Nacia Sekureca Agentejo: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively

(Rigardi ŝanĝojn inter stabila kaj nuna versioj)

[nekontrolita versio]

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

VidaVikiteksto

Enteksta

Kiel registrite je 16:22, 21 dec. 2017

La Nacia Sekureca Agentejo (angle National Security Agency, NSA) aŭ NSA estas federacia sekureca servo de Usono, kiu okupiĝas pri la nacia sekureco, speciale pri informsekureco. La NSA estas do speco de "sekreta servo". La cefa misio de NSA estas protektado de informa kaj teknika sekureco de Usono.

Ĝi laboras precipe je la kampo de informo kaj komunikado; tasko ĝia estas protekti la mesaĝojn, kiuj pasas tra registaraj instancoj. Oni supozas, ke komplemente ĝi kontrolas la enhavon de eksterlandaj mesaĝoj, kaj ankaŭ tiujn de usonaj civitanoj.

NSA forte okupiĝas pri ĉifrado kaj okupas monde pintajn fakulojn pri kriptografio sub la kondiĉo, ke ili ne tuj publikigu siajn plej gravajn rezultojn. Oni supozas, ke NSA dungas pli da matematikistoj ol ĉiu ajn alia instanco aŭ firmao.

La centro de NSA situas ĉe Fort Meade en Marilando, ĉ. 16 kilometrojn nord-oriente de Vaŝingtono, ĉe la koordinatoj 39° 06′ 35.48″ N 76° 46′ 11.44″ U / 39.1098556 °N, 76.7698444 °U / 39.1098556; -76.7698444 (mapo)Koordinatoj: 39° 06′ 35.48″ N 76° 46′ 11.44″ U / 39.1098556 °N, 76.7698444 °U / 39.1098556; -76.7698444 (mapo). Ĝi havas propran konektejon ĉe aŭtovojo Baltimore-Washington Parkway, kiu portas la indikon nur por dungitoj de NSA kaj kutime estas gardata de du policaj aŭtoj. Fotoj montras ĉ. 18.000 parklokojn por aŭtoj, kaj oni supozas, ke dise tra la mondo laboras pli ol la duoblo de tiu nombro da dungitoj. RSA estas la dua plej granda konsumanto de elektro en Marilando, kun elektrokostoj de ĉ. 30 milionoj da dolaroj jare.

Historio

La 20-an de marto 1949 la usona defenda ministerio fondis organizon samranga al la Sekureca Agentejo de la Armitaj Fortoj, kiu do ne estis dependa de aliaj sekretaj servoj, sed havis malmulte da propra aŭtoritato. Tamen pro la pligravigo de komunikado oni ekkonsciis, ke por kontroli la mondan komunikadon necesas absolute sendependa, forta instanco.

Tiel prezidento Harry S. Truman en junio 1952 per ordono 12333 ordonis la kreadon de NRA, kiu estis formale instituita en novembro. Tiu ordono estis strikte sekreta kaj estis publikigita nur unu generacion poste.

Personaro

Ĉiuj ĝisnunaj direktoroj de NSA estis oficiroj en la rango de generalo aŭ admiralo. Pro la rivaleco de la usonaj armeoj ili alternas inter tera, aera kaj mara armeoj, kvankam ne strikte. El la ĝisnunaj 16 direktoroj 4 estis de la tera, 7 de la aera kaj 5 de la mara armeo.

Ankaŭ la unuaj vicdirektoroj estis soldatoj, sed la lastaj estis civiluloj.

Direktoroj

USA, USAF kaj USN signifas, respektive, United States Army (ter-armeo), United States Air Force (aer-armeo) kaj United States Navy (mar-armeo).

1952 – 1956 Vicgeneralo Ralph J. Canine, USA
1956 – 1960 Vicgeneralo John A. Samford, USAF
1960 – 1962 Vicadmiralo Laurence H. Frost, USN
1962 – 1965 Vicgeneralo Gordon A. Blake, USAF
1965 – 1969 Vicgeneralo Marshall S. Carter, USA
1969 – 1972 Vicadmiralo Noel A. M. Gaylor, USN
1972 – 1973 Vicgeneralo Samuel C. Phillips, USAF
1973 – 1977 Vicgeneralo Lew Allen, Jr., USAF
1977 – 1981 Vicadmiralo Bobby Ray Inman, USN
1981 – 1985 Vicgeneralo Lincoln D. Faurer, USAF
1985 – 1988 Vicgeneralo William E. Odom, USA
1988 – 1992 Vicadmiralo William O. Studeman, USN
1992 – 1996 Vicadmiralo John M. McConnell, USN
1996 – 1999 Vicgeneralo Kenneth A. Minihan, USAF
1999 – 2005 Vicgeneralo Michael V. Hayden, USAF
2005 – nun Vicgeneralo Keith B. Alexander, USA

