Batalo ĉe Slavkov: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
KuBOT (diskuto | kontribuoj)
e Anstataŭigo de ne plu uzota Ŝablono:EL; vidu VP:DT en Marto 2017
kompletigo laŭ pola vikipedio
Linio 1: Linio 1:
La '''batalo ĉe Slavkov''' (internacie konata kiel '''batalo de Austerlitz'''), estis decida batalo en milito de [[Napoléon Bonaparte]] kontraŭ ŝtatoj de la [[tria koalicio]], okazinta la [[2-a de decembro|2-an de decembro]] [[1805]] apud la urbo [[Slavkov u Brna]] ([[germana lingvo|germane]] ''Austerlitz'') en la hodiaŭa [[Ĉeĥio]] (tiam en [[Aŭstrio]]).
La '''batalo ĉe Slavkov''' (internacie konata kiel '''batalo de Austerlitz'''), estis decida batalo de tri [[imperiestro]]j en la [[Napoleonaj Militoj|milito de Napoléon Bonaparte]] kontraŭ ŝtatoj de la [[Milito de la Tria Koalicio|tria koalicio]], okazinta la [[2-a de decembro|2-an de decembro]] [[1805]] apud la urbo [[Slavkov u Brna]] ([[germana lingvo|germane]] ''Austerlitz'') en la hodiaŭa [[Ĉeĥio]] (tiam en [[Aŭstrio]]).


==Fono kaj la batalo==
Devene la atako de Napoleono estis celita kontraŭ [[Anglio]]. Post malvenko de franca ŝiparo kaj post eniro de [[Rusio]] kaj [[Aŭstrio]] en la militon li ŝanĝis siajn intencojn kaj li entreprenis grandan ofensivon kontraŭ Aŭstrio. Ĝi estis tre sukcesa. Ĝi komenciĝis per ĉirkaŭigo kaj per kapitulaco de tridekmila armeo de generalo [[Karl Mack]] en sudgermana [[Ulm]]o en oktobro de [[1805]]. Tiu ĉi venko ankoraŭ ne kaŭzis malvenkon de Aŭstrio, sed ĝi malebligis komunikon de rusaj helptaĉmentoj kun ĉefaj aŭstriaj fortoj. Retiriĝante antaŭ Napoleono devis esti donita ankaŭ [[Vieno]] kaj aliancanoj haltis nur en [[Moravio]].
Komence la atako de [[Napoleono Bonaparte]] estis celita kontraŭ [[Anglio]]. Post malvenko de franca ŝiparo kaj post eniro de [[Rusio]] kaj [[Aŭstrio]] en la militon li ŝanĝis siajn intencojn kaj li entreprenis grandan ofensivon kontraŭ Aŭstrio. Ĝi estis tre sukcesa. Ĝi komenciĝis per ĉirkaŭigo kaj per kapitulaco de tridekmila armeo de generalo [[Karl Mack]] en sudgermana [[Ulm]]o en oktobro de [[1805]]. Tiu ĉi venko ankoraŭ ne kaŭzis malvenkon de Aŭstrio, sed ĝi malebligis komunikon de rusaj helptaĉmentoj kun ĉefaj aŭstriaj fortoj. Retiriĝante antaŭ Napoleono devis esti donita ankaŭ [[Vieno]] kaj aliancanoj haltis nur en [[Moravio]].


La lokon por la batalo ĉe [[Slavkov u Brna|Slavkov]] elektis Napoleono. Kontraŭ liaj 75 000 viroj la aliancanoj povis starigi 91 000 virojn kaj ili havis superforton ankaŭ en kanonoj. Sed ĉe la [[Prusio|prusia]]-[[Aŭstrio|aŭstria]] armeo ĉeestis ankaŭ caro [[Aleksandro la 1-a (Rusio)]] kaj imperiestro [[Francisko la 2-a|Francisko la 1-a]], do [[Mikaelo Kutuzov|Miĥail Illarionoviĉ Kutuzov]] estis ĉefkomandanto nur iluzie. La aliancanoj lasis sin trompi de ŝajnigata malforteco de la armeo de Napoleono plenuminte lian taktikan planon. Ili elĉerpiĝis pro la batalo en sia maldekstra alo ebligante al fortoj de la malamiko fari pereigan sturmon al la mezo de la formacio ĉirkaŭ monteto de Pratecký.
La lokon por la batalo ĉe [[Slavkov u Brna|Slavkov]] elektis Napoleono. Kontraŭ liaj 75 000 viroj la aliancanoj povis starigi 91 000 virojn kaj ili havis superforton ankaŭ en kanonoj. Sed ĉe la [[Prusio|prusia]]-[[Aŭstrio|aŭstria]] armeo ĉeestis ankaŭ caro [[Aleksandro la 1-a (Rusio)]] kaj imperiestro [[Francisko la 2-a|Francisko la 1-a]], do [[Mikaelo Kutuzov|Miĥail Illarionoviĉ Kutuzov]] estis ĉefkomandanto nur iluzie. La aliancanoj lasis sin trompi de ŝajnigata malforteco de la armeo de Napoleono plenuminte lian taktikan planon. Ili elĉerpiĝis pro la batalo en sia maldekstra alo ebligante al fortoj de la malamiko fari pereigan sturmon al la mezo de la formacio ĉirkaŭ monteto de Pratecký.
Linio 14: Linio 15:
</gallery>
</gallery>
<br clear=all>
<br clear=all>

==Rezultoj==
La dua post [[Batalo de Cannae]] [[taktiko|taktika]] ĉefverko en historio de la [[milito]]j, kiu kontribuis al posta disfalo de [[Sankta Romia Imperio]]. Balatkampe krom [[Napoleono]] estis [[Aleksandro la 1-a (Rusio)]].


