Paleoklimatologio: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Aldonado de alternativa nomo. |
Mi aldonas bildaron, alternativan nomon, kaj ligilojn. |
||
Linio 1: | Linio 1: | ||
[[Dosiero:Tutaj paleotempoj.png|eta|400x400ra|Paleotemperaturaj bildoj kunpremitaj. La tempo sekvas progresivan scalon por montri la detalojn je la plej freŝaj epokoj.]] |
[[Dosiero:Tutaj paleotempoj.png|eta|400x400ra|Paleotemperaturaj bildoj kunpremitaj. La tempo sekvas progresivan scalon por montri la detalojn je la plej freŝaj epokoj.]] |
||
'''Paleoklimatologio''', aŭ ''' |
'''Paleoklimatologio''', aŭ '''praklimatoscienco''', estas la studo de ŝanĝoj en [[klimato]] farita je skalo de la tuta [[Terhistorio]]. Ĝi uzas varion de statistikaj metodoj el [[Terscienco|teraj]] kaj [[Vivosciencoj|privivaj]] sciencoj por akiri informon jam konservita ene de ekzemple [[roko (geologio)|rokoj]], [[sedimento]]j, [[glacitavolo]]j, [[arboringo]]j, [[koralo]]j, [[konko]]j kaj [[mikrofosilio]]j; ĝi poste uzas tiujn registrojn kiel [[Indikilo (klimato)|klimataj indikiloj]], por determini la pasintajn statojn de la variaj klimataj regionoj de la [[Tero]] kaj ties [[Atmosfero|atmosfera]] sistemo. Studoj pri pasintaj ŝanĝoj en la medio kaj la biodiverseco ofte respeguliĝas en la nuna situacio, kaj specife ĉe la efiko de klimato sur amasaj [[formorto]]j kaj biologia rekupero.<ref name="SahneyBenton2008RecoveryFromProfoundExtinction">{{cite journal | url=http://journals.royalsociety.org/content/qq5un1810k7605h5/fulltext.pdf | author=Sahney, S. and Benton, M.J. | year=2008 | title=Recovery from the most profound mass extinction of all time | journal=Proceedings of the Royal Society: Biological | doi=10.1098/rspb.2007.1370 | volume = 275 | pages = 759–65|format=PDF | pmid=18198148 | issue=1636 | pmc=2596898}}</ref> |
||
== Bildaro == |
|||
<gallery> |
|||
Dosiero:Tutaj paleotempoj.png |
|||
Dosiero:2000 Jaroj Temperatura Komparo.png |
|||
Dosiero:Holocene Temperature Variations.png |
|||
Dosiero:Kvin Ma Klimata Sango.svg |
|||
Dosiero:MilankovicCiklojOrbitokajKernojReapudskribita.png |
|||
Dosiero:Ice Age Temperature.png |
|||
</gallery> |
|||
== Vidu ankaŭ == |
== Vidu ankaŭ == |
||
* [[Glaciepoko]] |
* [[Glaciepoko]] |
||
* [[Indikilo (klimato)|Klimata indikilo]] |
|||
==Notoj== |
==Notoj== |
Kiel registrite je 10:56, 1 mar. 2017
Paleoklimatologio, aŭ praklimatoscienco, estas la studo de ŝanĝoj en klimato farita je skalo de la tuta Terhistorio. Ĝi uzas varion de statistikaj metodoj el teraj kaj privivaj sciencoj por akiri informon jam konservita ene de ekzemple rokoj, sedimentoj, glacitavoloj, arboringoj, koraloj, konkoj kaj mikrofosilioj; ĝi poste uzas tiujn registrojn kiel klimataj indikiloj, por determini la pasintajn statojn de la variaj klimataj regionoj de la Tero kaj ties atmosfera sistemo. Studoj pri pasintaj ŝanĝoj en la medio kaj la biodiverseco ofte respeguliĝas en la nuna situacio, kaj specife ĉe la efiko de klimato sur amasaj formortoj kaj biologia rekupero.[1]
Bildaro
Vidu ankaŭ
Notoj
Bibliografio
- Bradley, Raymond S.. (1985) Quaternary paleoclimatology: methods of paleoclimatic reconstruction. Boston: Allen & Unwin. ISBN 0-04-551067-9.
- Cronin, Thomas N.. (2010) Paleoclimates: understanding climate change past and present. New York: Columbia University Press. ISBN 0-231-14494-0.
- Imbrie, John. (1986, c1979) Ice ages: solving the mystery. Cambridge MA: Harvard University Press. ISBN 0-674-44075-7.
- Margulis, Lynn. (1986) Origins of sex: three billion years of genetic recombination, The Bio-origins series. New Haven: Yale University Press. ISBN 0-300-03340-0.
- Gould, Stephen Jay. (1989) Wonderful life, the story of the Burgess Shale. New York: W.W. Norton. ISBN 0-393-02705-8.
- (1996) Paleoclimatology, Oxford monographs on geology and geophysics 18. Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-510533-8.
- Karl-Heinz Ludwig (2006). Eine kurze Geschichte des Klimas. Von der Entstehung der Erde bis heute, (A short history of climate, From the evolution of earth till today) Herbst, ISBN 3-406-54746
- William F. Ruddimann. (2001) Earth's Climate — Past and Future. Palgrave Macmillan. ISBN 0-7167-3741-8.
- B. Windley. (1984) The Evolving Continents. New York: Wiley Press.
- Drummond, Carl N. and Wilkinson, Bruce H. (2006). “Interannual Variability in Climate Data”, Journal of Geology 114 (3), p. 325–339. doi:10.1086/500992.
Eksteraj ligiloj
- A Brief Introduction to History of Climate, trarigardo fare de Prof. Richard A. Muller de UC Berkeley.
- NOAA Paleoklimatologio
- AGU Paleoklimatologio kaj klimatsistema dinamiko
- Paleoklimatologio en la 20a jarcento
- Environmental Literacy Council
- Climate change and Palaeoclimatology News Archive
- The Uplift-Weathering Hypothesis
- NASA, GISS, retejo pri Paleoklimatologio
- CalPal — Cologne Radiocarbon Calibration & Paleoclimate Research Package
- W. F. Ruddiman (2006). “Ice-driven CO2 feedback on ice volume”, Clim. Past 2 (1), p. 43–55. doi:10.5194/cp-2-43-2006.
- ↑ Sahney, S. and Benton, M.J. (2008). “Recovery from the most profound mass extinction of all time”, Proceedings of the Royal Society: Biological (PDF) 275 (1636), p. 759–65. doi:10.1098/rspb.2007.1370.