Vicdirektoroj

dec. 1952 – nov. 1953 Vicadmiralo Joseph Wenger, USN
nov. 1953 – jun. 1956 Brigada generalo John Ackerman, USAF
jun. 1956 – aŭg. 1956 Majora generalo John A. Samford, USAF
aŭg. 1956 – sep. 1957 Joseph H. Ream
okt. 1957 – lug. 1958 D-ro H. T. Engstrom
aŭg. 1958 – apr. 1974 D-ro Louis W. Tordella, USN
apr. 1974 – maj. 1978 Benson K. Buffham
maj. 1978 – apr. 1980 Robert E. Drake
apr. 1980 – jul. 1982 Ann Z. Caracristi
jul. 1982 – jun. 1985 Robert E. Rich
jun. 1985 – mar. 1988 Charles R. Lord
mar. 1988 – jul. 1990 Gerald R. Young
jul. 1990 – feb. 1994 Robert L. Prestel
feb. 1994 – okt. 1997 William P. Crowell
okt. 1997 – jun. 2000 Barbara A. McNamara
jun. 2000 – nun William B. Black, Jr.

Famaj kriptografiistoj

Vidu ankaŭ

Eksteraj ligiloj

Oficiala retejo de NSA angle

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
 [[Dosiero:National Security Agency seal.png|thumb|right|Blazono de National Security Agency]]
-'''National Security Agency''' (''agentejo pri nacia sekureco'') aŭ '''NSA''' estas federacia aŭtoritato de [[Usono]], kiu okupiĝas pri la nacia sekureco, same kiel [[Central Intelligence Agency|CIA]] kaj [[Federal Bureau of Investigation|FBI]]. Ĝi estas do speco de "sekreta servo". Malsame ol CIA kaj FBI, ĝi okupiĝas kaj pri usonaj kaj pri alilandaj aferoj.
+La '''Nacia Sekureca Agentejo''' ({{en}} National Security Agency, NSA) aŭ '''NSA''' estas federacia sekureca servo de [[Usono]], kiu okupiĝas pri la nacia sekureco, speciale pri informsekureco. La NSA estas do speco de "sekreta servo". La cefa misio de NSA estas protektado de informa kaj teknika sekureco de Usono.
 Ĝi laboras precipe je la kampo de informo kaj komunikado; tasko ĝia estas protekti la mesaĝojn, kiuj pasas tra registaraj instancoj. Oni supozas, ke komplemente ĝi kontrolas la enhavon de eksterlandaj mesaĝoj, kaj ankaŭ tiujn de usonaj civitanoj.
@@ Linio 6: / Linio 6: @@
 NSA forte okupiĝas pri [[ĉifrado]] kaj okupas monde pintajn fakulojn pri [[kriptografio]] sub la kondiĉo, ke ili ne tuj publikigu siajn plej gravajn rezultojn. Oni supozas, ke NSA dungas pli da [[matematikisto]]j ol ĉiu ajn alia instanco aŭ firmao.
-La centro de NSA situas ĉe [[Fort Meade]] en [[Marilando]], ĉ. 16 kilometrojn nord-oriente de [[Vaŝingtono]], ĉe la koordinatoj {{koordinatoj_gms|39|06|35.48|N|76|46|11.44|U}}. Ĝi havas propran konektejon ĉe aŭtovojo ''Baltimore-Washington Parkway'', kiu portas la indikon ''nur por dungitoj de NSA'' kaj kutime estas gardata de du policaj aŭtoj. Fotoj montras ĉ. 18.000 parklokojn por aŭtoj, kaj oni supozas, ke dise tra la mondo laboras pli ol la duoblo de tiu nombro da dungitoj. RSA estas la dua plej granda konsumanto de [[elektro]] en Marilando, kun  elektrokostoj de ĉ. 30 milionoj da dolaroj jare.