== Vidu ankaŭ ==
== Vidu ankaŭ ==
* [[Historio de Francio]]
* [[Grande Armée]]
* [[Batalo de Ulm]]
* [[Gare d'Austerlitz (pariza metrostacio)]]
* [[Gare d'Austerlitz (pariza metrostacio)]]
* [[Historio de Francio]]
<br clear=all>
<br clear=all>

==Bibliografio==
* Robert Bielecki, ''Austerlitz 1805. (Historyczne bitwy)'' (Austerlitz 1805. Historiaj [[batalo]]j). Bellona, [[Varsovio]] 1993, ISBN 83-11-08230-8.
* Robert Bielecki, ''Wielka armia Napoleona'' (Granda Armeo de Napoleono), Bellona, Varsovio 2004, ISBN 83-11-09889-1.
* David G. Chandler, ''The Campaigns of Napoleon'', Scribner, [[Nov-Jorko]] 1995, ISBN 0-02-523660-1.
* Trevor Nevitt Dupuy, Ernest R. Dupuy, ''The Harper encyclopedia of military history: from 3500 BC to the present'', HarperCollins, Nov-Jorko 1993, ISBN 0-06-270056-1.


== Eksteraj ligiloj ==
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 31: Linio 43:
[[Kategorio:Bataloj de Napoleono|Slavkov]]
[[Kategorio:Bataloj de Napoleono|Slavkov]]
[[Kategorio:1805]]
[[Kategorio:1805]]
[[Kategorio:Bataloj de Aŭstrio]]
[[Kategorio:Bataloj en Aŭstrio]]
[[Kategorio:Bataloj de Rusio]]

Kiel registrite je 10:33, 2 dec. 2017

La batalo ĉe Slavkov (internacie konata kiel batalo de Austerlitz), estis decida batalo de tri imperiestroj en la milito de Napoléon Bonaparte kontraŭ ŝtatoj de la tria koalicio, okazinta la 2-an de decembro 1805 apud la urbo Slavkov u Brna (germane Austerlitz) en la hodiaŭa Ĉeĥio (tiam en Aŭstrio).

Fono kaj la batalo

Komence la atako de Napoleono Bonaparte estis celita kontraŭ Anglio. Post malvenko de franca ŝiparo kaj post eniro de Rusio kaj Aŭstrio en la militon li ŝanĝis siajn intencojn kaj li entreprenis grandan ofensivon kontraŭ Aŭstrio. Ĝi estis tre sukcesa. Ĝi komenciĝis per ĉirkaŭigo kaj per kapitulaco de tridekmila armeo de generalo Karl Mack en sudgermana Ulmo en oktobro de 1805. Tiu ĉi venko ankoraŭ ne kaŭzis malvenkon de Aŭstrio, sed ĝi malebligis komunikon de rusaj helptaĉmentoj kun ĉefaj aŭstriaj fortoj. Retiriĝante antaŭ Napoleono devis esti donita ankaŭ Vieno kaj aliancanoj haltis nur en Moravio.

La lokon por la batalo ĉe Slavkov elektis Napoleono. Kontraŭ liaj 75 000 viroj la aliancanoj povis starigi 91 000 virojn kaj ili havis superforton ankaŭ en kanonoj. Sed ĉe la prusia-aŭstria armeo ĉeestis ankaŭ caro Aleksandro la 1-a (Rusio) kaj imperiestro Francisko la 1-a, do Miĥail Illarionoviĉ Kutuzov estis ĉefkomandanto nur iluzie. La aliancanoj lasis sin trompi de ŝajnigata malforteco de la armeo de Napoleono plenuminte lian taktikan planon. Ili elĉerpiĝis pro la batalo en sia maldekstra alo ebligante al fortoj de la malamiko fari pereigan sturmon al la mezo de la formacio ĉirkaŭ monteto de Pratecký.

La venko de Napoleono el la 2-a de decembro 1805 estis sigelita per paco de Bratislavo.


Rezultoj

La dua post Batalo de Cannae taktika ĉefverko en historio de la militoj, kiu kontribuis al posta disfalo de Sankta Romia Imperio. Balatkampe krom Napoleono estis Aleksandro la 1-a (Rusio).

Vidu ankaŭ


Bibliografio

  • Robert Bielecki, Austerlitz 1805. (Historyczne bitwy) (Austerlitz 1805. Historiaj bataloj). Bellona, Varsovio 1993, ISBN 83-11-08230-8.
  • Robert Bielecki, Wielka armia Napoleona (Granda Armeo de Napoleono), Bellona, Varsovio 2004, ISBN 83-11-09889-1.
  • David G. Chandler, The Campaigns of Napoleon, Scribner, Nov-Jorko 1995, ISBN 0-02-523660-1.
  • Trevor Nevitt Dupuy, Ernest R. Dupuy, The Harper encyclopedia of military history: from 3500 BC to the present, HarperCollins, Nov-Jorko 1993, ISBN 0-06-270056-1.

Eksteraj ligiloj