Ĉina sesdekjara ciklo: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1: Linio 1:
La '''ĉina sesdekjara ciklo''' ([[ĉine]]: 六十花甲; [[pinjino]]: liùshí huājiǎ), ankaŭ konata kiel ''tigoj‑kaj‑filioj'' (ĉine: 干支; pinjino: gānzhī), estas ciklo de sesdek terminoj uzitaj por numeri kaj kalkuli tagojn aŭ jarojn. Ĝi aperas, kiel metodo por registri tagojn, en la unuaj ĉinaj skribitaj tekstoj sur la [[orakola osto]] de la [[Shang‑dinastio]] dum la [[2‑a jarmilo a.K.]]<ref name="">{{citaĵo el libro |titolo=Astronomy and Time in the Ancient and Medieval World |dato=2010 |ĉapitro=The Chinese Sexagenary Cycle and the Ritual Origins of the Calendar |aŭtoro=Adam <!-- Daniel --> Smith |redaktinto=John M. Steele |lingvo=en |eldoninto=Oxbow Books |loko=Oxford |serio=Calendars and Years |volumo=II |hdl=10022/AC:P:9639 |isbn=978-1-84217-987-1 |lccn=2010050030 |oclc=5894618899 |paĝoj=1–3}}</ref>.
La '''ĉina sesdekjara ciklo''' ([[ĉine]]: 六十花甲; [[pinjino]]: liùshí huājiǎ), ankaŭ konata kiel ''tigoj‑kaj‑filioj'' (ĉine: 干支; pinjino: gānzhī), estas ciklo de sesdek terminoj uzitaj por numeri kaj kalkuli tagojn aŭ jarojn. Ĝi aperas, kiel metodo por registri tagojn, en la unuaj [[ĉina]]j skribitaj tekstoj sur la [[orakola osto]] de la [[Shang‑dinastio]] dum la [[2‑a jarmilo a.K.]]<ref name="">{{citaĵo el libro |titolo=Astronomy and Time in the Ancient and Medieval World |dato=2010 |ĉapitro=The Chinese Sexagenary Cycle and the Ritual Origins of the Calendar |aŭtoro=Adam <!-- Daniel --> Smith |redaktinto=John M. Steele |lingvo=en |eldoninto=Oxbow Books |loko=Oxford |serio=Calendars and Years |volumo=II |hdl=10022/AC:P:9639 |isbn=978-1-84217-987-1 |lccn=2010050030 |oclc=5894618899 |paĝoj=1–3}}</ref>.


Ĝia uzo por numeri jarojn komencis ĉirkaŭ la mezo de la [[3‑a jarcento a.K.]] La ciklo, kaj variantoj de ĝi, estis grava parto de historiaj kalendaraj sistemoj en aliaj, ĉina‑influitaj landoj, precipe tiuj de [[Japanujo]], [[Koreujo]], kaj [[Vjetnamujo]].
Ĝia uzo por numeri jarojn komencis ĉirkaŭ la mezo de la [[3‑a jarcento a.K.]] La ciklo, kaj variantoj de ĝi, estis grava parto de historiaj kalendaraj sistemoj en aliaj, [[Ĉinio|ĉin]]‑influitaj landoj, precipe tiuj de [[Japanujo]], [[Koreujo]], kaj [[Vjetnamujo]].


Tiu tradicia metodo kalkuli tagojn kaj jarojn ne plu havas signifan rolon en nuna ĉina [[tempomezurado]] ni en la oficiala kalendaro. Tamen, la sesdekjara ciklo restas trovata en nomoj de historiaj okazaĵoj, kiel la ĉina Xinhai‑revolucio (辛亥革命) kaj la japana Boŝin‑milito (戊辰戦争).
Tiu tradicia metodo kalkuli tagojn kaj jarojn ne plu havas signifan rolon en nuna ĉina [[tempomezurado]] ni en la oficiala kalendaro. Tamen, la sesdekjara ciklo restas trovata en nomoj de historiaj okazaĵoj, kiel la ĉina Xinhai‑revolucio (辛亥革命) kaj la japana Boŝin‑milito (戊辰戦争).

Kiel registrite je 18:42, 16 maj. 2016

La ĉina sesdekjara ciklo (ĉine: 六十花甲; pinjino: liùshí huājiǎ), ankaŭ konata kiel tigoj‑kaj‑filioj (ĉine: 干支; pinjino: gānzhī), estas ciklo de sesdek terminoj uzitaj por numeri kaj kalkuli tagojn aŭ jarojn. Ĝi aperas, kiel metodo por registri tagojn, en la unuaj ĉinaj skribitaj tekstoj sur la orakola osto de la Shang‑dinastio dum la 2‑a jarmilo a.K.[1].

Ĝia uzo por numeri jarojn komencis ĉirkaŭ la mezo de la 3‑a jarcento a.K. La ciklo, kaj variantoj de ĝi, estis grava parto de historiaj kalendaraj sistemoj en aliaj, ĉin‑influitaj landoj, precipe tiuj de Japanujo, Koreujo, kaj Vjetnamujo.

Tiu tradicia metodo kalkuli tagojn kaj jarojn ne plu havas signifan rolon en nuna ĉina tempomezurado ni en la oficiala kalendaro. Tamen, la sesdekjara ciklo restas trovata en nomoj de historiaj okazaĵoj, kiel la ĉina Xinhai‑revolucio (辛亥革命) kaj la japana Boŝin‑milito (戊辰戦争).

Referencoj

  1. Adam Smith. (2010) “The Chinese Sexagenary Cycle and the Ritual Origins of the Calendar”, John M. Steele: Astronomy and Time in the Ancient and Medieval World, Calendars and Years II (angle). Oxford: Oxbow Books, p. 1–3. ISBN 978-1-84217-987-1. OCLC 5894618899.