Akanto: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Kozyra (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
| Linio 19: | Linio 19: | ||
[[Dosiero:Acanthus hungaricus1.jpg|eta|maldekstra|La longfolia akanto]] |
[[Dosiero:Acanthus hungaricus1.jpg|eta|maldekstra|La longfolia akanto]] |
||
Laŭ [[Francisko Azorín]] ĝi estas ''Varmolanda, dorna vegetaĵo kies formon kopiis ofte la arkitekturo''.<ref>[[Francisko Azorín]], arkitekto, [[Universala Terminologio de la Arkitekturo]] (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 7.</ref> Tiele ili estas tipaj de la [[kapitelo]]j de la [[korinta ordo]]. |
Laŭ [[Francisko Azorín]] ĝi estas ''Varmolanda, dorna vegetaĵo kies formon kopiis ofte la arkitekturo''.<ref>[[Francisko Azorín]], arkitekto, [[Universala Terminologio de la Arkitekturo]] (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 7.</ref> Tiele ili estas tipaj de la [[kapitelo]]j de la [[korinta ordo]]. |
||
{{Taksonomio |
|||
|nomo = mola akanto |
|||
|dosiero = Acanthus_mollis5.jpg |
|||
|dosiero larĝo = 240px |
|||
|regno = [[Planto]]j ''Plantae'' |
|||
|regno2 = planto |
|||
|divizio = [[Angiospermoj]] ''Magnoliophyta'' |
|||
|klaso = [[Dukotiledonaj plantoj|dikotiledonuloj]] ''Dicotyledones'' |
|||
|ordo = ''[[Lamiales]]'' |
|||
|familio =[[Akantacoj]] ''Acanthaceae'' |
|||
|genro = [[Akanto]] ''Acanthus'' |
|||
|Taxon2_Rang = |
|||
|dunomo = Acanthus mollis |
|||
|dunomo aŭtoritato = [[Carl von Linné|L.]] |
|||
|komunejo = |
|||
}} |
|||
'''Mola akanto''' aŭ '''''Acanthus mollis''''' estas [[specio (biologio)|plantspecio]] el la [[familio (biologio)|familio]] de la [[Akantacoj]] (Acanthaceae). La specio hejmiĝas en la [[mediteranea regiono]]. Kelkfoje ĝi estas uzata kiel [[ornamplanto]]. ''A. mollis'' estas menciita en [[NPIV]], sed sen traduko: „i.a. ''A. mollis'', S-Eŭropa plurjara herbo kun relative larĝaj, plume duondividaj folioj k grandaj floroj, pororname kultivata“. |
|||
== Priskribo == |
|||
[[Dosiero:Seeds of Acanthus mollis.jpg|eta|fruktoj de la mola akanto]] |
|||
[[File:Acanthus mollis MHNT.BOT.2007.43.58.jpg|thumb|''Acanthus mollis'' - [[Muzeo de Tuluzo]]]] |
|||
L mola akanto estas plurjara, [[herba planto]], la nedisbranĉita tigo estas 30 ĝis 100<ref name="field"/> cm alta. La baze starantaj, 40 ĝis 60 cm longaj<ref name="field"/> kaj 15 cm larĝaj [[folio (planto)|folioj]] havas longajn folitigojn. la folioj estas oblongaj-ovformaj, pinataj kaj je la pino sen [[dorno (botaniko)|dornoj]]. La folirando estas entranĉita kaj dentaj. La malmultaj sentigaj folioj ĉe la ĉefa tigo estas nur 1 ĝis 3 cm longaj kaj ovfomaj kaj ilia rando havas dornoj. <ref name="hsw"/> |
|||
La kavaj [[brakteo]]j estas ovformaj kaj ĝis 4 cm longaj. La infloreskoj estas dense, el multaj allogaj floroj kunmetitaj [[spiko]]j <ref name="field"/>. La senharaj [[sepalo]]j estas ĉ. 4 cm longaj. La [[petalo]]j 4 ĝis 5 cm longaj kaj blankaj kun purpura folivejnoj. <ref name="field"/>. <ref name="hsw"/> |
|||
La kromozomnombro estas 2n = 36. <ref name="hsw"/> |
|||
== Disvastigo == |
|||
La specio disvastiĝas en la okcidenta kaj meza mediteraneo regiono<ref name = "FE3"/>. Tie ĝi kreskas en la [[makiso]]n aŭ en valoj. <ref name="field"/> |
|||
== Uzado == |
|||
