parto - katolikoj.
 GVAHIRANOJ
@@ Linio 29: / Linio 29: @@
 *'''Nomo:''' [m] vaju; [f] Guajiros; [r] guaĥiro, goaĥiro
 *Indiana popolo de aravaka grupo, loĝanta en Gvahira duoninsulo. Kvanto: en Kolumbio 200 mil (1992), Venezuelo 65 mil, malgrandaj grupoj en Panamo kaj Antiloj.
 *Konfesas tradiciajn religiojn, estas ankaŭ katolikoj.
 GVARANIOJ
@@ Linio 36: / Linio 36: @@
 *Indiana gento de tupi-gvarania grupo en [[Paragvajo]]; 30 mil (1987). Partoprenas en formigo de nuntempaj paragvajanoj.
 *'''Lingvo:''' gvarania.
 *Laŭ religio katolikoj.
 JIVAROJ ([[jivaro]]j = [[ŝuaro]]j)
 *'''Nomoj:''' [f] Jibaros; [r] ĥibaro, ŝuara
 *Grupo de indianaj popoloj en [[Peruo]] (40 mil, 1992) kaj [[Ekvadoro]] (35 mil).
 *'''Lingvoj:''' ando-ekvatora familio.
 *'''Kredantoj:''' katolikoj.
 KAMPOJ
@@ Linio 50: / Linio 50: @@
 *Indiana gento de aravaka grupo en [[Peruo]], 50 mil (1993).
 *'''Lingvo:''' kampa.
 *'''Kredantoj:''' katolikoj.
 KEĈUOJ
@@ Linio 58: / Linio 58: @@
 *Apartenas al amerika branĉo mongoloida raso.
 *'''Lingvo:''' keĉua, la plej granda indiana lingvo. Ĝin parolas ĉirkaŭ 8-10 mln indianoj en Peruo, Ekvadoro, Bolivio. Keĉua estis lingvo de loĝantaro de grandega Inkaa imperio.
 *'''Kredantoj:''' katolikoj.
 PARAGVAJANOJ
@@ Linio 65: / Linio 65: @@
 *Popolo, ĉefloĝantoj de [[Paragvajo]] (4,12 mln). Totala kvanto: 4,5 mln (1992). precipe mestizoj.
 *Parolas en hispana kaj gvarania lingvoj. Gvarania lingvo prezentas intertriban lingvon en Paragvajo.
 *'''Kredantoj:''' katolikoj.
 TUPI-GVARANIOJ
@@ Linio 74: / Linio 74: @@
 *'''Kredantoj:''' adeptoj de tradiciaj religioj.
-[[Kategorio: Indiana lingvaro sudamerike| {{paĝonomo}}]]
+[[Kategorio:Indiana lingvaro sudamerike| {{paĝonomo}}]]
-[[kategorio: Sudameriko]]
+[[Kategorio:Sudameriko]]