+La centro de NSA situas ĉe Fort Meade en [[Marilando]], ĉ. 16 kilometrojn nord-oriente de [[Vaŝingtono]], ĉe la koordinatoj {{koordinatoj_gms|39|06|35.48|N|76|46|11.44|U}}. Ĝi havas propran konektejon ĉe aŭtovojo ''Baltimore-Washington Parkway'', kiu portas la indikon ''nur por dungitoj de NSA'' kaj kutime estas gardata de du policaj aŭtoj. Fotoj montras ĉ. 18.000 parklokojn por aŭtoj, kaj oni supozas, ke dise tra la mondo laboras pli ol la duoblo de tiu nombro da dungitoj. RSA estas la dua plej granda konsumanto de [[elektro]] en Marilando, kun  elektrokostoj de ĉ. 30 milionoj da dolaroj jare.
 == Historio ==
@@ Linio 20: / Linio 20: @@
 [[Dosiero:National Security Agency headquarters, Fort Meade, Maryland.jpg|thumbnail|La centro de NSA]]
 === Direktoroj ===
-* 1952 – 1956 Vicgeneralo [[Ralph J. Canine]], USA
-* 1956 – 1960 Vicgeneralo [[John A. Samford]], USAF
-* 1960 – 1962 Vicadmiralo [[Laurence H. Frost]], USN
-* 1962 – 1965 Vicgeneralo [[Gordon A. Blake]], USAF
-* 1965 – 1969 Vicgeneralo [[Marshall S. Carter]], USA
-* 1969 – 1972 Vicadmiralo [[Noel A. M. Gaylor]], USN
-* 1972 – 1973 Vicgeneralo [[Samuel C. Phillips]], USAF
-* 1973 – 1977 Vicgeneralo [[Lew Allen, Jr.]], USAF
-* 1977 – 1981 Vicadmiralo [[Bobby Ray Inman]], USN
-* 1981 – 1985 Vicgeneralo [[Lincoln D. Faurer]], USAF
-* 1985 – 1988 Vicgeneralo [[William E. Odom]], USA
-* 1988 – 1992 Vicadmiralo [[William O. Studeman]], USN
-* 1992 – 1996 Vicadmiralo [[John M. McConnell]], USN
-* 1996 – 1999 Vicgeneralo [[Kenneth A. Minihan]], USAF
-* 1999 – 2005 Vicgeneralo [[Michael V. Hayden]], USAF
-* 2005 – [[nun en 2008|nun]] Vicgeneralo [[Keith B. Alexander]], USA
 <small>''USA'', ''USAF'' kaj ''USN'' signifas, respektive, ''United States Army'' (ter-armeo), ''United States Air Force'' (aer-armeo) kaj ''United States Navy'' (mar-armeo).</small>
+* 1952 – 1956 Vicgeneralo Ralph J. Canine, USA
+* 1956 – 1960 Vicgeneralo John A. Samford, USAF
+* 1960 – 1962 Vicadmiralo Laurence H. Frost, USN
+* 1962 – 1965 Vicgeneralo Gordon A. Blake, USAF
+* 1965 – 1969 Vicgeneralo Marshall S. Carter, USA
+* 1969 – 1972 Vicadmiralo Noel A. M. Gaylor, USN
+* 1972 – 1973 Vicgeneralo Samuel C. Phillips, USAF
+* 1973 – 1977 Vicgeneralo Lew Allen, Jr., USAF
+* 1977 – 1981 Vicadmiralo Bobby Ray Inman, USN
+* 1981 – 1985 Vicgeneralo Lincoln D. Faurer, USAF
+* 1985 – 1988 Vicgeneralo William E. Odom, USA
+* 1988 – 1992 Vicadmiralo William O. Studeman, USN
+* 1992 – 1996 Vicadmiralo John M. McConnell, USN
+* 1996 – 1999 Vicgeneralo Kenneth A. Minihan, USAF
+* 1999 – 2005 Vicgeneralo Michael V. Hayden, USAF
+* 2005 – [[nun en 2008|nun]] Vicgeneralo Keith B. Alexander, USA
 === Vicdirektoroj ===
 * dec. 1952 – nov. 1953 Vicadmiralo [[Joseph Wenger]], USN
 * nov. 1953 – jun. 1956 Brigada generalo [[John Ackerman]], USAF
@@ Linio 69: / Linio 67: @@
 == Vidu ankaŭ ==
+* [[Bullrun]]
 * [[Echelon]]
 * [[PRISM]]
 == Eksteraj ligiloj ==
-* {{en}} [http://www.nsa.gov/ Oficiala retejo de NSA]
+* [http://www.nsa.gov/ Oficiala retejo de NSA] {{en}}
 [[Kategorio:Registaro de Usono]]