Rapido de sono: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio]

[kontrolita revizio]

← Iru al antaŭa ŝanĝo Iru al sekvanta ŝanĝo →

Enhavo forigita Enhavo aldonita

Enteksta

Kiel registrite je 12:20, 1 jun. 2018

Sono estas vibro tiu trairas elastan medion kiel ondo. La rapido de sono priskribas kiom distanco tia ondo iras en iom de tempo.

En seka aero ĉe marnivelo kun temperaturo de 21°C, la rapido de sono estas 344 m/s. La rapido de sono estas variablo dependa de kaj la ecoj de la substanco tra kiu ĝi iras, kaj temperaturo. Ekzemple, la rapido de sono ĉe la pinto de monto dum vintro estus proksime 330 m/s anstataŭ 360 m/s en varmega dezerto.

Kvankam la termino estas plej ofte uzata temante tra aero, la rapido de sono povas esti mezurita en preskaŭ ia ajn substanco. La rapido de sono en likvaĵoj kaj ne-truoplenaj solidoj estas pli alta ol en aero (ĉ. 1 500 m/s en akvo).

Ĝenerale la rapido de sono c estas jen:

c={\sqrt {\frac {K_{s}}{\rho }}}

do

K_s estas la koeficiento de firmeco, t.e. izotropa prema modulo de la media substanco;

\rho

estas la denso.

Tial la rapido de sono plialtiĝas kun la firmeco de la substanco, kaj malplialtiĝas kun la denseco.

Por ĝeneralaj ekvacioj pri stato, se klasika mekaniko estas uzata, la rapido de sono $c$ estas jen:

c^{2}={\frac {\partial p}{\partial \rho }}

se diferencialigado okazas pri neŝanĝo de varmo (dum konstanta entropio). Ŝablono:Ĝermo-fiziko

@@ Linio 1: / Linio 1: @@
-[[Sono]] estas vibro tiu trairas elastan medion kiel [[ondo]]. La '''rapido de sono''' priskribas kiom [[distanco]] tia ondo iras en iom de [[tempo]].
+[[Sono]] estas [[vibro]] tiu trairas elastan medion kiel [[ondo]]. La '''rapido de sono''' priskribas kiom [[distanco]] tia ondo iras en iom de [[tempo]].
-En seka aero ĉe marnivelo kun temperaturo de 21°C, la rapido de sono estas 344 m/s. La rapido de sono estas variablo dependa de kaj la ecoj de la substanco tra kiu ĝi iras, kaj temperaturo. Ekzemple, la rapido de sono ĉe la pinto de monto dum vintro estus proksime 330 m/s anstataŭ 360 m/s en varmega dezerto.
+En seka [[aero]] ĉe [[marnivelo]] kun [[temperaturo]] de 21°C, la [[rapido]] de sono estas 344 m/s. La rapido de sono estas variablo dependa de kaj la ecoj de la [[substanco]] tra kiu ĝi iras, kaj temperaturo. Ekzemple, la rapido de sono ĉe la pinto de [[monto]] dum vintro estus proksime 330 m/s anstataŭ 360 m/s en varmega [[dezerto]].
-Kvankam la termino estas plej ofte uzata temante tra aero, la rapido de sono povas esti mezurita en preskaŭ ia ajn substanco. La rapido de sono en likvaĵoj kaj ne-truoplenaj solidoj estas pli alta ol en aero.
+Kvankam la termino estas plej ofte uzata temante tra aero, la rapido de sono povas esti mezurita en preskaŭ ia ajn substanco. La rapido de sono en likvaĵoj kaj ne-truoplenaj solidoj estas pli alta ol en aero (ĉ. 1 500 m/s en [[akvo]]).
 Ĝenerale la rapido de sono ''c'' estas jen:
 :<math>
-c = \sqrt{\frac{C}{\rho}}
+c = \sqrt{\frac{K_s}{\rho}}
 </math>
 do
-:''C'' estas koeficiento de firmeco
+:''K<sub>s</sub>'' estas la koeficiento de firmeco, t.e. [[izotropa prema modulo]] de la [[medio|media]] substanco;
-:<math>\rho</math> estas la [[denseco]].
+:<math>\rho</math> estas la [[denso]].
-Tial la rapido de sono plialtiĝas kun la firmeco de la substanco, kaj  malplialtiĝas kun la denseco. Por ĝeneralaj ekvacioj pri stato, se klasika mekaniko estas uzata, la rapido de sono <math>c</math> estas jen:
+Tial la rapido de sono plialtiĝas kun la firmeco de la substanco, kaj  malplialtiĝas kun la denseco.
+Por ĝeneralaj [[ekvacio de stato|ekvacioj pri stato]], se [[klasika mekaniko]] estas uzata, la rapido de sono <math>c</math> estas jen:
 :<math>
 c^2=\frac{\partial p}{\partial\rho}</math>
-se diferencigado okazas pri neŝanĝo de varmo. <!-- "where differentiation is taken with respect to adiabatic change." -->
+se [[diferencialo|diferencial]]igado okazas pri neŝanĝo de [[varmo]] (dum konstanta [[entropio]]). <!-- "where differentiation is taken with respect to adiabatic change." -->
 {{ĝermo-fiziko}}
-[[Kategorio:Fluaĵa dinamiko]]
 [[Kategorio:Aerodinamiko]]
+[[Kategorio:Fluaĵa dinamiko]]
+[[Kategorio:Sono]]