La planto estas ŝatata ornamplanto, kiu nur estas iomete vintrorelera. Tial ĝi estas plantata nur en pli varmaj klimataj zonoj de Mezeŭropo. <ref name="sjs"/> En antaŭaj tempoj la planto, kiu estis nomita ''branca ursina'' („ursa piedego“) , estas aldonita al medikamentoj. t<ref name = "Poeckern" />.<ref>Carl Jessen, ''Die deutschen Volksnamen der Pflanzen'', Verlag von Philipp Cohen Hannover 1882, p. 2</ref> |
|||
== Referencoj == |
== Referencoj == |
||
{{Referencoj}} |
{{Referencoj}} |
||
Kiel registrite je 13:54, 25 jun. 2018
 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||
| ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||
Akanto (Acanthus) plantgenro el la familio de la akantacoj (Acanthaceae). NPIV skribas: "genro de tufarbustoj kaj plujaraj herboj, kelkfoje dornaj folioj kaj kun stara spiko el blankaj aŭ purpuretaj floroj; ĉ. 30 specioj el la nediteranea regiono, Azio kaj Afriko, i.a. „A. mollis“, …[1]
Laŭ Francisko Azorín ĝi estas Varmolanda, dorna vegetaĵo kies formon kopiis ofte la arkitekturo.[2] Tiele ili estas tipaj de la kapiteloj de la korinta ordo.
| ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||
| ||||||||||||
| Acanthus mollis L. | ||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||
Mola akanto aŭ Acanthus mollis estas plantspecio el la familio de la Akantacoj (Acanthaceae). La specio hejmiĝas en la mediteranea regiono. Kelkfoje ĝi estas uzata kiel ornamplanto. A. mollis estas menciita en NPIV, sed sen traduko: „i.a. A. mollis, S-Eŭropa plurjara herbo kun relative larĝaj, plume duondividaj folioj k grandaj floroj, pororname kultivata“.
Priskribo
L mola akanto estas plurjara, herba planto, la nedisbranĉita tigo estas 30 ĝis 100[3] cm alta. La baze starantaj, 40 ĝis 60 cm longaj[3] kaj 15 cm larĝaj folioj havas longajn folitigojn. la folioj estas oblongaj-ovformaj, pinataj kaj je la pino sen dornoj. La folirando estas entranĉita kaj dentaj. La malmultaj sentigaj folioj ĉe la ĉefa tigo estas nur 1 ĝis 3 cm longaj kaj ovfomaj kaj ilia rando havas dornoj. [4]
La kavaj brakteoj estas ovformaj kaj ĝis 4 cm longaj. La infloreskoj estas dense, el multaj allogaj floroj kunmetitaj spikoj [3]. La senharaj sepaloj estas ĉ. 4 cm longaj. La petaloj 4 ĝis 5 cm longaj kaj blankaj kun purpura folivejnoj. [3]. [4]
La kromozomnombro estas 2n = 36. [4]
Disvastigo
La specio disvastiĝas en la okcidenta kaj meza mediteraneo regiono[5]. Tie ĝi kreskas en la makison aŭ en valoj. [3]
Uzado
La planto estas ŝatata ornamplanto, kiu nur estas iomete vintrorelera. Tial ĝi estas plantata nur en pli varmaj klimataj zonoj de Mezeŭropo. [6] En antaŭaj tempoj la planto, kiu estis nomita branca ursina („ursa piedego“) , estas aldonita al medikamentoj. t[7].[8]
Referencoj
- ↑ akanto en vortaro.net
- ↑ Francisko Azorín, arkitekto, Universala Terminologio de la Arkitekturo (arkeologio, arto, konstruo k. metio), Presejo Chulilla y Ángel, Madrido, 1932, paĝo 7.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Citaĵa eraro Malvalida etikedo
<ref>; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomatajfield; $2 - ↑ 4,0 4,1 4,2 Citaĵa eraro Malvalida etikedo
<ref>; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomatajhsw; $2 - ↑ Citaĵa eraro Malvalida etikedo
<ref>; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomatajFE3; $2 - ↑ Citaĵa eraro Malvalida etikedo
<ref>; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomatajsjs; $2 - ↑ Citaĵa eraro Malvalida etikedo
<ref>; neniu teksto estis provizita por ref-oj nomatajPoeckern; $2 - ↑ Carl Jessen, Die deutschen Volksnamen der Pflanzen, Verlag von Philipp Cohen Hannover 1882, p. 2